Bartleby en Galiza

Non son poucos os seguidores e defensores do bipartito que se quedaron de pedra logo dos resultados electorais de onte. Querían caldo (gañar subindo a participación) e tiveron dúas tazas. Non deixa un de sorprenderse ó ver ata que punto confunde algunha xente desexos e realidades, proxectos políticos e identidades persoais.

En toda esta frustración hai sen dúbida moito narcisismo, pero sobre todo, pouca comprensión dos cambios políticos da última década. E a pesar de que un leva todo este tempo insistindo en que a política do movemento transformou e continuará transformando o panorama político, os que aspiran a ser a interface representativa das loitas sociais nas institucións do gobierno representativo (os que o fan honestamente, queremos dicir) non parecen querer darse conta. Tanto peor… para cantos padecemos as consecuencias das políticas neoliberais (e non só para os que fixeron campaña).

Intentemos explicalo unha vez máis, a ver si a forza de fracasos conseguen extraer algo en positivo: a política do partido non se move por sí soa. Ainda que o goberno representativo e as maquinarias electorais xeren a impresión de que o xogo dos votos é un sistema autopoético, nada máis lonxe da realidade. E o que é máis importante, cada vez máis lonxe da realidade, pois a política do movemento segue progresando e a dependencia da política de partido é cada vez maior.

Di o dito que non hai peor cego que o que non quere ver. Pero si se buscan, as evidencias están aí, á vista de quen queira. Un exemplo ben sinxelo (especialmente útil para os socialistas): nas derradeiras eleccións o seu lema de campaña foi “movo-me” con variantes como “movo-me por Galiza” o “movo-me por ti” (ainda que escrito en galego normativo, claro). Indudablemente, os responsables da campaña entón intuiron ben a potencia da política do movemento. Claro que tampouco era para tanto tendo en conta que se acababa de alcanzar o intre álxido dunha ola de movilizacións (LOU, Prestige, Guerra, etc.). Nestas eleccións, polo contrario, o lema foi “O Presidente”, como si Touriño non acadase o poder polo efecto do “hai que bota-los”.

Nas eleccións de onte, subiu a participación e o PP ganou. Non poucos comentaristas resucitaron para a ocasión o mito da Galiza ignorante, rural e caciquil, que despertaría para a ocasión. Pero reducir a Feijoo a isto é entender ben pouco ou nada. Algo xa non funciona nestes comentarios para o país de Nunca Máis.

Fai un par de semanas, de feito, dende a política do movemento advertíase, ante o comezo das elecciones, que: “governe quem governe, Galiza nom se vende”. O igual que o Bartleby de Melville, o escriba que gobernaba dende a potencia e non dende o acto, miles de manifestantes fixeron saber ó bipartito: preferiríamos non ter que… volver a soportar ó PP cuatro anos máis. Pero si non nos dades máis alternativa que os parques eólicos, reganosa e todo o demais, ó final teremos que porvos de patiñas na rúa.

Dito e feito. Visto que contra o PP conflictuades mellor, de volta á oposición. Así di hoxe a voz da multitude. Unha multitude que ata agora tivera que valerse por sí mesma, unha multitude entre a que non hai poucos que creran convinte votar ó bipartito. Pero unha mesma multitude dentro da cal habitan os perxudicados da súa ineficacia política, do seu clientelismo, do seu mesmo facer que o PP; unha multitude que loitou, loita e seguirá loitando, unha multitude que tivo que emigrar, soportar a precariedade, o sexismo, a contaminación, o feismo e a destrucción xeralizada do país; unha multitud que non creu en ningún intre –nin dende o primeiro día do goberno de Touriño e o seu subalterno– as promesas electorais, pois sabía que o único que importaba era o “hai que bota-los” e que “Galiza nom se vende”; unha multitude, en fin, que sabe esperar paciente a que aprendan a facer as cousas como se ten que facer, sen corruptelas, sen cacicadas, sen autoritarismo.

Sone, pois, ben alto e claro o himno de Galiza, nación triste da multitude: “imbéciles e escuros, nom nos entendem, nom!”.

On the wobbly’s road: [ es ] Bartleby en Galiza

Un artigo de Raimundo Viejo Viñas

Vas caer!

Para anunciar caidas logo de producirse os galegos non temos prezo. Sempre estamos aí á espreita, e zas!, en canto alguén da cos fuciños no chan soltámolo: vas caer!

Lendo e escoitando as análises políticas da a impresión de que todo o mundo o vía vir pero, que casualidade, ninguén dixo nada. Porque? É obvio, porque advertindo a caida antes de producirse podían correxir o comportamento do receptor, podían facer cambiar o rumbo que estaba seguindo e, con este cambio, evitar o tropezón. E claro, ó cambiar o seu comportamento o receptor, o emisor equivocaríase na súa predición. Ese é o problema de dicir vas caer! antes de tempo: o receptor terá máis coidado, evitará a caída e deixará en mal lugar a quen deu o aviso.

Outros tomamos máis riscos, probablemente porque éramos conscientes de que non nos ían facer caso algún e, polo tanto, o resultado final ía producirse de tódolos xeitos.  Despois das eleccións xerais de 2008 percibíronse claros síntomas de descontento (ese contentamento descontente o que se refire Manuel Rivas) entre o nacionalismo -e tamén no socialismo- coa perda de apoios en tódalas grandes cidades de Galiza, onde o BNG cogoberna. Déuseme entón por escribir esta carta a Anxo Quintana. Nin mu!

Pasaron os meses e en outubro celebróuse unha Asemblea Nacional de pseudodelegados que nombrou ó Sr. Quintana candidato a Presidencia. Ninguén quixo escoitar a voz dunha base que pedía estar nesa Asemblea. Mentres tanto, a cidadanía sufría unha crise económica de dimensións nunca antes vista, e os responsables políticos adicábanse a tirar fogos de artificio, pensando máis en encauzar a campaña electoral que en enfrontar o problema en si e provocando, deste xeito, a desconfianza na poboación. En decembro convocáronse as eleccións e en xaneiro cerráronse as listas provinciais cunha clara falla de democracia interna, provocando máis malestar entre a militancia. As Asembleas Comarcais do BNG resultaron ser órganos onde se fala moito e se escoita pouco, especialmente, por quen ten a obriga de escoitar.

O Sr. Quintana arrincou a precampaña anunciando un resultado histórico… e tivémolo! As enquisas fixeron rebaixar as espectativas pero, ainda así, resultaron ser máis optimistas do que a realidade marcaría finalmente. Tiña unha explicación lóxica: “hai que ter en conta que as enquisas non serven de nada -ou de moi pouco- cando se dan circunstancias especiais” … “na actualidade estamos vivindo unha situación excepcional, unha crise económica de gran calado”. Efectivamente, a conducta teórica, esa variable que se utiliza para elaborar as enquisas, agochou o resultado final. Incluso as sondaxes a pé de urna foron incapaces de predecir o resultado final.

Algúns vímolo vir e advertímolo pero, como ninguén nos fixo caso, non erramos no noso pronóstico. Fora mellor ser escoitado para, finalmente, trabucarse.