#mOendo do Revés

Nunha organización ampla, ou que pretenda selo, os relevos deben estar a orde do día. De feito así é nas cooperativas deste ámbito que mellor funcionan, onde os cargos non acostuman a durar máis de dúas lexislaturas consecutivas. Unha das miñas propostas de actualización dos estatutos de Nosa Enerxía ía por ese camiño: duración máxima nos cargos de dúas lexislaturas, de dous anos cada unha, renovación por metades dos cargos, para non dar lugar a cambios traumáticos dos órganos de goberno, e unha relación de incompatibilidades das persoas electas para estes cargos que garantan que as persoas que os ocupan só teñan un interese: a cooperativa e os seus socios usuarios. Somos unha cooperativa de usuarios e a defensa dos seus intereses non é só un obxectivo, é unha obriga.

Para a miña sorpresa, esta reforma de estatutos que limitan a permanencia nos órganos da Coop. só foi mal acollida por aqueles que máis tempo levan ocupando postos no CR, mentres que foi ben acollida polos que acababamos de chegar (e hoxe dimitidos). Para o meu asombro, ao falar sobre o fondo da cuestión deste asunto, algún dos que levan tempo no seu cargo chegou a dicir que a renovación dos cargos é necesaria, pero que noutras Coops. as persoas que pasaron por estes cargos acabaron contratados na súa cooperativa, é dicir, entenden que o cargo, voluntario, é un mérito, por si, para acabar sendo persoal laboral da Coop. Lamentable. Si ben, explica un pouco o que sucedeu coa primeira oferta de emprego de Nosa Enerxía, da que falarei no seguinte artigo.

Entendo que as persoas que no seu día formaron parte dos consellos reitores de GOIENER e SOM ENERGIA -sináloas porque eran as Coops. ás que se refería- están contratados hoxe en día nas súas organizacións polo bo traballo que fixeron, non polo feito de estar no seu CR. Repito, estas persoas foron contratadas polas súas organizacións polo bo traballo feito, non polo feito de estar nun cargo. Lembremos GOIENER ten arredor de 9000 socios, SOM ENERGIA 50.000. Algo farían ben eses conselleiros que non se fixo en Nosa Enerxía.

As cooperativas están gobernadas por un órgano colexiado, o Consello Reitor. Así o establece a Lei de Cooeprativas de Galicia. As funcións do presidente son escasas: presidir a Coop., presidir o Consello Reitor, representar a Coop., conducir a Asemblea Xeral, convocar ao Consello Reitor, que non decidir a orde do día, como chegou a suceder recentemente, negando a un conselleiro a introdución de puntos na orde do día… e pouco máis. Sen embargo, Nosa Enerxía é unha Coop. totalmente presidencialista: todo pasa lo presidente e practicamente todo o decide el.

Fai máis dun ano someteuse a consulta dos socios a que asociación de cooperativas queríamos sumarnos. Había tres opcións: ESPAZO COOP, REAS e RESCOOP. Gañou a primeira. Na información que se achegaba sobre cada unha das cooperativas dicíase cal era o custe de sumarse a unha ou outra: os socios elixiron a máis barata, si ben o precio definitivo no era o que se deu: informabase que o custo estimado sería de 72 €/ano, cando rematou a constitución definitiva de Espazo Coop, puxeron unha cota de 96 €… pero este ano acabamos pagando 600 €, iso si, sen sometelo a consulta dos socios nin do Consello Reitor.

Outro asunto que o presidente non someteu ao Consello Reitor nin aos socios é a pertenza, aprobación e/ou reforma de estatutos da Unión Renovables. Iso si, o seu custo, 900 € ao mes, pagámolo todos do noso peto. Dous chiringuitos máis que nos encarecen o recibo da luz, pero que nos aportan pouco como consumidores da nosa Coop.

Por certo, puiden estar presente na última reunión da Unión Renovables que se celebrou no Concello de Moaña e tódolos socios da Unión traían instruccións do que debían votar en cada punto da orde do día, dadas polos seus consellos reitores e/ou asembleas xerais. Soamente o representante de Nosa Enerxía chegou a esta reunión sen facer consulta algunha aos socios ou ao seu Consello Reitor. Inaudito! Aínda a día de hoxe non se nos achegou acta da reunión ou copia dos estatutos da Unión Renovables que, como socios, tamén nos obriga. Entre estas obrigas da Unión Renovables está a paridade dos seus representantes na mesma, é dicir, debe enviarse un representante de cada sexo as súas reunións. Isto obrigaríanos a facer modificacións estatutarias, obrigando a que presidente e vicepresidenta ou presidenta e vicepresidente, representen aos nosos socios na Unión… e non como consta agora mesmo, onde só a presidencia é a representante legal, ou a vicepresidencia na súa ausencia. É dicir, dun xeito totalmente personalista adóptanse decisións que afectan a toda a nosa estrutura como Coop. sen consulta previa algunha e logo restrínxese a posibilidade de presentar modificacións estatutarias, estas si, someténsoas ao parecer d@s soci@s.

Do mesmo xeito, dende o Consello Reitor non temos coñecemento algún de que asuntos se tratan no Consello Reitor da Unión Espazo Coop. nin cal é o sentido do voto do noso representante, descoñecemos pois como defende os intereses da nosa Coop. nestas organizacións, si é que os defende, ou está a outra cousa.

Cando decidín presentarme ao Consello Reitor tiña curiosidade por saber porque Nosa Enerxía non funcionaba como outras cooperativas coas que compartía proxecto, o mesmo proxecto: consumidores de enerxía que procuran a súa propia enerxía, renovábel, en forma de cooperativa. A escusa é sempre que Catalunya ou Euskadi son diferentes, que imos moi por detrás, etc. etc.

Como a min eses argumentos non me convencen acerqueime máis a coñecelas a volta de clic, por onde realmente se coñecen as organizacións, polos textos que os regulan. A diferencia é brutal! Goiener e SomEnergía dan moito máis poder de fiscalización ao socio: dispón de órganos de recursos e de intervención independentes do Consello Reitor, aos que calquera socio pode recorrer no caso de ter algún problema. En Nosa Enerxía só nos queda acudir ao xulgado si algún socio se sinte agraviado.

Mais, esa carencia de textos legais propios, máis aló de escaso desenvolvemento dos estatutos, afecta ao día a día da cooperativa. Non dispor dun Regulamento de Réxime Interno implica, por engadido, non dispor dun réxime de funcionamento do Consello Reitor e o resto de órganos, sequera previstos estutariamente, como son o Comité de recursos ou o Órgano de intervención, non dispor dun réxime de sancións, nin dun protocolo de contratación de persoal, nin dun regulamento de elección de cargos, etc. de modo que, cando toca realizar algunha desas accións todo queda sometido a improvisación. Este sábado toca elixir a membros para o Consello reitor, como se fará? Pois non sabemos, xa a asemblea decidirá.

O 30 de xuño celebrouse a última Asemblea Xeral Ordinaria. Dos tres puntos da orde do día que se levaban tan só puido debaterse e aprobarse o primeiro, as contas da Coop., aprobadas en precario pois, formalmente, non se poden presentar tal e como se presentaron, malia levar meses advertindo un problema de forma: as contabilidade dunha cooperativa de usuarios debe ser dobre, por un lado a facturación a socios, polo outro a facturación a persoas non socias. O asesor afirmou que descoñecía que se facturase a terceiros. Ninguén lle dixo nada? É responsabilidade do asesor ou da Coop. ter un lista de clientes socios e outra de clientes non socios? Existe esa lista? Dubido que a día de hoxe se corrixira este despropósito que só serve para que acabemos apandando con outra multa máis.

Pero, ao que ía, quen puido asistir a esta asemblea, e a anterior, e a anterior,… amais de comprobar a falta de participación dos socios, puido comprobar a escasa organización da mesma (deica agora, nin se acreditou que as persoas asistentes sexan socios), falta de temporización e de tempo para abordar os asuntos, o que obriga logo a deixalos de tratar porque, literalmente, nos botan do lugar,… xa non falamos de levar un regulamento de funcionamento da propia asemblea ou, como mínimo ter a man estatutos sociais e lei de cooperativas para resolver incidencias. Claro que chegar a unha asemblea require un traballo previo do Consello Reitor que, si nen sequera é que de reunirse, dificilmente pode facelo.

A sensación que me deixa Nosa Enerxía é a dunha comuna hippy mal organizada (porque as hai ben organizadas) e non a dun proxecto empresarial en forma de cooperativa para os seus socios e clientes.

E dentro dese desorde é onde quero colocar os proxectos que acompañaban ao plan de traballo de 2018 de Nosa Enerxía porque, si non se ten en conta o marco legal que ordena unha actividade, calquera proxecto relacionado coa mesma, nace no caos.

Isto é un proxecto de xeración de enerxía (PDF e web) e isto non pasa de ser un bosquexo do que algún día podería ser un proxecto de enerxía (PDF). A diferencia entre o que é un proxecto é o que non salta a vista; coa lectura dos índices abonda para ver as carencias de Nosa Enerxía en materia enerxética, económica, legal, social, estratéxica, etc. E outro tanto se podería dicir do que se deu en chamr “proxecto”, sen selo, “de mobiidade de Nosa Enerxía” (PDF). Ambos bosquexos esconden a clara intención de desviar cartos do sobrecusto do prezo da enerxía que pagan os socios -e non socios- para o beneficio duns poucos, pois… como se pode compartir, materialmente, un coche eléctrico, entre máis de 500 socios, moitos deles separados por centos de kilómetros? Esta e moitas outras preguntas fíxenllas ao relator dos bosquexos, o presidente Pablo Álvarez. A súa resposta foi: “está todo controlado”. Xa puidemos velo no artigo anterior.

Atención a isto:

Eu son unha das persoas que afirmou que estaría disposta a investir nun proxecto de xeración. Era a resposta a unha pregunta aberta, non sobre un proxecto concreto. Desas 140 persoas, moi poucas coñecían o proxecto que se lles ía presentar. Pero é que, responder a unha pregunta así, aínda coñecendo o proxecto, que non era o caso, é unha cousa e outra poñer os cartos. Volvamos ao principio…  a esas outras sociedades máis avanzadas, Catalunya: Som Energía con 50.000 socios, cun proxecto de xeración que xenera 10Gw de enerxía/ano, cantos inversores ten? Podedes velo aquí: Generation Kw. Non chegan a 3.500 persoas, é dicir, non chega o número de inversores nin ao 10% da súa masa social, eles, que son os que van por diante nisto todo. Con estas contas, cun proxecto serio, Nosa Enerxía podería ter uns 40 potenciais inversores… pero con este bosquexo, nin iso. Outra cousa é que se pretenda trasladar fondos do sobreprezo da comercialización de enerxía a proxectos de xeración. Pois xa veremos até onde a xente está disposta a pagar a enerxía máis cara do mercado.

I´M OKAY!

Unha das taras máis grandes de Nosa Enerxía Sociedade Cooperativa Galega é a participación. Na última Asemblea Xeral Ordinaria non chegabamos a 40 persoas presentes, que con votos delegados sumabamos un total de 69 socios. 69 de 550 socios non é moito para un acto, o de asistir, que é obrigatorio para todo socio polo mero feito de selo. Claro que as facilidades de participación son poucas (período estival, longos desprazamentos,…).

É por iso que a maioría dos socios descoñecen moitas das cousas que ocorren na súa Coop., porque se lle nega esta información malia que algún membro do Consello Reitor solicite o envío desta. É o caso da multa que comentaba no post anterior. A día de hoxe podemos dicir que a cantidade é irrisoria (1.800 €) pois a primeira comunicación estimaba unha multa entre 600.001 euros e 6.000.000 de euros. Finalmente a multa foi de 3.000 € e quedou reducida nun 40% por pronto pago. É evidente que non poderíamos facer fronte a multa mínima coa que nos ameazaban na primeira comunicación cos fondos da Coop. e que, de non ser polo recurso presentado, probablemente, a día de hoxe a Coop. tería que por fin a súa actividade.

Tanto na carta na que se nos comunica a incoación do procedemento (tamén na CNMC)como na carta na que se nos confirma a sanción da CNMC, queda de manifesto a falta de dilixencia dos responsables da Coop. e, nomeadamente, do seu presidente, en cuxo domicilio figura a sede da Coop. e onde é que esta recibe a correspondencia. Esta falta de dilixencia evidenciase no feito de que a carta na que se nos advirte a necesidade de inscribir a Coop. nos rexistros da OMIE xamais apareceu, por máis que se lle insistira ao presidente para poder preparar o recurso axeitadamente. Xamais!

Esta non é a primeira multa que recibe a Coop. Descoñezo as circunstancias en que se produciron as outras multas anteriores, pois xamais aos socios se nos presentaron as devanditas resolucións, pero si sei por esta, cando menos por esta, a pouca dilixencia coa que actuaba o anterior Consello Reitor. O problema para Coop. non son agora mesmo eses 1800€ que tivemos que pagar os socios pola falla de dilixencia do Presidente, o problema é ter un presidente que pretende ocultarnos estes feitos, tanto a multa como as circunstancias nas que se produce: un descarada falta de dilixencia. O problema, insisto, é que esa forma de proceder se repita no futuro como xa se repitiu no pasado.

Outro caso que deixa de manifesto tanta indolencia é o feito de que, unha vez preparado o recurso e ante a obriga de presentalo na sede electrónica da CNMC, encontrámonos con que tiñamos o certificado dixital caducado. Tivemos que recorrer a un terceiro, a Coop. En Común, para que o presentase por nós.

Como comentaba máis arriba non é a contía dunha multa asumible pola Coop., senón as circunstancias nas que se producen e que, atendendo a feitos recentes, como a presentación de novos proxectos por parte da Coop., sen memoria económica, sen ter estudado o marco legal no que se van a desenvolver, custa crer que esteamos libres de novas multas no futuro. A modo de exemplo, preséntase un proxecto de produción de enerxía solar en Paradela, con data de inauguración e todo para este mesmo mes, cando nin sequera se iniciaron por parte da Coop os trámites burocráticos para ser produtores, trámites que requiren un longo período até sermos autorizados para producir enerxía. Unha autorización que é indispensábel! Autorización que tamén é necesaria para ser simplemente intermediarios… e nese proxecto tamén se fala de que seremos intermediarios. Todo un despropósito que obriga a por en dúbida a viabilidade de Nosa Enerxía, pois dubido que as autoridades reguladoras do mercado eléctrico non sempre van ser tan condescendentes connosco como o foron coa multa que aquí se relata.

A comunicación desta multa tiña que chegar a tódolos socios xunto coa convocatoria da asemblea extraordinaria, tal e como solicitei no derradeiro Consello Reitor, sen que ninguén se opuxese a isto, é máis, entendo que co apoio maioritario dos presentes, si ben é algo que non chegou a votarse. A miña sorpresa é que non aparece este documento nin na convocatoria nin na seguinte corrección de erros, onde se achegan documentos que non se van tratar nesta convocatoria.

O motivo da miña petición é o anuncio no derradeiro Consello Reitor da presentación dunha acción de responsabilidade (artigo 51 da Lei de Cooperativas de Galicia) contra o Presidente e o resto de membros do anterior Consello Reitor con motivo desta multa e para que todos os socios tivesen de antemán toda a información relativa ao asunto. Unha vez máis, a resposta do presidente é censura ao conselleiro discrepante e ocultación de información aos socios. Pero isto non é todo…

Este é o inicio dun fío que probablemente nunca debería ter existido se as cousas en Nosa Enerxía se fixeran con transparencia e respecto a tódolos seus socios. O 29 de xuño deste ano presentei a miña dimisión ante o Consello Reitor, malia solicitar que a miña carta de renuncia fose enviada a tódolos socios, non se fixo así. Entendo que existe, pois un clara vontade de silenciar o que ocorre no interior da Cooperativa. A miña carta dicía así:

A través deste correo presento formalmente a miña dimisión do Consello Reitor de Nosa Enerxía coa finalidade de por fin a un bloqueo do mesmo que dura xa máis de seis meses, para facilitar a convocatoria dunhas novas eleccións ao Consello Reitor e por fin a parálise actual da coop. provocada polas continúas ausencias dalgúns dos seus membros e polo incumprimento reiterado de convocalo coa periodicidade acordada no primeiro Consello Reitor que celebramos en Santiago de Compostela o 19 de xuño de 2017.

Sacar adiante os asuntos da coop. polo órgano de goberno, o Consello Reitor, é unha misión imposible se este nin sequera se reúne, cando menos facelo mediante as competencias que nos autooutorgamos no primeiro Consello Reitor celebrado. Son varios asuntos os que están nunha situación de parálise dende fai meses e, mesmo a asemblea xeral ordinaria, foi convocada a última hora, a présa e correndo, para cumprir cos prazos estipulados pola lei.

Tampouco o ambiente do grupo é o máis adecuado para sacar nada adiante. A incapacidade para asumir erros, limitacións, fracasos, responsabilidades,… O apego aos postos fai crer que a coop. fose cousa duns poucos e non de case 550 socios, socios que si, iso si, cargan co custo das neglixencias dos seus directivos e que se pretenden ocultar. O bo funcionamento dun equipo pasa por unha boa organización, por un reparto de tarefas, por asumir cada un as responsabilidades que lle son propias, por respectar as competencias atribuídas ao resto, por confiar no bo facer de cada un, etc. Pero nada disto se dá.

A coop. é hoxe unha organización na que só o seu presidente sabe que ocorre. O resto do Consello Reitor enterámonos, no mellor dos casos, pola prensa, que ocorre. Non sabemos nada da nova páxina web, non sabemos que será da plataforma de facturación, non sabemos que fai o presidente nas organizacións das que formamos parte, Espazo Coop ou Unión Renovables, pois non se nos dá conta de nada, etc. E por suposto, esta situación ten o seu reflexo na marcha da coop. que freou o seu crecemento considerablemente este ano. Onde está a campaña de “trae a un socio” que se ía lanzar de novo entre os socios e que tan bos resultados dera o ano anterior? Bloqueada polas ausencias e non convocatorias do CR.

E o último, as manifestacións de Pablo no derradeiro CR: a exhibición dun documento, que agora covardemente oculta, que di que conten información sobre a miña persoa e das organizacións, políticas, nas que participei, informe que di ter recibido de Espazo Coop, para xustificar a miña non contratación nunha bolsa. Isto, con todas as letras, chámaselle delito contra os dereitos dos traballadores, e Pablo é cómplice disto… E a súa exhibición o outro día non deixa de ser unha conducta máis propia dun gánster da mafia que dun presidente dunha coop. parece mentira que se poida caer tan baixo e se traizoe así o aprecio que sempre lle tiven. Agardo que recapacites sobre este feito e acto seguido solicites a túa dimisión.

Aportei canto puiden sobre a base dos meus coñecementos, que non son mellores nin peores que os de ninguén, pero que, afortunadamente son diferentes. Non tiven boa fortuna a hora da receptividade dos mesmos. A veces todos cremos entender de todo e non é así. Logo vén os problemas. Exemplo: seguimos tendo un auxiliar administrativo con un contrato de “administrativo” e categoría de oficial con titulación universitaria. En comunicación, cada quen fai o que lle peta cando lle peta. O exército de Pancho Villa era máis organizado. Nos textos presentados agradezo as aportación feitas, sempre interesantes, e que abren a vía da dúbida para melloralos, e repudio a falta de aportación doutros nalgo que é tan vital como os textos que deben regularnos… É como si fosen felices no caos, no baleiro. Non o podo entender… Seis anos despois e aínda seguen tan verdes como o primeiro día. E queren seguir aí… Para que? Digo eu…

E fan e din que fan… Traballo non é facer horas, é obter resultados. Calquera traballo feito sen resultados é unha perda de tempo. Eu non estou por perder o meu tempo… Nin gosto ver como outros o perden.

Esta carta pretende ocultar a toda a masa social varias cousas que nela se mencionan e que máis adiante irei detallando:

1- Unha multa da CNMC pola falta de dilixencia do presidente da Cooperariva, Pablo Álvarez (ver)
2- O ineficaz traballo do actual Presidente, que ten paralizada a posta en marcha da nova web da Coop, unha verdadeira aposta pola industria 4.0 e non as entrevistas baldías de contido que se dedica a dar sobre este asunto.
3- O nulo compromiso con decisións estratéxicas adoptados en pasadas asembleas, como a elaboración dun plan de comunicación.
4- O desinterese en dotar a cooperativa dunha regulación máis axeitada a súa natureza: mellorar os estatutos, desenvolver órganos de garantías e recursos para os socias, crear o órgano de intervención de contas, restrinxir o Consello Reitor a quen teñan intereses persoais que defender, etc.
5- O presidencialismo de Pablo Álvarez, que actúa como si o presidente fose un órgano independente da Coop, e non un membro máis dun órgano colexiado, o Consello Reitor, que é quen marca directrices e toma decisións. Todo isto foi usurpado nos últimos meses polo presidente ao resto de membros. Lamentablemente, a algúns, parece non importarlles.
6- Entre esa regulación imprescindíbel, atópase un protocolo de contratación de persoal, necesario para abordar futuras contratacións e, cuxa ausencia, xerou malestar xa no pasado entre socios polo que que consideraron un “tongo” a que deica agora é a única contratación da coop.
7- A incapacidade de prever problemas e resolvelos en tempo e prazo. Isto ocorreu xa coa renovación, precisamente, desa persoa contratada.
8- A filtración aos medios de falsas noticias en momentos importantes, como sucedeu antes da última asemblea xeral ordinaria, como que “Nosa Enerxía vai comezar a producir enerxía” cando nin sequera está aprobado pola asemblea nin polo Consello Reitor realizar a longa e ardua tramitación burocrática, e imprescindíbel, para converterse en produtores.
9- Unha das cousas que máis nos debería preocupar aos socios-consumidores, porque aquí somos fundamentalmente consumidores, é a ineficiencia do Consello Reitor para conseguir bos prezos da luz para tódalas persoas socias, xa que unha vez máis, nos convertemos nunha das comercializadoras máis caras do mercado.