xOsse dorrío

Estados fallidos

por
No ámbito político, a difusión deste termo foi en boa parte resultado do 11 de setembro de 2001. Os ataques foron directamente relacionados polo goberno de Bush co colapso do estado en Afganistán, feito que facilitou o entrenamento e a organización de grupos terroristas nesa rexión. Neste contexto, a identificación de estados a punto de desintegración ou fallidos pasou a ser un obxectivo da seguridade nacional para Estados Unidos.

Estados fallidos: con este concepto alúdese a aqueles estados incapaces de prover os bens políticos fundamentais asociados á idea de estado: seguridade física, institucións políticas lexítimas, administración da economía e benestar social (Patrick, 2006).

Entre as iniciativas que analizan o grado de estado fallido dun listado de países está a promovida pola organización Fund for Peace, que toma en consideración 12 criterios (movementos masivos de refuxiados e desplazados, suspensión ou aplicación arbitraria do estado de dereito, deterioro dos servizos públicos, severo declive económico, etc.).

Nestes derradeiros días, logo da morte de dous soldados nun atentado en Afganistán, a moitos dos políticos deste país, entre eles o nacionalista Francisco Jorquera, faltóulles tempo para pedir contas ó goberno pola presenza das tropas españolas en Afganistán. A ningunha destas formacións políticas se lles ocurriu preguntar, non agora, en ningún momento, polas labores de reconstrucción do estado fallido de Afganistán. Eu non son para nada inocente, ben sei que o feito de que as tropas internacionais estén en Afganistán e non en Somalia, Sudán, Congo,… por exemplo, está directamente relacionado cos intereses gasísticos e petrolíferos de Halliburton, empresa estreitamente relacionada co actual vicepresidente dos EEUU, Dick Cheney.

Do mesmo modo que rexeito moitos dos argumentos para a presenza de tropas internacionais en Afganistán, tampouco podo aceptar a demagoxia e insolidariedade que se agocha detrás de todas estas manifestacións oportunistas que se suceden trala morte de alguén neste tipo de misións. O que se debería facer nestes casos é gabar a quen tivo a firmeza, valentía e solidariedade de acudir en axuda daqueles que máis o necesitan, porque, non ó esquezamos, quen forma parte do exercito é plenamente consciente de cal é a labor que vai realizar… e hoxe en día, ninguén vai obrigado.

Os europeos -galegos incluidos- dende a descolonización vivimos mirándonos para o embigo. Ese proceso descolonizador xurdiu trala segunda guerra mundial co fin de asentar os estados europeos sobre unha base territorial máis concentrada e gobernable, sen territorios alén do mar, o que deixou a estes novos estados -en América, África e Asia- sen ningún tipo de infraestructura básica, sen unha verdadeira identidade de país, froito da diversidade étnica, lingüística e relixiosa, pero cunha economía totalmente dependente da vella Europa. Nestes estados fallidos, especialmente en África, sucedéronse as guerras, as epidemias, a fame,… e todo tipo de catastrofes, ante a cegueira dos que noutra época foran os seus colonizadores. Por iso, as preguntas axeitadas deberían ser: porqué non están as tropas internacionais no corno de África? porqué non están no Nepal ou en Myanmar? porqué non están en Centroáfrica, no Congo, Chad, Zimbahue… ou no Sáhara? Hai moitas preguntas boas que agardan resposta.

O que eu espero é que as tropas internacionais non se retiren de Afganistán ata que este estado se converta nunha democracia capaz de prover ós seus cidadáns, xa non dos mesmos servizos que temos nos en Europa, pero si daqueles máis básicos: infraestructuras, administracións públicas, sanidade, xustiza, seguridade, etc. É unha débeda que o mundo occidental e desenrolado ten contraída co mundo subdesenrolado… e xa vai sendo hora de que a pague!

Texto en duas columnas

por

Grazas ó blog de Gema puiden facer este post con dúas columnas, de tal xeito que as imaxes non se perden na entrada ata o infinito. Se queredes saber como facelo teredes que seguir esta ligazón.

Gracias al blog de Gema he podido hacer este post con dos columnas, de tal modo que las imágenes no se pierden en la entrada hasta el infinito. Si quereis saber como hacerlo tendreis que seguir este enlace.

Desafectación política

por
A desafectación política ou desafectación democrática, seguindo a terminoloxía anglosaxoa, é o resultado do crecente distanciamento entre a cidadanía e os seus gobernantes, segundo afirma Ferrán Requejo no artigo Desafección, partidos e medios, publicado en La Vanguardia. Entre os factores que inciden nesta desafectación eu destacaría a falta de eficiencia dos gobernos, por unha parte, e o ensimismamento da clase política en polémicas de pouco alcance. 

Desafectación política: faise referencia a caída da satisfacción e a confianza nas actuacións das institución políticas (partidos, administracións, gobernos, parlamentos) e nas autoridades e políticos en xeral, que se reflexa nas enquisas e tamén se amosa na tendencia a volatilidade electoral e na baixada da militancia partidista

Hoxe, lendo a entrevista que Daniel Salgado fai a Xosé Manuel Beiras en El País, atópome coa seguinte afirmación do lider (sic) nacionalista: “cando se trata de proxectos políticos para transformar a realidade, forzosamente ten que haber unha relación dialéctica entre a elaboración do pensamento e a práctica política”.

A diario, cando a pé de rúa vemos e sufrimos a crise económica escoitamos os nosos dirixentes políticos minusvalorala o mesmo tempo que se anuncian medidas que nunca chegan ó cidadán. Escoitamos como se pon en marcha plans que custan millóns, centos de millóns,… anúnciansenos a bombo e platillo, pero nós, os cidadáns, non só non vemos un can, senon que nós embarga a certeza de que eses plans millonarios ímolos acabar pagando todos. Dísenos unha e outra vez que o tempo das listas de espera se van reducindo, pero cada vez que algún de nos acode ó Sergas a sacar unha cita dámonos de bruces coa cruda realidade. Eu, a derradeira vez que solicitei unha cita -pra consulta- foi a principios de febreiro e déronma pra decembro. Cantas veces tivemos que oir ou ler a Conselleira e Sanidade, María José Rubio, negar a existencia deste problema, e de habelo, botarlle culpa a administración anterior. Tamén se acusaba a administración anterior de favorecer a fuga de cerebros de Galiza, a marcha de man de obra cualificada, a proliferación de emprego precario en Galiza, incluso promocionalo… Quen máis creía na necesidade de impulsar e promocionar o emprego estable e de calidade na terra era o BNG (ver páxina 15). Que fai en canto chega ó Goberno da Xunta? Crear chiringuitos. Así os califican tódolos sindicatos. O caso máis abriante é o da empresa pública SEAGA, que en case dous anos de existencia tan só creou seis postos de traballo fixos (estes) e miles temporais… O que fan é falar, lanzar mensaxes para quen non sufren os problemas da sociedade, cautivalos e gañarse o seu voto. Quen os sufren, evidentemente non os creerán e, posiblemente, tampouco os votarán. Este grupo de persoas son para o poder un mal menor.

Onde está a relación entre a práctica e a dialéctica que propugna Beiras? Un goberno que non é capaz de levar a práctica o seu ideario político non pode presumir de eficacia.

Falaba tamén das polémicas de curto alcance, como outro dos factores de desafección política. Isto lémbrame a un artigo que me remetiu Jaume López, publicado en La Vanguardia por Salvador Cardús i Ros titulado “Chiscos a antipolítica“. Neste artigo o autor critica a xustificación que o candidato do PSOE, José Montilla, fai das súas propias actitudes para a presidencia, en concreto, a “vocación de servir os demáis” e o “amor polo país”. Entende S. Cardús que “se trata do típico caso que Jean Baudrillard calificaría de “negación simbólica”, na que se afirma xusto o contrario do que as palabras din: a vontade do poder manifiestase sublimada como actitude de servicio”. A que ven este desdén polo poder? De verdade creen os políticos actuais, profesionais todos, que nos creemos que o que lles preocupa e servir o seu país e non o poder? A veces da a sensación de que si fose por eles nin se presentarían, que si fose por eles nin terían soldos, nin dietas, nin coches de luxo,..

Como lle decía Cicerón a Tiro, en Imperium, a novela de Robert Harris, “tende coidado sempre co home que asegura que non persegue o cargo, ese é o máis perigoso de todos”.

Planet earth forever

por

Non chegaría un vídeo que durase dende a gran explosión ata a eternidade para recoller oódalas imaxes belas do universo, pero velaquí, en tres minutos e sete segundos, algunhas das maravillas do noso planeta.

Grandes Imperios, Pequenas Nacions

por
Desta vez non vou ser eu quen extraía do libro “Grandes Imperios, Pequenas Nacións” aquelas frases máis representativas das ideas que trata de transmitir o autor, Josép M. Colomer, porque xa o fixo el a modo de sumario. É posible que eu engadise algunhas ou eliminase otras, maís o autor o que pretende con estas ideas é artellar a columna vertebral sobre a que xira a súa obra e non son eu quen para levarlle a contraria. Aí van:

  • O número de países independentes triplicouse en cincuenta anos, de modo que se reduciu o tamaño das nacións.
  • O autogoberno dunha comunidade pequena é actualmente posible sen un exercito propio, fronteiras nin aduanas, e dicir, sen ter un estado soberano.
  • Son os mercados e os bens públicos de amplia escala provistos por vastos imperios os que fan que unha pequena nación sexa viable.
  • Máis de dous tercios da poboación mundial viven nos dez grandes imperios
  • Os niveis relativos de persoal armado e de gasto militar no mundo son os máis baixos dende fai séculos.
  • Non hai globalización, senón varios eidos de mercado de tamaño imperial.
  • A maioría da xente do mundo é plurilingüe.
  • Os estados tradicionais ó estilo europeo son demasiado pequenos para a seguridade, o comercio e a comunicación e demasiado grandes para o autogoberno democrático.
  • As nacións pequenas son máis democráticas que as grandes; entr os grandes estados, os federais son moito máis democráticos que os centralizados.
  • A maior parte de América do norte, Rusia e Asia foron alleas ó modelo westfaliano e europeo de estados soberanos.
  • En moitos casos en África, América Latina e a rexión árabe a idea mesma de Estado foise frustrando porque os gobernos non ten monopolio interno nin soberanía extena.
  • A dotrina americana de asuntos exteriores postula a democratización como a mellor vía para a paz internacional, pero a democracia non require precisamente estados soberanos.
  • A pacificación de Oriente Próximo tería máis éxito co establecemento dunha Unión Árabe que promovera a cooperación económica e de seguridade.
  • Estados Unidos é unha especie de Imperio sen imperialistas.
  • A Unión Europea é un imperio democrático: expansivo, diverso no territorio e con gobernanza a múltiples niveis.
  • Coa integración económica transnacional, aumenta a especialización e as diferencias rexionais.
  • O federalismo e a descentralización dos grandes estados europeos non comportan homoseneidade, senon diversificación.
  • En Europa e outras áreas impeiais, a diferencia de feito entre a independencia formal e a autonomía das pequenas nacións é unha cuestión de grado.
  • España é o caso máis claro de intento fallido na construcción dun gran estado nacional en Europa.
  • O estado español xa non é o que era e xa non será o que puido ter sido e non foi.
  • O establecemento da democracia en España, en lugar de axudar a construcción dun estado nacional, favoreceu a integración nun gran imperio e o desenrolo das pequenas nacións.
  • Catalunya é demasiado pequena pra gobernar España, pero demasiado grande pra desentenderse dela.
  • Euskadi, por tamaño, é unha nación viable, pero está dividida internamente en duas comunidades.
  • Hoxe a soberanía consiste en ter un lugar na mesa da Unión Europea.

VAICHE SER DO NACIONALISMO!

por
Os colectivos que falan diferentes linguaxes, na práctica, viven diferentes mundos de realidade. Decíao Edward Sapir en Cultura, linguaxe e persoa, nun ensaio publicado en 1949. Non ía moi errado este lingüista estadounidense ó facer esa afirmación e estóume dando conta desta realidade agora que estou participando nunha serie de debates sobre retos actuais da política. O primeiro tema de debate foi a consulta desbaratada de Ibarretxe, e os referéndums en xeral, e o segundo a lexislación electoral e as modificacións que se prevén neste eido.
Sobre os referéndums chegóuse a conclusión de que no conxunto do Estado tíñase recurrido pouco a esta forma de participación do cidadán na política e que se debería facer máis a miudo, iso sí, limitando o seu uso a nivel estatal e local, evitando que as autonomías poidan recurrir a esta ferramenta. ¿Porqué? Polos perigos que entraña ó nacionalismo alén das rexións nacionais. Seica sómolo demo! No segundo debate, máis que tentar atópala fórmula para dispor dun sistema electoral máis xusto, puiden percibir como aquelas persoas que son de comunidades unilingües o que realmente buscaban era un sistema que deixase ós nacionalismos fora do arco parlamentario, propondo circunscripción única, mínimo porcentual do 5% estatal,…

Chegamos a discutir do significado do termo nación que, para min, co diccionario castelán na man non deixa lugar a dúbidas, somos unha nación. Constitucionalmente tamén, pois o que non pode discutirse e que o termo nacionalidade provén etimolóxicamente de nación… por agora, porque se seguides a ligazón veredes que ese artigo foi enmendando e a Real Academia Española pretende retirar do significado de nacionalidade toda referencia a nación. Vergoña lles debería dar!

Ata onde imos chegar? Algún día chegaremos o médico e queixarémonos:

– dóeme o lombo doutor…

– váiche ser do nacionalismo!