Nunhas eleccións, e nas galegas non ía ser menos, tódolos partidos viven pendentes das enquisas e as estatísticas. As enquisas, ó tratarse dun estudio representativo da sociedade, poden estar suxeitas a erros, pois non se publican crúas, senón cociñados en laboratorios, aplicando diferentes fórmulas correctoras (a proba do xis cuadrado, a corrección de Yates, corrección de continuidade asimétrica,…) que ten en conta tanto a conducta observada como a conducta teórica.
A conducta observada é o resultado da mostra recollida nun momento determinado circunscrito a un lugar determinado e sobre un asunto específico, por exemplo, eleccións galegas 2009. A conducta teórica refirese o comportamento histórico da sociedade dese mesmo lugar sobre ese mesmo asunto: tódalas eleccións galegas celebradas en Galiza.
Utilizar os resultados históricos axuda a que cada vez que se produce o mesmo feito, os resultados dos estudos sexan máis exactos, ó dispor, a medida que transcurre o tempo, dunha base de datos máis ampla, sempre e cando ese feito se produza en circunstancias normales.
Cada vez que hai unhas eleccións vemos que existen pequenas diferencias entre unhas enquisas e outras (ver as de Xornal, La Razón, La Voz de Galicia, La Región, Público,…) e acostumamos a culpar desas diferencias ós intereses que uns medios ou outros teñen en influir e dirixir a opinión pública nun ou outro sentido. O certo é que non ten por que ser así. Uns e outros consultan a unha parte representativa da sociedade e non ten porque ser precisamente a mesma e logo, cada un deles, pode usar diferentes técnicas correctoras. Iso explicao… logo cada quen é libre de ceibar as súas maquinacións e moito máis facelas públicas.
Agora, hai que ter en conta que as enquisas non serven de nada -ou de moi pouco- cando se dan circunstancias especiais, como ocorreu o 14-marzo-2004 cando Rodríguez Zapatero gañou as xerais contra todo pronóstico. Incluso si fose posible realizar e publicar unha enquisa o día anterior das eleccións, esta non se achegaría ó resultado final, porque as correccións non teñen en conta situacións anormais, senón que se basan en todo o contrario, na conducta social histórica ponderada.
Na actualidade estamos vivindo unha situación excepcional, unha crise económica de gran calado, que está destruindo cada día milleiros de postos de traballo, unha crise na que os gobernantes non ten a máis minima idea de como solventar, nin como afrontala,… Dinnos dende o goberno central que se pode chegar ata catro millóns de parados no estado ó mesmo tempo que nos queren convencer que a partir de marzo a cousa vai mellorar –casualidade?-. A ver, como se fai compatible eses dous argumentos? Iso só podería ser certo si os catro millóns de parados se acadasen en febreiro e a partir dese momento as estadísticas de emprego comezasen a mellorar. É iso posible? Non! Logo dende o goberno estannos enganando, pois despois de marzo, despois das eleccións galegas e vascas, o paro seguirá aumentando.
Ademais, dicese que o paro sube menos en Galiza, e isto si que me parece unha broma de mal gusto. Cantos galegos hai traballando en todo o territorio español? Cando estas persoas, xeralmente temporais, que son os primeiros dos que prescinden as empresas, son despedidos, en que comunidade autónoma son rexistrados? En Galiza? Non! Na comunidade na que estaban traballando. Tampouco se dicía, cando o desemprego baixaba, que moitos galegos estaban marchando da terra, coma sempre. Espero que moitos destes galegos teñan a ben acercarse por aquí o día 1 de marzo para recordarlle ó Sr. Touriño que existen.
É, por todo isto, polo que creo que os resultados das eleccións galegas 2009 poden ofrecer grandes sorpresas. As enquisas desta vez van errar, seguro.