patrimonio histórico

Altruismo ou negocio

por

Evo Morales dixo fai un tempo que “as ONG usan aos pobres para vivir ben”. Esta afirmación non é de todo certa, ao revés, as ONG’s realizan unha importante labor humanitaria tanto a nivel planetario como local, sen embargo, moitas veces, as excepcións non fan máis que confirmar aquela regra.
Vexamos as previsións das contas da asociación a que me refería no artigo anterior:

Orixe dos recursos

Euros

Recursos propios

69.900

Cotas

35.000

Doazóns

15.000

Inscripcións a cursos

11.300

Subvencións

167.520

Administración Central

25.000

Administración Autonómica

82.520

Administración Local

60.000

TOTAL

237.320

Destino dos recursos

Euros

Apoio a ONG do sur

55.000

Formación

6.500

Actividades e programas

60.820

Compras de comercio xusto

10.000

Administración

105.000

TOTAL

237.320

A priori todo normal, non?, mais si nos fixamos podemos decatarnos que se gasta máis na administración da propia organización (aproximadamente o 45% do orzamento) que nos fins para os que foi concibida (menos do 25% do orzamento). Tamén se pode observar que a suma de doazóns máis as cotas dos socios suman case tanto como o que envían ás ONG’s do sur. Alguén pode pensar, para que todo o demais?

Certamente, contar cunha directiva profesionalizada permitirá á asociación acceder a novos recursos ao ocuparse estas persoas á procura de axudas públicas, xestionar solicitudes, negociar con administracións, empresas, etc., desenvolver novos proxectos, estruturar unha entidade en continuo crecemento, seleccionar e contratar persoal e moitas outras tarefas que sen un equipo profesional sería moi difícil levar a cabo, pero tamén pode ser visto pola sociedade como un gasto superfluo ou excesivo, máxime si temos en conta a relación entre custo e obxectivos acadados.

Tamén se pode entender como unha desviación dos obxectivos fundamentais da asociación ao adicarse esta -e as persoas que a forman-, pola súa necesidade de expandirse para sobrevivir, a crear novos proxectos (neste caso plantexábasenos a posibilidade de por en marcha unha axencia de turismo responsable) cada vez menos altruístas e con máis vocación de xerar beneficios.

Queren facer da terra mar

por
Pero, non se creou unha lei para protexer a paisaxe? Non existe outra lei para protexer a costa? Para que serve a lexislación protectora do patrimonio histórico e etnolóxico? Toda esta lexislación serve soamente para atacar o particular? ou para algo máis? Logo chegará unha gran empresa, coma sempre, cun proxecto destructor da paisaxe e as administracións, todas, torcerán a cara para outro lado.

vía xgaliza

En defensa da nosa paisaxe

por
A primeira actuación executada polo grupo local do BNG en Xunqueira de Ambía foi frear a devastación do Monte da Farria, un monte catalogado no PXOM de Xunqueira de Ambía cun Nivel A e catalogado cunha Protección Especial Paisaxistica. Estaba sendo explotado por duas empresas graniteiras (Farriense de Granitos e EXELCO) ante a desidia -nalgúns casos complicidade- das institucións local e autonómica.

Non foi a primeira vez que a paisaxe do noso Concello se ve agredida. Trala concentración parcelaria desapareceron do noso patrimonio natural dous importantes enclaves protexidos -a posteriori- polo PXOM de Xunqueira de Ambía: o Comunal e touzas de Casasoá e a Devesa de Vilariño da Veiga. Tamén se viron especialmente afectados polas obras da concentración parcelaria a Vía Nova (camiño romano) e o Camiño de Santiago, desprazando, nun casos, e eliminando, noutros, o trazado orixinal.

Agora o que está en perigo e o único enclave natural protexido que queda na zona da Limia de Xunqueira de Ambía, as Veigas de A Graña, que goza da mesma protección -Nivel A- que os espazos antes mencionados. A semá pasada puiden ver na Consellería de Medio Rural o estudo de impacto ambiental da concentración parcelaria para esta zona, publicado no DOG do 11 de xuño, e deixoume especialmente abraiado que ninguén da Consellería se percatase do feito de que esa zona está especialmente protexida polo noso planeamento, a pesares, segundo os responsables do servizo, de utilizar os planos do PXOM para confeccionar diferentes estudos, medicións, catalogalizacións… En definitiva, que se estivo dilapidando unha boa chea de recursos públicos polo empeño de alguén en facer alí unha concentración parcelaria sen ter en conta os impedimentos legais existentes.

Este intento -esperemos que ahí se quede- de concentración parcelaria xa fixo moito dano a zona mesmo antes de porse en marcha. No 2006 as Veigas de A Graña arderon xusto antes de procederse as medicións das fincas. Casualidade? Non creo. Si todo está queimado é moito máis doado realizar as tarefas de medición. Ademais foron cortadas moitas árbores, polo medo dos seus propietarios a verse privados delas trala concentración parcelaria.

É por todo isto que dende o Grupo Local do BNG en Xunqueira de Ambía nos vimos na obriga de solicitar a paralización do proxecto de concentración parcelaria de A Graña co gallo de evitar unha nova catástrofe ecolóxica no noso Concello. Ademais solicitamos a Medio Rural que informe a tódolos veciños e propietarios da zona afectada para poñer fin a deforestación desa área e, por suposto, que os fondos destinados a esa concentración se utilicen para promovela diversidade da fauna e flora, para restauralos rexímenes hídricos naturais e promovelas funcions recreativas da paisaxe das Veigas de A Graña.

Dende o BNG sempre defendemos o escaso aproveitamento das concentracións parcelarias e non deberíamos esquecelo agora, precisamente agora, que estamos gobernando. Na Limia hai terras dabondo, moitas delas abandoadas. Non precisamos terras, non… o que precisamos e unha verdadeira industria de transformación agrícola e gandeira, unha AGROPOLE galega.

… por pedilo non será.

ALCALDE OU DEPREDADOR?

por
muro de rrubado no entorno da colexiata de Xunqueira de Ambíafai clic para agrandar

Na imaxe que podedes ver mais arriba pódese observar o muro que cercaba a ‘leira do bosque’ en Xunqueira de Ambía. Este muro que se mantivo en pe centos de anos formaba parte do noso patrimonio histórico-artístico e, como tal, estaba protexido. O Alcalde do noso Concello, o Sr. José Luis Gavilanes Losada acaba de tiralo, sen mais, sen consultar con ninguén, sen polo en coñecemento de patrimonio e imaxino que nin tan siquera co visto bo dos propietarios da finca. Aconséllolles ver o que o Código penal di sobre os delitos contra o patrimonio histórico.

antigo cuartel da garda civil en Xunqueira de Ambía, lugar onde se construirá o Centro de Día e, xusto enfrente, a Galescolafai clic para agrandar

Fai tempo que o Sr. Gavilanes quere construir en Xunqueira. Tódolos alcaldes do PP teñen a mesma obsesión enfermiza. Está desesperado por facer vivendas -mentres os edificios históricos da vila se atopan en ruina-, o primeiro intento foi o de facer vivendas no vello cuartel da Garda Civil -foto superior-, que era propiedade dos comuneiros e que, sen embargo, acabou pagando por él -con cartos do Concello, prestados, por suposto, xa que non queda un can nas súas arcas- ao Ministerio do Interior -outro despropósito-. Antes de entrar nunha loita cos comuneiros, perdida de antemán, viuse na obriga de ceder ese edificio e os seus terreos ao Consorcio Galego de Servicios de Igualdade e do Benestar ante a persistencia do Grupo Local do BNG de Xunqueira de Ambía. Así, grazas ao BNG teremos en Xunqueira de Ambía non so unha Galescola senón tamén un Centro e Día.
Agora tocoulle o turno a ‘leira do bosque’ e esa é a razón pola que comenzaron por tirar o muro -algúns pensaban que se trataba de ampliar a estrada ou de facer veirarúas, pois non!-. Segundo un dos concelleiros do PP no Concello pretenden facer nesta finca mais de 20 vivendas residenciais. Este motivo engade un claro agravante a acción do Sr. Gavilanes xa que implica que o derrubamento do muro foi feito con premeditación. En ningún caso pode alegar o Sr. Gavilanes que o muro se estaba caendo -e moito menos que se caera- para decir que supoñía un perigo para os viandantes, declaralo en ruina -sen seguilo proceso de declaración de ruina- e finalmente tiralo. A única razón para que o muro non esté hoxe no seu sitio é a de construir vivendas.
Está acostumado este home a facer na vila o que lle ven en gana dende fai case 30 anos. Nunca antes ninguén lle dixera nada. Asentir as suas decisións e pretensións era costume. Agora o BNG, como xa fisera no caso das súas canteiras, vaille parar os pes a cada un dos caprichos deste depredador, caprichos que, por certo, sempre está vencellados cos seus intereses económicos. É por iso que non imos permitir que se constrúa nese eido porque vai en contra do proxecto de Vila que ten o BNG e en contra tamén do propio planeamento urbanístico, que ten a esa parcela catalogada como Zona Libre (ZL16) -ver imaxe mais abaixo- o que a inclue dentro da rede de espazos públicos do Concello. A proposta do BNG é utilizar esta finca para a creación dun auditorio ó aire libre para a celebración de concertos e festivais de verán así como para o espallamento dos nosos veciños e o recreo dos nenos.

mapa do PXOM de Xunqueira de Ambía. Como se pode apreciar esta finca está dentro da zona de protección BIB e, ademais, forma parte da rede de espazos públicos do concello: ZL-16fai clic para agrandar

A vía nova

por
O pasado día 4 de xaneiro a Voz de Galicia públicaba unha nova moi interesante, rescatada hoxe grazas a chuza!: Portugal, Ourense e León únense para recuperar toda a Vía Nova. Un grupo de concellos iniciaron a posta en valor da Vía Nova como un todo, no seu percorrido entre Braga e Astorga. Este proxecto liderado polo municipio portugués Terras de Bouro e o que tamén se adheriron os municipios de Bande e Lobios pretenden que o camiño que unía Braga con Astorga sexa declarado Patrimonio da Humanidade pero, para iso, faise necesario recuperalo na súa totalidade.

Sen embargo, esa empresa vaise facer moi difícil xa que no discorrer da Vía Nova atopamos con concellos como o noso, Xunqueira de Ambía, que lonxe de coidar e revalorizar o seu patrimonio abandoao a sua sorte, no mellor dos casos, e estragao noutros.

Un deses abandonos é o que se da no pobo de Casasoá, onde se conservan 15 metros do trazado orixinal, hoxe absorbidos pola maleza, na paraxe coñecida como Prado do Zapato, unha masa común resultado da concentración parcelaria. O camiño está sendo pisoteado na actualidade por un tractor dalgún veciño pra acceder ó seu eido. Seguramente descoñece a importancia do que hai ahí debaixo enterrado.

Dende o Grupo Local do BNG imos propoñer as institucións responsables, en primeiro lugar, que se impida a entrada con maquinaria pesada a calquer veciño nesta finca; segundo, que se sinale ben a zona, indicando o que hai nese lugar e explicando os veciños a importancia de conservar este ben arqueolóxico; e, por último que se proceda a limpeza da zona para que o camiño poida ser visible para viandantes e visitantes.

Asi mesmo gostaríanos que o noso Concello paticipase do proxecto de recuperación da Vía Nova iniado dende Portugal, primeiro porque a recuperación do camiño crearía emprego para a zona e, segundo, porque unha vez recuperado na sua totalidade e declarado Patrimonio da Humanidade sería un gran atractivo turístico para a zona.

Como sinalaba antes, noutros casos -a maioría- a sorte do camiño romano é ben distinta, pois este foi víctima da “política de asfalto” que durante trinta anos o Alcalde da vila practicou no noso Concello. Un exemplo podémolo ver tamén en Casasoá, no cruce do camiño que vai dende este pobo ata Cortegada coa Vía Bracara-Astorga, xusto diante da casa que da nome o pobo -casa soa-, pois esta casa era en 1752 unha pousada con cambio de posta no camiño real.

A recente concentración parcelaria profundizou mais na xa de por si demoledora destrucción do no noso tramo de vía romana, convertendo en rectas o que antes era un serpenteante camiño envolto por frondosas fragas. Tamén é certo que como resultado desa concentración se atopou un monolito, un gran cilíndro de granito dedicado os emperadores Maximino e o seu fillo Máximo.

E para os que queiran coñecer mais de cerca a Vía Nova, recoméndolles a lectura de “A Vía Romana XVIII (Vía Nova): Revisión do seu trazado e mensuración”, de Segundo Alvarado Blanco, Juan Carlos Rivas Fernández e Tomás Vega Pato. Este libro inclue mapas detallados do camiño romano: trazado orixinal, tramos que se conservan, tramos restaurados, etc. Seguramente sexa difícil de atopar en librerías, pero seguro que os hai en bibliotecas, no arquivo provincial de Ourense ou nas dependencias da Deputación de Ourense e Casas do Concello.

Actualización a 30 de xaneiro de 2008: O Grupo Municipal do BNG solicitou o Concello de Xunqueira de Ambía no Pleno celebrado o pasado día 25 que prohibise a entrada a Finca do Zapato xa que a entrada e paso do tractor nesta finca está agredindo o patrimonio histórico do noso Concello e causando ó camiño un dano irreparabel. A resposta do Alcalde é que iso non é sua competencia. Ver para creer…

ADEUS RIOS, ADEUS FONTES…

por
Adiós, ríos; adios, fontes;
adios, regatos pequenos;
adios, vista dos meus ollos:
non sei cando nos veremos.
Miña terra, miña terra,
terra donde me eu criei,
hortiña que quero tanto,
figueiriñas que prantei,
prados, ríos, arboredas,
pinares que move o vento,
paxariños piadores,
casiña do meu contento,
muíño dos castañares,
noites craras de luar,
campaniñas trimbadoras,
da igrexiña do lugar,
amoriñas das silveiras
que eu lle daba ó meu amor,
camiñiños antre o millo,
¡adios, para sempre adios!
¡Adios groria! ¡Adios contento!
¡Deixo a casa onde nacín,
deixo a aldea que conozo
por un mundo que non vin!
Deixo amigos por estraños,
deixo a veiga polo mar,
deixo, en fin, canto ben quero…
¡Quen pudera non deixar!…

Rosalía de Castro

Cando Rosalía escribiu estes versos Galicia era toda verde, os ríos baixaban cheos de augas cristalinas, o horizonte alcanzaba ata onde chegaba a vista,… nada se sabía entonces o que significa especulación urbanística, industria madeireira, turismo agresivo co medio,…

Xa non hai río sen encoro, fonte sen abadonar, regato sen tapar, horizonte sen fume. As hortas, as figueiras, prados, ríos, arboredas, pinares, paxaros, … xa non significan nada. En nome do progreso valeu de todo, cambiamos a oreografía da nosa terra: as montañas, as ribeiras, as costas. Pero ¿que nos agarda de cara o futuro? Faremos algo por recuperar parte do destruido ou destruiremos o pouco que nos queda da Galicia de Rosalía. Despois deste verán quedou medianamente claro cal e o camiño que se vai a seguir: queimar o pouco que queda. A sociedade rendiuse definitivamente a presión económica e urbanística facendo bo para construir calquer terreo que teña vistas o mar. A presión ven de xeito fundamental do norte: anglosaxóns adiñeirados que buscan un clima axeitado pra disfrutar a sua xubilación, portos para os seus iates, campos de golf para o seu lecer e, por suposto, urbanizacións de luxo para vivir a todo tren.

Pouco se pode facer contra esa tendencia. Hai demasiados intereses económicos en xogo, de constructoras, do sector hostaleiro, de políticos (que cobran as suas comisión co diñeiro negro que os cidadáns pagan ao compralas suas vivendas), dos propietarios das terras,… Como todos sacamos tallada, directa ou indirectamente, deixaremonos levar.

HALLOWEEN, SAMAIN OU XAHUN

por

O día 1 de novembro celébrase a festividade de Tódolos Santos ou fieis defuntos. Últimamente gracias a maquinaria de márketing americana colousenos o Halloween, pra convertila noutra festa comercial (como o Nadal, o Antroido…) da nosa sociedade consumista. O certo e que a sociedade galega sucumbiu a ese fenómeno mediático esquecendo que en Galiza, como pobo celta que somos, celebramos esa festa pagana dende hai miles de anos – e que a igrexa, unha vez máis, tan ven soupo adoptar para a súa causa -, trátase do Samain ou Xahun (como propón a comunidade virtual galega fillos de Galiza)

Halloween chegou a EEUU da man dos irlandeses e espallouse por todo o mundo gracias a Hollywood. A festividade de Samain ou Xahun foi recuperada por Rafael López Loureiro (autor de Samain: a festa das caliberas) hai uns 14 aos en Cedeira e pouco a pouco foise espallando pola xeografía galega, ata o punto de que hoxe en día ensínaselle os cativos na escola a orixe desta festa.

Para a prepararmos como galegos de orixe celta que somos esta antiga celebración do ciclo anual celta, velaquí tedes algúns apontamentos tirados do libro Os celtas de antiga Gallaecia, de Manuel Alberro.

A noite de Xahaun caracterízase por:

– ser a festa dos mortos

– ser ocasión para a comunión cos espíritus dos defuntos

– serlles permitido aos mortos camiñar entre os vivos

– celebrar a fin da estación do verán e polo tanto do ano celta

– ser a época na que as barreiras que separan o mundo dos homes do sobrenatural (defuntos, habitantes míticos dos castros, etc.) son retiradas

– ser habituais as aparicións, os ataques ou encontros con entidades sobrenaturais (fadas, mouras, deuses…), e a morte violenta de reis

– marcar o retorno dos pastores das montañas para pasar o inverno

– celebrar o deus da morte e do frío invernal

– celebrar importantes asembleas entre as diferentes tribos

– prender un lume sagrado que despois servía para acender novos lumes en cada fogar

– celebrar xogos (algúns de adiviñación do futuro), carreiras de cabalos, disfrazarse de animais, comer unha especie de roscón de Reis con sorpresa dentro, baleiras nabos e cabazas para lles colocar luces dentro, etc.