un blog de xOse dorrío
Na última campaña, durante as eleccións xerais, o PP convertiu o galego nunha arma política, nunha arma de destrucción masiva que estaba a piques de acabar co castelán -coma si Galiza fose o derradeiro recanto no que se fala esta lingua-. Ninguén en Galiza, con deus dedos de frente, se prestaría a tal engano (dixen con dous dedos de frente, os de Galiza Bilingüe non contan, VALE!) e tomaría en serio tal ameaza salvo, como non, outro partido político.
O panorama que se nos presenta nos últimos días e o seguinte: por un lado recibimos moitas noticias catastrofistas sobre a situación do galego no noso país (incumprimento de normas do galego no ensino e outros incumprimentos da Lei de Normalización Lingüistica, sobre o dereito dos cidadáns a seren atendidos en galego,…) e outras que disfrazan un pouco a realidade (sobre o prestixio do galego ou uso do galego no Concello de A Coruña); por outro sae o BNG facendo manifestacións a prol do galego, por certo, o único partido que as fai (Quintana animando os empresarios a usar o galego, campañas e manifestos a favor do uso do galego,…) ou acordando medidas lexislativas polo bipartito agora que a lexislatura se esgota (como a derradeira referida as axudas para os comercios que usen galego).
Deberíamos todos sentir un pouco de vergoña do que estamos facendo. Por un lado uns tratan ó galego exactamente igual que a un cadaver ó que se lle está facendo unha autopsia, abrindoo en canal, radiografiando e analizando todas e cada unha das posibles causas da sua morte. Deixade ó galego en paz! O galego ainda está vivo, e con todas esas denuncias i enquéritos non o axudades en nada; como tampouco se axuda, por certo, con manifestos e manifestacións -xa sei que algúns que cobran todo o ano pola defensa da lingua, como os da Mesa pola Normalización Lingüistica, teñen que xusticar agora, polo menos, a sua existencia-. A lingua galega axúdaselle tomando decisións dende as institucións nas que se goberna, pero non agora, a última hora, na víspera do día grande da nosa lingua, facendo un brindis ó sol, senón durante todo o ano, dende o principio ata o fin da lexislatura. Ou é que xa esquecemos cal é o noso proxecto de país?
Non se pode caer no erro do PP e acabar asociando a lingua galega con un partido político -claro que o PP busca xusto o contraio: asociar castelán a PP- porque con isto o único que se consegue e arredar da nosa cultura os cidadáns que non son dese partido, xa que poden caer no erro de sentirse identificados políticamente a un partido polo simple feito de falar unha ou outra lingua. O galego é de todos os galegos, dos de dereitas e tamén dos de esquerdas, dos que son nacionalistas e daqueles que non o son, dos que o conservaron dende os seus pobos e dos que o rescataron de vellos libros nas bibliotecas, dos galegos que o falan e, por suposto, dos galegos que non o falan,…
Pra rematar vou a falar dunha disputa inútil coa que me encontrei hoxe (ó fio desta historia): galego normativista ou galego reintegracionista? Para comenzar vou lembrar que o galego, a diferencia doutras linguas mortas coma o latín, é unha lingua moi viva e as linguas vivas evolucionan –TODAS!-. O galego evolucionou ata ser o que é hoxe bebendo de moitas fontes, e non podemos renunciar a ningúnha porque todas elas xuntas son o galego falamos a inmensa maioría do pobo, logo de séculos de persecucións, inxurias, asasinatos, emigracións, guerras, fame, secostros, aldraxes,… e silencios que tiveron que aturar os nosos ancestros.
O caso é que me atopei cuns reintegracionistas que se puxeron a correxir todo o que eu escribía, como si eu cando escribo estivese calibrando cada verba. Eu en ningún caso me plantei correxilos a eles, pois co diccionario da RAG na man existiría unha falta en cada palabra sua.
O que lles ocorre a esta xente é que senten tal fobia pola cultura castelá que o único que buscan é diferenciarse dela e para iso foron a beber a fonte do portugués para recuperar o que algún día foi o galego-portugués, unha lingua común o galego e ó portugues, que nin é galego nin é portugués. Aquela lingua nai evolucionou e deu lugar a duas novas linguas, como antes o latín dera lugar a moitas outras. O que non entenden é que esa lingua está morta, que pode ser obxecto de estudo, claro que si, como tamén o é o latín, pero non ten posibilidade algunha de volver a ser falada.
O peor desta xente, aparte da suas fobias, e a actitude totalitaria que ten e a falla da percepción da realidade galega. Non admiten críticas e perseguen a todo aquel que os contraría ata pecharlle a boca, ata silencialo. Son tan fascistas coma aqueles que noutras épocas deixaban mortos nas cunetas… en silencio. Si, ó igual que aqueles odian a nosa lingua, a que sobreviviu. Esta vez quen persegue ó galego son uns seres retrógados que pretenden impornos unha lingua morta…. E non nos impón o latín… POR QUE NON O SABEN.
O día 1 de novembro celébrase a festividade de Tódolos Santos ou fieis defuntos. Últimamente gracias a maquinaria de márketing americana colousenos o Halloween, pra convertila noutra festa comercial (como o Nadal, o Antroido…) da nosa sociedade consumista. O certo e que a sociedade galega sucumbiu a ese fenómeno mediático esquecendo que en Galiza, como pobo celta que somos, celebramos esa festa pagana dende hai miles de anos – e que a igrexa, unha vez máis, tan ven soupo adoptar para a súa causa -, trátase do Samain ou Xahun (como propón a comunidade virtual galega fillos de Galiza)
Halloween chegou a EEUU da man dos irlandeses e espallouse por todo o mundo gracias a Hollywood. A festividade de Samain ou Xahun foi recuperada por Rafael López Loureiro (autor de Samain: a festa das caliberas) hai uns 14 aos en Cedeira e pouco a pouco foise espallando pola xeografía galega, ata o punto de que hoxe en día ensínaselle os cativos na escola a orixe desta festa.
Para a prepararmos como galegos de orixe celta que somos esta antiga celebración do ciclo anual celta, velaquí tedes algúns apontamentos tirados do libro Os celtas de antiga Gallaecia, de Manuel Alberro.
A noite de Xahaun caracterízase por:
– ser a festa dos mortos
– ser ocasión para a comunión cos espíritus dos defuntos
– serlles permitido aos mortos camiñar entre os vivos
– celebrar a fin da estación do verán e polo tanto do ano celta
– ser a época na que as barreiras que separan o mundo dos homes do sobrenatural (defuntos, habitantes míticos dos castros, etc.) son retiradas
– ser habituais as aparicións, os ataques ou encontros con entidades sobrenaturais (fadas, mouras, deuses…), e a morte violenta de reis
– marcar o retorno dos pastores das montañas para pasar o inverno
– celebrar o deus da morte e do frío invernal
– celebrar importantes asembleas entre as diferentes tribos
– prender un lume sagrado que despois servía para acender novos lumes en cada fogar
– celebrar xogos (algúns de adiviñación do futuro), carreiras de cabalos, disfrazarse de animais, comer unha especie de roscón de Reis con sorpresa dentro, baleiras nabos e cabazas para lles colocar luces dentro, etc.
Mentres cataláns e valenciáns xa gozan de tódolos dereitos que lles confire o seu novo estatuto de autonomía en Galiza ainda non fomos capaces de facer un primeiro borrador no parlamento galego. Desta historia forman parte tres persoaxes fundamentais, os tres partidos políticos con representación parlamentaria. Ata agora parece que tan só o BNG ten claro o que quere para Galiza: un Estatuto de Nación que supere o actual marco estatutario, pra que Galiza aumente a sua capacidade de decisión, participe en pe de igualdade nas estructuras estatais e europeas, preserve os sinais de identidade que nos son propios e incremente o benestar de todos os galegos e galegas.
O BNG e o único partido que propuxo un texto articulado para a elaboración do novo Estatuto de Galiza. É o único partido que realiza foros para a mellora deste texto. É o único partido que presentou o seu texto as xentes de Galiza por diferentes cidades e pobos… da a sensación de que é o único partido que quere un novo Estatuto para Galiza.
Mentres no PSdeG e no PPdeG reina o desconcerto. Por un lado seguen a decirnos que non queren para os galegos menos dereitos e competencias que os cataláns, polo outro seguen cegamente as consignas de Madrid. Touriño, que non quere ver rodar a sua cabeza como a de Maragall, está mais pendente de encontrar a fórmula que o manteña no posto (chegamos a escoitar cousas tan absurdas como “Nación de Breogán” como concepto que defina a nosa idetidade o cal, só puxo de manifesto, que confunden o mito coa realidade) que avanzar nos dereitos do pobo galego. A Feijoo simplemente non lle deixan facer nada porque non é ningén. Non ten peso político propio, de modo que non lle van a permitir que o PP acepte en Galiza o que o PP rechazou en Catalunya. E claro, sen os seus votos non habrá novo Estatuto.
Unha vez mais parece que o noso futuro non o vamos a decidir nós, os galegos. Unha vez mais será desde Madrid donde se diga cales son os nosos dereitos, as nosas competencias, a nosa identidade. Serán os Zapatero, Pepe Blanco, Rubalcaba, Rajoy, Zaplana ou Acebes quenes nos digan o que é Galiza, quenes nos digan a que temos dereito ou ata onde podemos chegar. A min, como galego iso non me serve, por iso, ante a situación de atasco do novo Estatuto deberían adiantarse as elección e que os galegos decidan onde queren que se decida o contido do novo Estatuto: na nosa TERRA ou en Madrid.
Deixade que o viño fale