Asociacións de Xunqueira de Ambía

O asociacionismo é un xeito de acadar obxectivos colectivos mediante a suma de esforzos individualizados e tamén permite dar respostas colectivas a ideais compartidos. Son moi variadas as categorías as que poden pertencer as asociacións pero imos centrarnos nas que existen no noso concello: asociacións de veciños, culturais, de mulleres rurais, xuvenís e outras (podedes descargar a lista premendo na seguinte ligazón).

Estas asociacións son en gran parte descoñecidas polos veciños de Xunqueira de Ambía e os seus pobos, incluso aquelas que ten por obxectivo representar a colectividade dun determinado núcle rural, tal é o caso das asociacións de veciños. Isto sucede porque a finalidade real non ten nada que ver co propósito estatuitario; por iso moitas destas asociacións son creadas no mais absoluto segredo, reunindo o número mínimo de socios para poder constituirse.

Estas conductas firen o espiritu do asociacionismo xa que non perseguen un verdadeiro propósto colectivo, senón os fins particulares dunhas cantas persoas, aquelas que compoñen a asociación. A obriga de toda asociación é darse a coñecer no seu ámbito territorial realizando actividades en beneficio de todos -por iso reciben axudas públicas- para que se unan outras persoas que compartan as mesmas inquietudes; emporiso atopámonos que nalgúns pobos existen varias asociacións, de diferentes categorías -veciñais, xuvenís, culturais,…-, sempre creadas polas mesmas persoas e que logo non realizan ninguna actividade que lles sexa coñecida, polo menos como asociación.

Un exemplo ten que ver coas festas dos pobos: xúntase unha comisión de festas que recada diñeiro polo pobo en nome da comisión, os veciños pagan unha cuota establecida e logo quen paga a factura da festa non é a comisión, senón unha asociación da que os veciñós non saben tan sequera da sua existencia. Tamén hai quen recada cartos para restaurar o patrimonio histórico da vila (órgano, a igrexa, etc. etc.), cartos que logo acaban empregándose en paparotas.

Outra das cousas que me chama moito a atención son as asocicións xuvenís. Das cinco que existen en Xunqueira de Ambía catro foron creadas o mesmo día, o 23 de xaneiro de 1996, sendo cada unha delas de diferentes pobos: Sobradelo, Brandela, Abeleda e Casasoá. Que casualidade, verdade?

É por todo isto polo que publico aquí a lista de tódalas asociacións as que tamén se pode acceder dende o rexistro público da Xunta de Galiza, para que vos acheguedes a elas e lles pidades formar parte. Cantos mais persoas formemos parte dunha asociación mais democráticos serán os seus órganos, poderanse realizar máis actividades nos nosos pobos -actividades que servirán para manter o noso patrimonio cultural e medioambiental, por exemplo- e faremos máis forza frente as institucións na defensa dos nosos dereitos e intereses.

Eleccións xerais 2008

Finalizada a campaña chega o momento da analise e sobre isto so pode dicerse que os resultados do BNG no noso concello foron moi satisfactorios xa que se superaron os resultados de fai catro anos dun xeito espectacular, subindo o número de votos cerca dun 83% (non estaría mal acadar esta porcentaxe en tódolos concellos) o que supón para a nosa conta 71 votos mais. En total 157.
Pero tamén hai que ver de onde vimos. Si botamos unha ollada a base histórica das eleccións xerais podemos ver que os resultados obtidos polo BNG en Xunqueira de Ambía no ano 2004 foron un verdadeiro desastre xa que a nosa formación perdeu a metade dos votos acadados no 2000 pasando de ter 167 votos neste último ano, sendo entón a segunda forza mais votada no Concello de Xunqueira de Ambía, a colleitar 86 votos. Naquela etapa o BNG viña dunhas municipais nas que acababa de perder o seu único concelleiro tras prescindir de Xosé R. Cabido -a mala elección da candidata tivo boa parte da culpa- e afrontaba a campaña en Xunqueira de Ambía sen contar con ningún tipo de presenza, nin material -cartaces, megafonía, trípticos, etc.- nin humana. Si partimos da base de que o sucedido fai catro anos foi un desastre temos que chegar, obrigatoriamente, a conclusión de que o resultado actual non é tan espectacular, de feito están ainda por baixo dos resultados obtidos nos anos 2000 (167 votos) e 1996 (159 votos), onde o panoráma político non era tan favorabel para o nacionalismo.
Agora xa temos a vista posta nas vindeiras eleccións autónomicas de Galiza e, francamente, temos que mellorar para superar os resultados históricos do BNG no noso Concello e, sobre todo, para voltar a ser a segunda forza política en importancia de votos. Ese é o obxectivo.

As miserias duns miserables

Poucos poden pensar cando ven pasar o Sr. José Luis Gavilanes Losada nuns dos seus cochazos de luxo, co seu traxe de Carolina Herrera e as gafas de sol nun día nublado que quen conduce é un ser miserento. Como o ía ser rodeado de tantos luxos? A sua miseria radica non na escaseza de bens materias senon na mingua de principios morais. So así se pode comprender como aquel camareiro sen estudos de aspecto famélico se acabase converténdo nalguén que presume de ter todo un imperio nas suas mans (COPASA, Áridos de Astariz, Betunes y Fimes, Productos Betuminosos de Galicia -PROBIGASA- GESECO, Empresa Gavilanes, Farriense de Granitos, Coporsa, etc.), un imperio que incluso surca os océanos, iso si, todo despois de levar atrincheirado no Concello de Xunqueira de Ambía preto de 30 anos.
Contrasta, e moito, a súa escandalosa puxanza económica persoal co deterioro e o desamparo do noso Concello. Será casualidade -que non a é- pero a medida que o Concello de Xunqueira de Ambía foi perdendo o seu esplendor él foise facendo mais rico.
Pero non era diso do que quería falar, o que hoxe me trae aquí é a recente campaña electoral. Cada vez que hai campaña él acostuma a visitar a cada veciño do pobo, incluso a aqueles que sabe que non lle vota, pero sobre todo detense de xeito moi especial coas persoas maiores. Sempre lles vai con contos como que “si lle votas os outros -os outros somos PSOE e BNG- vanche quitala paga”, “si volven os roxos vanvos quitalas terras”, “os do BNG son uns terroristas” ou “como gañen os outros volvemos a guerra civil”, entre outras lindezas.
Vos pensaredes, “iso non o cree ninguén”. Somos un Concello con 1.365 votantes e perto de 800 están por riba dos 65 anos e, ademais, unha cantidade moi importante supera os 80 anos. Van todos votar. Non falla un! Verdade que agora xa parecen mais creibles esas historias? Sonno porque moitas desas persoas xa viviron na súa infancia as guerras, a fame e as opresións. O noso alcalde, Jose Luis Gavilanes Losada -perdoade que repita tanto o seu nome pero é que non quero deixar dúbidas sobre quen estou falando-, sabe dos medos da xente e sabe espremelos ben, por iso en canto ten unha oportunidade, normalmente en periodo electoral, acercase a eles e failles revivir etapas pasadas, lonxanas, esquecidas. Tráelle ao presente pantasmas do pasado. Eles con iso sufren, posiblemente non durman en días, pero voóanlle… e con iso está todo dito.

Denuncias públicas

As denuncias públicas, feitas soamente a través dos medios de comunicación, acostuman a desavacecerse co paso do tempo. Podes denunciar calquer cousa nun xornal e a persoa denunciada quitaslle as cores por un día, pero esta cala, non entra o tapo e deixa que polémica pase. Nuns meses, tal vez nuns días, ninguén se acordará de nada.

Iso é o que sucedeu co Monte da Farria, en Xunqueira de Ambía. Hoxe andiven pescudando na rede e atopeime con unha nova que no seu momento non chegei a ler: “Comisións Obreiras denuncia o abandono e deterioración da Ruta dá Prata“. A noticia sae da redacción de La Voz en Ourense -redacción da que por entón formaba parte a xornalista Cristina Huete, agora en El Pais, no que escribiu recentemente sobre este asunto– con data de 12 de febreiro de 2004, di como segue:

A Secretaría de Medio Ambiente de Comisións Obreiras denuncia abandono, deixamento e falta de sensibilidade por parte das administracións públicas na Ruta dá Prata ao seu paso pola provincia ourensá. Así asegura que un dos tramos que discorre por Xunqueira de Ambía, Monte dá Farria, sufriu nos últimos meses unha gran deterioración paisaxística e ambiental cun incendio forestal no 2003, construción de pistas forestais e apertura dunha canteira na cima do monte.

Outro aspecto que deteriora a ruta é a presenza de restos de lixo nalgúns tramos que, segundo CC. OO. convertéronse en auténticos vertedoiros.

Ante esta situación o sindicato propón que se conserve a Ruta dá Prata co seu patrimonio natural, que se rehabiliten as zonas invadidas por cemento e asfalto e que se combata o feísmo

Sabíamos que antes de instalarse alí a primeira das canteiras, Farriense de Granitos, o Monte da Farria ardera (ver nova en La Voz), non por casualidade, e que logo, cunha axuda do plan Leader se fixeron as pistas para a canteira, co pretexto de facer un mirador no alto do Monte que nunca se fixo -supoño que son “as pistas forestais” a que fai referencia a noticia-. Do que non tiñamos coñecemento e de que esa nova non despertase o mais mínimo interés para a Consellería de Medio Ambiente e para a Consellería de Industria, entón rexidas, ámbalas dúas, polo PP. Erán eles quenes tiñan a obriga de tomar as medidas protectoras necesarias para evitar o deterioro dun Monte especialmente protexido -nivel A- e de frear unha actividade empresarial que non contaba con ningún tipo de permiso, nin de extracción mineira, nin de actividade económica, nin nada. Pero claro, tratábase da canteira dun alcalde do PP…

ALCALDE OU DEPREDADOR?

muro de rrubado no entorno da colexiata de Xunqueira de Ambíafai clic para agrandar

Na imaxe que podedes ver mais arriba pódese observar o muro que cercaba a ‘leira do bosque’ en Xunqueira de Ambía. Este muro que se mantivo en pe centos de anos formaba parte do noso patrimonio histórico-artístico e, como tal, estaba protexido. O Alcalde do noso Concello, o Sr. José Luis Gavilanes Losada acaba de tiralo, sen mais, sen consultar con ninguén, sen polo en coñecemento de patrimonio e imaxino que nin tan siquera co visto bo dos propietarios da finca. Aconséllolles ver o que o Código penal di sobre os delitos contra o patrimonio histórico.

antigo cuartel da garda civil en Xunqueira de Ambía, lugar onde se construirá o Centro de Día e, xusto enfrente, a Galescolafai clic para agrandar

Fai tempo que o Sr. Gavilanes quere construir en Xunqueira. Tódolos alcaldes do PP teñen a mesma obsesión enfermiza. Está desesperado por facer vivendas -mentres os edificios históricos da vila se atopan en ruina-, o primeiro intento foi o de facer vivendas no vello cuartel da Garda Civil -foto superior-, que era propiedade dos comuneiros e que, sen embargo, acabou pagando por él -con cartos do Concello, prestados, por suposto, xa que non queda un can nas súas arcas- ao Ministerio do Interior -outro despropósito-. Antes de entrar nunha loita cos comuneiros, perdida de antemán, viuse na obriga de ceder ese edificio e os seus terreos ao Consorcio Galego de Servicios de Igualdade e do Benestar ante a persistencia do Grupo Local do BNG de Xunqueira de Ambía. Así, grazas ao BNG teremos en Xunqueira de Ambía non so unha Galescola senón tamén un Centro e Día.
Agora tocoulle o turno a ‘leira do bosque’ e esa é a razón pola que comenzaron por tirar o muro -algúns pensaban que se trataba de ampliar a estrada ou de facer veirarúas, pois non!-. Segundo un dos concelleiros do PP no Concello pretenden facer nesta finca mais de 20 vivendas residenciais. Este motivo engade un claro agravante a acción do Sr. Gavilanes xa que implica que o derrubamento do muro foi feito con premeditación. En ningún caso pode alegar o Sr. Gavilanes que o muro se estaba caendo -e moito menos que se caera- para decir que supoñía un perigo para os viandantes, declaralo en ruina -sen seguilo proceso de declaración de ruina- e finalmente tiralo. A única razón para que o muro non esté hoxe no seu sitio é a de construir vivendas.
Está acostumado este home a facer na vila o que lle ven en gana dende fai case 30 anos. Nunca antes ninguén lle dixera nada. Asentir as suas decisións e pretensións era costume. Agora o BNG, como xa fisera no caso das súas canteiras, vaille parar os pes a cada un dos caprichos deste depredador, caprichos que, por certo, sempre está vencellados cos seus intereses económicos. É por iso que non imos permitir que se constrúa nese eido porque vai en contra do proxecto de Vila que ten o BNG e en contra tamén do propio planeamento urbanístico, que ten a esa parcela catalogada como Zona Libre (ZL16) -ver imaxe mais abaixo- o que a inclue dentro da rede de espazos públicos do Concello. A proposta do BNG é utilizar esta finca para a creación dun auditorio ó aire libre para a celebración de concertos e festivais de verán así como para o espallamento dos nosos veciños e o recreo dos nenos.

mapa do PXOM de Xunqueira de Ambía. Como se pode apreciar esta finca está dentro da zona de protección BIB e, ademais, forma parte da rede de espazos públicos do concello: ZL-16fai clic para agrandar

A vía nova

O pasado día 4 de xaneiro a Voz de Galicia públicaba unha nova moi interesante, rescatada hoxe grazas a chuza!: Portugal, Ourense e León únense para recuperar toda a Vía Nova. Un grupo de concellos iniciaron a posta en valor da Vía Nova como un todo, no seu percorrido entre Braga e Astorga. Este proxecto liderado polo municipio portugués Terras de Bouro e o que tamén se adheriron os municipios de Bande e Lobios pretenden que o camiño que unía Braga con Astorga sexa declarado Patrimonio da Humanidade pero, para iso, faise necesario recuperalo na súa totalidade.

Sen embargo, esa empresa vaise facer moi difícil xa que no discorrer da Vía Nova atopamos con concellos como o noso, Xunqueira de Ambía, que lonxe de coidar e revalorizar o seu patrimonio abandoao a sua sorte, no mellor dos casos, e estragao noutros.

Un deses abandonos é o que se da no pobo de Casasoá, onde se conservan 15 metros do trazado orixinal, hoxe absorbidos pola maleza, na paraxe coñecida como Prado do Zapato, unha masa común resultado da concentración parcelaria. O camiño está sendo pisoteado na actualidade por un tractor dalgún veciño pra acceder ó seu eido. Seguramente descoñece a importancia do que hai ahí debaixo enterrado.

Dende o Grupo Local do BNG imos propoñer as institucións responsables, en primeiro lugar, que se impida a entrada con maquinaria pesada a calquer veciño nesta finca; segundo, que se sinale ben a zona, indicando o que hai nese lugar e explicando os veciños a importancia de conservar este ben arqueolóxico; e, por último que se proceda a limpeza da zona para que o camiño poida ser visible para viandantes e visitantes.

Asi mesmo gostaríanos que o noso Concello paticipase do proxecto de recuperación da Vía Nova iniado dende Portugal, primeiro porque a recuperación do camiño crearía emprego para a zona e, segundo, porque unha vez recuperado na sua totalidade e declarado Patrimonio da Humanidade sería un gran atractivo turístico para a zona.

Como sinalaba antes, noutros casos -a maioría- a sorte do camiño romano é ben distinta, pois este foi víctima da “política de asfalto” que durante trinta anos o Alcalde da vila practicou no noso Concello. Un exemplo podémolo ver tamén en Casasoá, no cruce do camiño que vai dende este pobo ata Cortegada coa Vía Bracara-Astorga, xusto diante da casa que da nome o pobo -casa soa-, pois esta casa era en 1752 unha pousada con cambio de posta no camiño real.

A recente concentración parcelaria profundizou mais na xa de por si demoledora destrucción do no noso tramo de vía romana, convertendo en rectas o que antes era un serpenteante camiño envolto por frondosas fragas. Tamén é certo que como resultado desa concentración se atopou un monolito, un gran cilíndro de granito dedicado os emperadores Maximino e o seu fillo Máximo.

E para os que queiran coñecer mais de cerca a Vía Nova, recoméndolles a lectura de “A Vía Romana XVIII (Vía Nova): Revisión do seu trazado e mensuración”, de Segundo Alvarado Blanco, Juan Carlos Rivas Fernández e Tomás Vega Pato. Este libro inclue mapas detallados do camiño romano: trazado orixinal, tramos que se conservan, tramos restaurados, etc. Seguramente sexa difícil de atopar en librerías, pero seguro que os hai en bibliotecas, no arquivo provincial de Ourense ou nas dependencias da Deputación de Ourense e Casas do Concello.

Actualización a 30 de xaneiro de 2008: O Grupo Municipal do BNG solicitou o Concello de Xunqueira de Ambía no Pleno celebrado o pasado día 25 que prohibise a entrada a Finca do Zapato xa que a entrada e paso do tractor nesta finca está agredindo o patrimonio histórico do noso Concello e causando ó camiño un dano irreparabel. A resposta do Alcalde é que iso non é sua competencia. Ver para creer…

A Fiscalía denuncia unha canteira en Xunqueira de Ambía

A acusación pública decidiu emprender accións legais contra a empresa Farriense de Granitos por estar en actividade sen licenza. A compañía pertence a empresarios da zona vinculados co PPdeG, que tamén goberna neste municipio… Segue a ler en VIEIROS. Tamén se pode ver a noticia en ELPAIS.ES (fonte orixinal) e na galega:

Ir a Galega

O peche das canteiras xa fora noticia o 13 de xullo de de 2007 na TVG no Telexornal Mediodía e en Galicia Noticias e o 15 de xullo en EL PAIS. A ver si atopan unha diferencia entre a noticia publicada por EL PAIS por aquel entonces e a publicada actualmente… Iso vai traer moita miga.

Actualización a 30 de Xaneiro de 2008: a querella presentada pola Fiscalía de Ourense contra as empresas que explotan o Monte da Farria foi admitida a trámite e figuran como querellados: Farriense de Granitos SL, Manuel González Carracedo (encargado do aserradeiro ilegal que Farriense ten no polígono da “Cotorra”), Antonio Domínguez Vázquez (antigo socio e administrador de Farriense de Granitos SL e actual administrador de EXELCO e presidente dos Graniteiros de Ourense. Segue traballando no aserradeiro que a sua empresa ten no Monte da Farria de xeito ilegal), José Luis Meire San Pedro (xefe de obras do Concello de Xunqueira de Ambía), Samuel García Villarino (fillo do ex concelleiro Samuel García Otero) e Gregorio Rodríguez Fernández (ex tenente alcalde do PP no Concello de Maceda).