26 Xullo 2008 – #mOendo do Revés

Cando unha empresa busca persoal para realizar as súas tarefas encargase de contratalo o Responsable de RR.HH. pero cando unha empresa busca un Responsable de RR.HH. quen se encarga de contratalo? Unha boa pregunta, verdade? Da boa ou mala selección dependerá que a empresa teña un Responsable ou un Irresponsable de RR.HH.

Unha das preguntas obrigatorias en toda entrevista para a selección de un Responsable de RR. HH debería ser: que é a substantividade propia?

A substantividade propia é un dos requisitos indispensables para poder realizar un contrato por fin de obra. Pero que é? En Galiza fanse contratos por fin de obra a esgalla, non só na empresa privada senón tamén -e diría que especialmente- na empresa pública e na administración pública. Saben os Responsables -ou Irresponsables, segundo saiban respostar acertadamente a esta cuestión- de RR.HH. o que é a substantividade propia?

Non é algo que veña definido no dicionario -de ningunha lingua, podédelo comprobar- nin en ningún código lexislativo. A substantividade propia e un dos conceptos abstractos, entre milleiros, que se utilizan na redacción de leis. Este aparece no artigo 15.a) do Estatuto do Traballador o sinalar que “…cando se contrate o traballador para a realización dunha obra ou servizo determinados, con autonomía e substantividade propia dentro da actividade da empresa e cunha execución, aínda que limitada no tempo, en principio de duración incerta”. Que é iso?

So hai unha resposta válida a esa pregunta: a que ofrece a xurisprudencia pois, na actualidade, a substantividade propia é un concepto que non ofrece ningún tipo de conflito xurídico entre diferentes sectores doutrinais. Todos están de acordo… agás algúns xuíces de primeira instancia, algúns dos inspectores de traballo e os que en realidade son Irresponsables -e non responsables- de RR. HH. de certas empresas, públicas e privadas, así como de certas administracións.

Toda contratación por fin de obra debe reunir tanto os requisitos esixidos pola lei como pola xurisprudencia (ver Sentenza do Tribunal Supremo de 24 de abril de 2006 sobre Fraude de Lei), sobre todo os esixidos por esta última, que son:

a) Que a obra ou servizo que constitúa o seu obxecto, presente autonomía e substantividade propia dentro do que é a actividade laboral da empresa;
b) Que a súa execución, aínda que limitada no tempo, sexa en principio de duración incerta;
c) Que se especifique e identifique no contrato, con precisión e claridade, a obra ou o servizo que constitúe o seu obxecto; e
d) Que no desenrolo da relación laboral, o traballador sexa normalmente ocupado na execución daquela ou no cumprimento deste e non en tarefas distintas.

Segundo esta Sentenza, así como moitas outras, como por exemplo a Sentenza do Tribunal Superior de Galiza de 10 de xuño de 2008, deixan moi claro que tarefas ten substantividade propia:

Ten substantividade propia dentro dunha empresa -ou administración- tódalas tarefas que non sexan habituais, normais ou permanentes.

Este pequeno detalle marca a fronteira entre un contrato legal e un contrato realizado en fraude de lei (Artigo 6.4 do Código Civil). Que supón para unha empresa un contrato en Fraude de Lei? A obriga de transformar o contrato temporal de fin de obra nun contrato indefinido de acordo co Artigo 15.3 do Estatuto do Traballador:

Presumiranse por tempo indefinido os contratos temporais celebrados en fraude de lei.

… De aí a importancia de saber seleccionar a un Responsable de RR. HH. Non facelo ben sería unha irresponsabilidade por parte do empresario ou responsable político do momento.

Actualización a 6 de outubro de 2008

Achego copia dun artigo moi interesante de José María Lastras publicado en El país e acerca dos contratos de fin de obra en relación coas contratas feitas polas administracións públicas.

clica na imaxe para agrandar

Ler Os Grouchos é coma embarcar hacia unha viaxe no tempo, unha viaxe na que se mira de esguello, unhas veces, e de frente, noutras, a realidade nacional galega, a política, a cultura, a natureza, as tradicións (sobre todo o arraigo de malas costumes e a perda das boas),… unha realidade que trata de rebuscar no pasado valores perdidos ó mesmo tempo que albisca un futuro de esperanza.

Iso si, ten Manuel Rivas unha teima co “país portátil” que non comparto. Di Rivas que o pobo de Israel é un “país portatil” porque alí onde está un xudeo coa sua tora está o seu país. É discutibel. Mais hai unha clara diferencia: Israel é un pobo sen terra (a ocupada non conta, pra min) e Galiza e un pobo con terra. É máis. É un pobo totalmente arraigado a sua terra. Ben sei o que quere decir, que levemos a nosa cultura alá onde vaíamos,… mais non podemos levar o noso país, a terra. Galiza sen terra non é país.

Si estou dacordo coa sua visión sobre o bipartito, un mal necesario. Mal porque nos están decepcionando a todos, a socialistas e a nacionalistas; necesario porque a sociedade galega necesitaba poñer fin a un periodo que, ainda que positivo para Galiza, nos últimos tempos afundíase entre as sombras do Prestige… e do caciquismo. Fala Rivas de Estado de Malestar, de contentamento descontente. Esta situación dase porque o bipartito gasta tódalas suas forzas non en gobernar, en “ver” quen dos dous, socialistas e nacionalistas, fai máis pola cidadanía galega, senón en “facer ver” a cidadanía quen é o que máis fai; esquecéndose, moitas veces, de facer algo. É de lamentar. Gástase máis en publicidade que en obras. É o prezo da imaxe, da foto en portada, a diferencia entre a cor e o branco e negro nun xornal. Segundo o que se invirta nos medios de comunicación privados -nos públicos, por certo, so se nota o cambio en que agora os que manipulan son outros- vaise ter máis ou menos espazo… e a máis espazo máis votos. É a diferencia entre ser visibel ou invisibel nunha sociedade marcada pola imaxe. Claro que aquí Manuel Rivas non pode entrar… está a soldo de El País. Fai ben.

Pódense atopar outros moitos artigos, interesantes todos eles, sobre a Cidade da Cultura, a Feira internacional do Libro en La Habana (vaía polémica máis absurda se levantou por isto), a lingua ou o bilingüismo, así como o público recoñecemento a galegos ilustres do pasado e presente da nosa cultura. Ademáis Os Grouchos fai unha gran aportación de citas célebres e non tan célebres de grandes autores da cultura mundial… e todo isto misturado con moita retranca.