A Voz… de Quen?

Nestes días La Voz de Galicia está realizando unha análise a fondo das consellerías dirixidas polo BNG. Onte tocóulle a Vicepresidencia da Igualde e o Benestar e o desenrolo da Lei de Dependencia en Galiza, hoxe a Consellaría Industria e os Megawatios postos en liza, mañá, xa veremos… Trátase dunha movilización sen precedentes dun diario, o coruñés, que se gaba de ser o único diario independente de Galiza. 

Non existe dúbida algunha que se trata dunha mensaxe politizada xa que estas críticas están circunscritas ó interés privado do editor, Santiago Rey Fernández-Latorre, moi anoxado trala saida a rúa do Xornal de Galicia. Disque agora haberá que repartir máis cachos da mesma torta, a publicidade institucional. Todo isto ocorre no peor momento tanto para uns, que sufren directamente os efectos da crise económica, coma para outros, que se atopan cunhas eleccións a volta da esquina. Non hai nada peor que unha crise económica para a liberdade de prensa.

Sen embargo, para gañar unhas eleccións necesítase, principalmente, unha boa xestión da imaxe e da mensaxe que os medios de comunicación de masas espallan polo país -neste eido as declaracións de Anxo Quintana non axudan moito- e ahí é onde saca vantaxe, polo momento, Santiago Rey, ó ser o editor do diario máis lido de Galiza, unha realidade que non vai cambiar nos vindeiros meses, nin sequera coa aparición do novo xornal. Isto pode supor unha desvantaxe pra os intereses do BNG ó atoparse nuha situación límite, a diferencia de La Voz.

Neste contexto, no que parece reconfigurarse o papel de dous dos actores máis importantes na area sociopolítica, partidos políticos e medios de comunicación, é cando máis queda de manifesto a complexa -e fráxil- relación que existe entre uns e outros. Por un lado, os partidos políticos, que sempre tentarán utilizar os medios como pezas da súa propaganda; polo outro, os medios de comunicación que, invertindo a situación, poden utilizar ós partidos para os seus propios intereses.

Noticias relacionadas:

La Voz é o xornal que máis crece…

A intención de voto do BNG cae 1,3 puntos en 5 meses

A prensa reclama axudas para superar o ‘crash’ publicitario

Por unha Universidade virtual galega XA!

GZNación faise eco dunha iniciativa do BNG, defendida por Francisco Jorquera, na que se denuncia unha “situación anómala xa que a UNED permite a presentación de teses en linguas estranxeiras pero non acepta os traballos de investigación realizados nas linguas cooficiais”. O que se pide ó Goberno do Estado, dende o BNG, é que realice “as xestións oportunas ante a UNED para que admita a presentación e leitura de teses de doutoramento en galego, catalán e éuscaro”.

Os partidos cataláns -que son tres no Congreso dos Deputados- e vascos -dous se incluimos a Nafarroa Bai- nunca se lles ocorreu facer semellante reclamación tras tantos anos de discriminación -os meus parabéns para ó BNG-. Iso sí, no caso dos partidos cataláns existe unha xustificación máis que notable: teñen a súa propia universidade a distancia, a Universitat Oberta de Catalunya, unha universiade virtual que leva formando universitarios dende 1994, alcanzando na actualidade unha comunidade de máis de 100.000 persoas, con presenza en 46 países, utilizando de xeito intensivo as tecnoloxías da información.

A UOC é unha iniciativa posta en marcha pola Universitat Politécnica de Catalunya, polo grupo Planeta e a Generalitat de Catalunya. Os responsables de CiU, entón liderados por Jordi Pujol, pareceulles máis axeitado crear a súa propia universidade a distancia que reclamar o uso do catalán na UNED. Grazas a esa iniciativa, hoxe, Catalunya, non só ofrece formación universitaria a distancia en catalán para os seus cidadáns, senón que compite coa UNED polo ensino a distancia en castelán, ofrecendo ó estudante un modelo innovador, de calidade, encadrado na sociedade do coñecemento.

Foi tal o éxito acadado pola UOC, tanto a nivel estatal como internacional, que esta iniciativa foi copiada recentemente pola Comunidade de Madrid que, coa colaboración do Centro de Estudios Financieiros (CEF), puxo en marcha, neste curso, a súa propia universidade a distancia virtual, a Universidade a Distancia de Madrid (UDIMA).

Supoño que cando se fala desa mentalidade de leiriña que padecen certos lideres políticos galegos refírense este tipo de cousas. Cando un partido, o BNG, ten os instrumentos necesarios para impulsar, dende o Parlamento de Galiza, unha iniciativa ambiciosa, a creación dunha Universidade virtual galega, confórmanse con reclamar no Parlamento do Estado un pequeno eido na UNED, o uso do galego na realización dunha tese.

Os presupostos de Galiza para 2009

Bueno! Bueno! Bueno! Esta forma tan expresiva de abrir este post débese, por unha parte, para apoiar a campaña de alemá a prol da legalización da interxección ‘bueno’ na lingua galega, pola outra, pola sorpresa que me levei onte cando lle estaba botando unha ollada os presupostos que se están debatindo no Parlamento Galego para o vindeiro ano. Non é que me aburra, só quería ver cantas sociedades públicas dependen da Xunta de Galiza. Contei 38 entre ‘Entes de Dereito Público‘ e ‘Sociedades Mercantís e Fundacións Públicas‘, ainda que vexo que non están todas.

Onte falaba de SEAGA e como me picou a curiosidade acerquéime pra mirala máis polo miudo. Xa coñecía a plantilla que a empresa tiña en 2007 –velaquí parte dese informe (quen o queira ver completo, só ten que pedirmo). que medrou no 2008 ata superar os 2.400 empregados. Non se aclara no documento cantos fixos e cantos temporais, ainda que sabemos, polas convocatorias, que so se crearon 6 postos fixos en 2007, ainda que nese informe aparecen 7 -a saber quen será o sétimo!-, ningún en 2008.

A miña curiosidade débese tamén a provisión de postos de traballo que fará SEAGA para 2009, así que vóume a gastos de persoal (páx. 190) on di que “Está previsto que a plantilla media da sociedade se manteña, en liñas xerais, nos índices do 2008. Incrementando únicamente 2 prazas no persoal fixo, 13 en persoal interino e unha diminución de 26 en persoal de obra ou servizo”. Que unha empresa que ten unha porcentaxe superior o 99% de persoal temporal cree tan só 2 postos fixos é unha barbaridade, pero que esa mesma empresa cree 13 postos de persoal interino cando ten tan so 6 ou 7 -a saber- traballadores fixos, amais dunha barbaridade é de ignorantes, imprudentes e neglixentes, como diría Juan Gervás.

Contrato de interinidade: Este contrato ten lugar cando se trata de sustituir a traballadores con dereito a reserva de posto de traballo, sempre que no contrato de traballo se especifique o nome do sustituido e a causa da sustitución. Tamén se pode celebrar o contrato de interinidade para cubrir temporalmente un posto de traballo durante o proceso de selección ou promoción para a sua cobertura definitiva.

Onde están os traballadores fixos que van ser sustituidos por interinos? A ver, o mátematico, sáia ó encerado. Primeiro problema: si temos 6 -ou 7- traballadores fixos e se da a casualidade de que os seis -ou sete- piden unha excedencia, cantos interinos necesitamos para sustituilos?. O problema é faciliño, non?. Outro problema a resolver: si convocamos 2 postos fixos para o ano 2009, cantos interinos necesitaremos para desempeñala función do posto mentres dura o proceso de selección? Este ainda é mais doado.

Noticia relacionada:

O SEAGA non sabe cantos parados vai contratar

Lóxica participativa vs Lóxica representativa

Hoxe no diario El País aparacía unha nova cun titular deses que merecen ser encadrados para a posteridade: “Feijóo promete liberar Galicia de las “prácticas caciquiles“. En quen primeiro pensei foi no pobre José Luis Baltar, o presidente da Deputación de Ourense. Díxenme: este xa non come as uvas. Sigo lendo… e vexo que fala en Madrid, nun almorzo deses, no que os políticos se cofean os uns ós outros. Sería cousa do roce. Pero dixo máis barbaridades: que Barack Obama nunca gobernaría Galiza tendo unha maioría (esta é boa), voltou a criticar o gasto do bipartito (son estas tonterías as que xeran desafectación política, logo quéixanse) e, como non podía ser doutro xeito, falou de bilingüismo cordial -aplausos!-,…

O caciquismo en Galiza é un mal endémico, soamente superable quitando responsabilidades de goberno os nosos representantes políticos nas administracións en favor da cidadanía. Cantas máis decisións tome o pobo directamente menos posibilidades existirán de argallar cacicadas. É o que se ten dado en chamar a derradeira revolución democrática, a chegada da nova ola participativa, o triunfo da lóxica participativa sobre a lóxica representativa.

Lóxica participativa: sería aquela que busca a máxima implicación dos cidadáns nas institucións e nas decisiones políticas. Concibese ós individuos coma un decisorio político, cunha vontade política definida e capaces de formar parte directa da decisión política colectiva.

Lóxica representativa: as decisiones políticas son tomadas polos representantes que ocupan os organismos públicos e encarganse de reunir e interpretar as preferencias e vontades dos cidadáns. Eiquí ós individuos simplemente se lles considera aptos para elexir os seus representantes.

O BNG estaba chamado a liderar a implantación da democracia participativa en Galiza pois foi este, tradicionalmente, un partido no que a lóxica participativa dominaba sobre a lóxica representativa. Os seus órganos máis importantes eran -e son- as asambleas, nas que podían aceder tódolos seus militantes e, todos e cada un, eran, co seu voto individual, os que formaban a decisión colectiva. Iso foi así ata que o BNG chegou o goberno da Xunta. En lugar de trasladar este sistema as institucións galegas, especialmente ós concellos, o que se fixo foi todo o contrario, deuse unha involución democrática dentro do partido e mudóuse ó sistema representativo, pasando a Asamblea Nacional a celebrarse con representantes –que non delegados-.

Pero hai máis. Botándolle unha ollada ó Programa marco das eleccións municipais 2007 (páxinas 42 e 43 do documento) vexo un apartado titulado REXENERANDO A POLÍTICA E AFONDANDO NA DEMOCRACIA PARTICIPATIVA -soa interesante! verdade?- no que se adican tan só duas liñas a mellor ferramenta participativa da que dispón os cidadáns nunha democracia: os orzamentos participativos. A min gostaríame utilizar polo menos unha liña para nomear tódolos concellos gobernados polo BNG que aplican este sistema… pero ata o de agora non coñezo ningún.

O Alcalde de Porto Alegre decide moito menos que calquer outro, pero as suas decisións foron fundadas en decisións colectivamente articuladas e iso faino un alcalde moito máis forte que os outros. Renuncia a decidir moitas cousas, pero iso amplía extraordinariamente a sua representación política

Tarso Genro, alcalde de Porto Alegre (1993-96 e 2001-02) e ministro de educación de Brasil

Estados fallidos

No ámbito político, a difusión deste termo foi en boa parte resultado do 11 de setembro de 2001. Os ataques foron directamente relacionados polo goberno de Bush co colapso do estado en Afganistán, feito que facilitou o entrenamento e a organización de grupos terroristas nesa rexión. Neste contexto, a identificación de estados a punto de desintegración ou fallidos pasou a ser un obxectivo da seguridade nacional para Estados Unidos.

Estados fallidos: con este concepto alúdese a aqueles estados incapaces de prover os bens políticos fundamentais asociados á idea de estado: seguridade física, institucións políticas lexítimas, administración da economía e benestar social (Patrick, 2006).

Entre as iniciativas que analizan o grado de estado fallido dun listado de países está a promovida pola organización Fund for Peace, que toma en consideración 12 criterios (movementos masivos de refuxiados e desplazados, suspensión ou aplicación arbitraria do estado de dereito, deterioro dos servizos públicos, severo declive económico, etc.).

Nestes derradeiros días, logo da morte de dous soldados nun atentado en Afganistán, a moitos dos políticos deste país, entre eles o nacionalista Francisco Jorquera, faltóulles tempo para pedir contas ó goberno pola presenza das tropas españolas en Afganistán. A ningunha destas formacións políticas se lles ocurriu preguntar, non agora, en ningún momento, polas labores de reconstrucción do estado fallido de Afganistán. Eu non son para nada inocente, ben sei que o feito de que as tropas internacionais estén en Afganistán e non en Somalia, Sudán, Congo,… por exemplo, está directamente relacionado cos intereses gasísticos e petrolíferos de Halliburton, empresa estreitamente relacionada co actual vicepresidente dos EEUU, Dick Cheney.

Do mesmo modo que rexeito moitos dos argumentos para a presenza de tropas internacionais en Afganistán, tampouco podo aceptar a demagoxia e insolidariedade que se agocha detrás de todas estas manifestacións oportunistas que se suceden trala morte de alguén neste tipo de misións. O que se debería facer nestes casos é gabar a quen tivo a firmeza, valentía e solidariedade de acudir en axuda daqueles que máis o necesitan, porque, non ó esquezamos, quen forma parte do exercito é plenamente consciente de cal é a labor que vai realizar… e hoxe en día, ninguén vai obrigado.

Os europeos -galegos incluidos- dende a descolonización vivimos mirándonos para o embigo. Ese proceso descolonizador xurdiu trala segunda guerra mundial co fin de asentar os estados europeos sobre unha base territorial máis concentrada e gobernable, sen territorios alén do mar, o que deixou a estes novos estados -en América, África e Asia- sen ningún tipo de infraestructura básica, sen unha verdadeira identidade de país, froito da diversidade étnica, lingüística e relixiosa, pero cunha economía totalmente dependente da vella Europa. Nestes estados fallidos, especialmente en África, sucedéronse as guerras, as epidemias, a fame,… e todo tipo de catastrofes, ante a cegueira dos que noutra época foran os seus colonizadores. Por iso, as preguntas axeitadas deberían ser: porqué non están as tropas internacionais no corno de África? porqué non están no Nepal ou en Myanmar? porqué non están en Centroáfrica, no Congo, Chad, Zimbahue… ou no Sáhara? Hai moitas preguntas boas que agardan resposta.

O que eu espero é que as tropas internacionais non se retiren de Afganistán ata que este estado se converta nunha democracia capaz de prover ós seus cidadáns, xa non dos mesmos servizos que temos nos en Europa, pero si daqueles máis básicos: infraestructuras, administracións públicas, sanidade, xustiza, seguridade, etc. É unha débeda que o mundo occidental e desenrolado ten contraída co mundo subdesenrolado… e xa vai sendo hora de que a pague!

Desafectación política

A desafectación política ou desafectación democrática, seguindo a terminoloxía anglosaxoa, é o resultado do crecente distanciamento entre a cidadanía e os seus gobernantes, segundo afirma Ferrán Requejo no artigo Desafección, partidos e medios, publicado en La Vanguardia. Entre os factores que inciden nesta desafectación eu destacaría a falta de eficiencia dos gobernos, por unha parte, e o ensimismamento da clase política en polémicas de pouco alcance. 

Desafectación política: faise referencia a caída da satisfacción e a confianza nas actuacións das institución políticas (partidos, administracións, gobernos, parlamentos) e nas autoridades e políticos en xeral, que se reflexa nas enquisas e tamén se amosa na tendencia a volatilidade electoral e na baixada da militancia partidista

Hoxe, lendo a entrevista que Daniel Salgado fai a Xosé Manuel Beiras en El País, atópome coa seguinte afirmación do lider (sic) nacionalista: “cando se trata de proxectos políticos para transformar a realidade, forzosamente ten que haber unha relación dialéctica entre a elaboración do pensamento e a práctica política”.

A diario, cando a pé de rúa vemos e sufrimos a crise económica escoitamos os nosos dirixentes políticos minusvalorala o mesmo tempo que se anuncian medidas que nunca chegan ó cidadán. Escoitamos como se pon en marcha plans que custan millóns, centos de millóns,… anúnciansenos a bombo e platillo, pero nós, os cidadáns, non só non vemos un can, senon que nós embarga a certeza de que eses plans millonarios ímolos acabar pagando todos. Dísenos unha e outra vez que o tempo das listas de espera se van reducindo, pero cada vez que algún de nos acode ó Sergas a sacar unha cita dámonos de bruces coa cruda realidade. Eu, a derradeira vez que solicitei unha cita -pra consulta- foi a principios de febreiro e déronma pra decembro. Cantas veces tivemos que oir ou ler a Conselleira e Sanidade, María José Rubio, negar a existencia deste problema, e de habelo, botarlle culpa a administración anterior. Tamén se acusaba a administración anterior de favorecer a fuga de cerebros de Galiza, a marcha de man de obra cualificada, a proliferación de emprego precario en Galiza, incluso promocionalo… Quen máis creía na necesidade de impulsar e promocionar o emprego estable e de calidade na terra era o BNG (ver páxina 15). Que fai en canto chega ó Goberno da Xunta? Crear chiringuitos. Así os califican tódolos sindicatos. O caso máis abriante é o da empresa pública SEAGA, que en case dous anos de existencia tan só creou seis postos de traballo fixos (estes) e miles temporais… O que fan é falar, lanzar mensaxes para quen non sufren os problemas da sociedade, cautivalos e gañarse o seu voto. Quen os sufren, evidentemente non os creerán e, posiblemente, tampouco os votarán. Este grupo de persoas son para o poder un mal menor.

Onde está a relación entre a práctica e a dialéctica que propugna Beiras? Un goberno que non é capaz de levar a práctica o seu ideario político non pode presumir de eficacia.

Falaba tamén das polémicas de curto alcance, como outro dos factores de desafección política. Isto lémbrame a un artigo que me remetiu Jaume López, publicado en La Vanguardia por Salvador Cardús i Ros titulado Chiscos a antipolítica. Neste artigo o autor critica a xustificación que o candidato do PSOE, José Montilla, fai das súas propias actitudes para a presidencia, en concreto, a “vocación de servir os demáis” e o “amor polo país”. Entende S. Cardús que “se trata do típico caso que Jean Baudrillard calificaría de “negación simbólica”, na que se afirma xusto o contrario do que as palabras din: a vontade do poder manifiestase sublimada como actitude de servicio”. A que ven este desdén polo poder? De verdade creen os políticos actuais, profesionais todos, que nos creemos que o que lles preocupa e servir o seu país e non o poder? A veces da a sensación de que si fose por eles nin se presentarían, que si fose por eles nin terían soldos, nin dietas, nin coches de luxo,..

Como lle decía Cicerón a Tiro, en Imperium, a novela de Robert Harris, “tende coidado sempre co home que asegura que non persegue o cargo, ese é o máis perigoso de todos”.