Estamos empánaos!

13 Marzo 201113 Marzo 2011 por xOsse dorrío

Érase unha vez… unha nena que levaba un pano na cabeza porque, dicía, formaba parte da súa identidade. Esta nena vivía nun pobo malvado e nun colexio integrado por seres xenófobos que a obrigaban a desfacerse da súa identidade, e dicir, sacar o pano, para poder seguir aprendendo xunto a súa mestra e seus compañeiros. E aquí remata o conto…

… comeza agora a triste realidade, porque o máis incrible desta historia é que a nena xamais se sentira tan agostiño en ningunha outra escola: era respectada polos seus compañeiros e pola súa mestra. Incluso esa diversidade cultural servía de exemplo para dar leccións de “educación para a cidadanía” (nótase que os que dirixen este colexio nunca deron esta materia). A nena acudía a casa da súa mestra con normalidade, incluso un día lle apareceu na porta cun prato enorme de saboroso couscous (estudei francés e nótase… ou iso pretendo). Estaba delicioso porque o puiden probar. Si, estamos a falar da mesma nena.

Paréceme denigrante o que está sucedendo nese colexio. Eu tiven oportunidade de darlle unha charla dunha hora a esa clase e en ningún caso me resultou molesto que esa nena levase pano, como tampouco me resultaría si un neno acomplexado coas súas orellas (as nenas teno máis doado deixando o pelo largo) levase unha gorra,… xa non me quero poñer no caso do neno ou nena que por un tratamento contra o cancro se quede sen pelo. Tampouco lle deixarían tapala cabeza?

E digo eu, porque a moitos dos mestres dese centro, uns cantos aos que puiden ver in situ, se lles permite agochar a súa (temos que supoñerlla, non queda outra alternativa) fealdade detrás da barba do seu rostro? Non debería dicir o mesmo regulamento: Todos coa cara descuberta! Si todos, guapos e feos.

Pero non se trata dunha cuestión de estética, nin sequera de establecer un orde disciplinario para todos (non se lle requisan os crucifixos a quen o leva pendurado do pescozo) trátase de dicir quen manda acá: nós –digo por eles– os católicos! Aos responsables deste colexio habería que pedirlle contas pola ostentación que fan da súa cultura (catolicismo, consumismo, ideoloxía política,…), dende logo, moito máis flagrante que o simple feito de levar un pano. Si, poñamos fin ás vacacións de nadal, aos carnavais, a semana santa e tantas outros actos sacros, estes si, que resultan noxentamente molestos e atentan contra o decoro e dignidade deste pobo; actos aos que os que quen dirixen esta sociedade, tamén ese centro, non faltan nunca.

Son moitas as rapazas musulmás que non utilizan o pano pero que, como leo hoxe nun xornal, estarían dispostas a polo só por amolar. Eu faríao tamén, encántame amolar a quen quere dirixir rexamente a vida dos demais, inmiscirse nas súas vidas, nas súas crenzas, no seu pensamento e ate, si os deixan, nas súas emocións.

Acolá

9 Marzo 20118 Marzo 2011 por xOsse dorrío

Collín un dicionario de galego para verificar o significado dunha palabra que polo contexto xa intuía: “arreguizo s. m. Estremecemento de frío ou de medo, arrepío”. O que me imaxinaba.

Utilizo o dicionario clásico de papel porque ao abrilo ao azar atópome con palabras novas e vou descubríndoas, cousa que nos dicionarios dixitais dos que dispomos en internet é imposible. E ao abrilo, máis ou menos pola “a” de “arreguizo” –xa me dirá CC de onde sacou esta verba… quizais así, abrindo un dicionario ao chou- atopeime con unha que oía moito de neno a miña avoa paterna e a súa irmán –tía-avoa- cando íamos de visita e preguntábamos polo avó:

– onde vai o avó?
– Na casa de acolá, respondía algunha delas

Sempre pensei que “Acolá” era outro pobo e debía estar moi lonxe porque o avó tardaba moito en vir, había días que nin chegabamos a velo. Pensaba: “igual nos cruzamos no camiño”. Pois non, e agora podo afirmar que non nos cruzamos de pura casualidade, porque a casa de “acolá” estaba no noso camiño de volta. Iso pasoume por non ir co dicionario na man ou, simplemente, por non preguntar. Acolá é o adxectivo que quere se refire a “un lugar distante ou oposto ao que se fala: ‘alá lonxe’”. Das dúas acepcións quédome coa de ‘oposto’, porque moi distante non estaba. Oposto porque nesa casa era onde durmía de día -a sesta-, a outra onde durmía de noite -moito dormen os avós-. Agora que xa non están nunha casa nin na noutra as dúas deberían ter a mesma definición, mais non, sempre estará a casa dos avós e a casa de “acolá”.

Collage II

28 Febreiro 201128 Febreiro 2011 por xOsse dorrío

Lois Pereiro

(poesía última de amor e enfermidade 1992 – 1995)

Crer outra vez en min mesmo sería o máis doado (16)
deixándome levar sen resistencia. (19)
Resistencia pasiva. Resistencia frontal (20)
contra o medo. (29)
Noites en branco coma sabas húmidas… (39)
Teño a cabeza no centro do mundo (23)
e o corpo é unha paisaxe de batalla (13)
solitario, enfermo, fatigado, (103)
da morte en “stand by” que me acompaña. (49)
… e as dúas portas do mundo están abertas /
fuches ti a que as abriches na alta noite, (52)
cohabitando os teus soños (55)
souben / que aínda respiraba e seguía vivo (95)
e o amor de sempre oculto e prohibido, /
selado e transferido. (73)

(Entre paréntese a páxina da que foi arrincado o verso. Ed. Positivas)

Collage I

28 Febreiro 201127 Febreiro 2011 por xOsse dorrío

Lois Pereiro

(Poemas 1981 -1991)

A luz ardente dun lúrido desleixo (87)
onde arde a miña sombra pola noite (7)
no desastre (15)
(d)nun presente salvaxe que me instrúe (17)
orfo doutro destino (73)
vencido pola ofensa (74)
abro un suco vermello en media lúa (27)
neste día de graza na hora xusta (43)
tras do ronsel (45)
baixo da lúa espello mordeu estrelas lume (65)
no espazo que o meu corpo invade (59)
presente na súa ausencia (35)
celebra a nostalxia (29)
co antídoto da lóxica (33)
do inferno indefinido que nos move (41)

(Entre paréntese a páxina da que foi arrincado o verso. Ed. Positivas)

Conversas Ultramarinas, Lois Pereiro

6 Marzo 201121 Febreiro 2011 por xOsse dorrío

Recoñezo que Lois Pereiro me defraudou nun principio, coas primeiras cartas. Agardaba máis da persoa a quen se lle dedica o Día das Letras Galegas este ano. Parecíame ordinario. Anotacións cotiás, breves, sinxelas, anormal para alguén que se lle presumía -outros, non el- unha vida tan activa. Sen embargo, a medida que se van pasando páxinas, autor e obra (en realidade non é unha obra no seu conxunto, senón cartas individuais a P.) van sufrindo unha metamorfose. A súa musa vaise idealizando, afastándose da realidade pola distancia e o paso do tempo, incitándoo a querela aínda máis, a vez que comeza a formularse outras alternativas. Convértese nun ser cada vez máis analítico con todo o que sucede ao seu redor, xa sexa coas persoas que observa nos bares, xa cos fragmentos de libros que le coa presa de acadar todo o coñecemento preciso para poder sobrevivir no inferno, onde di o agarda o diaño. Xa pode ser vello!

Non é doado vivir cunha enfermidade incurable, non é doado atopar comprensión nas persoas que te rodean, amigos, familia, parella. Esa angustia está sempre latente no seu pensamento, nos seus escritos, sen embargo, afirma tamén, sentirse un privilexiado por atopar esa comprensión, pois é consciente de que non sempre pode estar para os demáis pero os demáis si estaban para el.

Ler estas cartas inspiroume a facer o propio, escribir cartas ao “estilo Lois Pereiro”. É unha experiencia brutal. Debo recoñecer que cada vez me resultaba máis complexo rematar unha páxina de Cartas Ultramarinas sen realizar algunha anotación, anotacións que sempre convidan a reflexión e a desenvolvelas. Con Cartas Ultramarinas pasei máis tempo pensando que lendo, máis tempo escribindo que lendo; é o que se atopa cando o que se busca é precisamente “non pensar” en algo concreto; para non pensar nada mellor que pensar, como facía Lois Pereiro, pensar dende as cousas máis banais ate o máis extraordinario, só que, cando se mira a vida como el o facía, xa nada resulta trivial. Pensar cansa, como me dicía unha amiga, pero cansa cando soamente pensas no mesmo… e doe, doe moito cando pensas na dor.

E difícil elixir unha cita e sería inxusto para o lector copiar todas as miñas anotacións, así que vou escoller unha delas que, polo momento que me toca vivir, máis impacto me provocou (está en castelán, pero traducina ao galego):

As almas xenerosas non poden ser felices sabendo que alguén se lava as mans coas bágoas doutros, converténdose en verdugo de si mesmo e deses outros.

Non creo que mereza a pena edificar a nosa vida nun terreo falso. Hai que apostar forte a veces si, ‘e apuntar ás estrelas’, pero, ‘permitirán elas que lles apuntemos?’

Lois Pereiro, un 13 do 06 de 1995. Era martes.