Propiedade, terra e traballo

Esta semana tocoume dar un módulo de creación de empresas a un obradoiro no Concello de Os Blancos (Ourense), unha materia nova para min, pois non son economista, en substitución dun compañeiro que está de vacacións e si o é. Como non pretendo pasar por especialista nunha materia na que non o son plantei o módulo dun xeito totalmente diferente ó que viña sendo habitual [explicar como se elabora un balance e como crear unha empresa a partir dunha franquicia: BEEP (sic)], comezando cun tanque de ideas, logo madurando e analizando esas ideas para rematar facendo un plan de empresa, sen pasar por alto a importancia de realizar estes tres pasos antes de por en marcha calquera proxecto empresarial.

Teño que destacar a participación de todos na reportación de ideas que, amais de numerosas eran acordes coas potencialidades da zona e, case todas, coas posibilidades dos participantes. O problema xorde en forma de desconfianza, coma sempre, cando finalmente falamos de crear sociedades e realizar reportacións ós proxectos. Falamos abertamente desa barreira psicolóxica máis non logramos derrubala aínda que si, recoñecela. Hai tempo que lin un estudo que falaba da confianza que as persoas teñen nos seus socios de empresa nas diferentes comunidades. Segundo este, os cataláns son os que máis confianza depositan e os galegos os que menos. Non fai falla que engada nada máis.

Máis este post non ía por aí. Quería falar de riscos, o outro medo que nos atenaza a hora de crear unha empresa: perder o diñeiro invertido. Preguntei ós compoñentes do obradoiro por que si estarían dispostos a arriscarse a hora de comprar unha vivenda e, sen embargo, non o están para crear unha empresa. A resposta máis usual é que todos necesitamos unha vivenda na que vivir -o que eu respondín que tamén necesitamos un traballo para pagala… e para vivir- e que, de ter que pagar por ela é mellor comprala que alugala, pois así terían algo que deixarlle ós seus fillos.

Aquí comezou un novo debate. Que é o que os país deberían deixarlle ós seus fillos? Propiedades ou traballo? Estando como estabamos nun entorno rural pregunteilles a todos si tiñan terras, ó que responderon afirmativamente e logo enlacei a súa resposta con outras dúas preguntas: que credes que vos estaban deixando os vosos antergos cando invertían en terras? Unha propiedade ou un medio de vida, isto é, traballo?

Coido que aquí é onde comprendemos todos, incluído eu, cal era a verdadeira importancia da terra para os nosos antecesores: era o medio que nos garantiría traballo no futuro. A propiedade da terra era a ‘empresa’ que un cidadán galego, nunha sociedade baseada nunha economía primaria, podía deixar ós seus descendentes.

Nalgún intre da evolución da nosa sociedade, tan preocupada sempre por deixar algo, esquecemos que era o mellor para deixar ós nosos descendentes [propiedade (vivenda, diñeiro,…) ou traballo (empresa)], porque no pasado unha cousa -propiedade (terra)- e a outra -traballo (terra)- eran o mesmo.

Globalización e Gobernanza

O autoritarismo constitúe unha das claves principais do fracaso do proceso de integración europeo. Europa é débil, as súas institucións ilexítimas, as súas políticas ineficaces, os seus cidadáns non se senten implicados nin involucrados, xa que a inexistencia de gobernanza na mesma impediu a cooperación entre os distintos niveis de poderes a fin de aplicar a axenda comunitaria no intre de afrontar os retos globais.

Ata aquí a realidade. Agora déixolles a declaración de intencións que introduce o “Libro branco das Rexións para a Gobernanza Multinivel” e valorade quen é o que moe do revés:

A gobernanza constitúe unha das claves principais do éxito do proceso de integración europea. Europa será forte, as súas institucións lexítimas, as súas políticas eficaces, os seus cidadáns sentiranse implicados e involucrados, si o modo de gobernanza da mesma garante a cooperación entre os distintos niveis de poderes a fin de aplicar a axenda comunitaria e de responder ós retos globais.

Ler máis

DISLATES XUDICIAIS

Do artigo que ven a continuación é autor Miguel Quintas Coelho. unha desas persoas que deixan pegada entre aqueles con quen se relaciona. Cando abro as páxinas de La Región aínda esculco a procura da súa imaxe, co perfil e a txapela inclinados cara a esquerda, como dicindo: aquí o tes. Miguel finou fai agora un ano sen ver publicados algúns dos seus artigos. Este é un deles.

Non pretendo analizar hoxe o impresentable espectáculo, bochorno dun estado democrático, que están ofrecendo os tribunais de Xustiza, a Fiscalía xeral e o propio Goberno con respecto ó proceso de ilegalización de ANV e EHAK. O oportunismo electoral, as inxerencias do poder político no xudicial e viceversa, a inmediato dos prazos que dificultan, cando non imposibilitan, unhas condicións garantistas de acusación e defensa ante un tema de calado que afecta ó dereito de expresión e voto de miles de cidadáns non poden ser avaliados senón como un deficiente funcionamento das institucións democráticas. E non entro na cuestión de fondo, é dicir, si ANV e EHAK foron de facto fagocitados ou non pola ilegalizada Batasuna, porque considerar a toda esa militancia como ETA, ademais de constituírse nunha perversa e maxestática mentira conleva, paradoxicamente, sobredimensionar propagandísticamente á besta.

A recente sentencia contra a Mesa do Parlamento Vasco, encabezada por Atutxa, constitúe unha plasmación patente da inxerencia dos espurios intereses políticos conxunturais no campo da lei, distorsionando a súa aplicación e subxectivando as sentencias en función do clima ou deriva política de cada circunstancia. Sentencia, por tanto, inxusta e sustentada nunha base cuestionable e enclenque que non fai senón enrarecer o normal funcionamento dunha cámara parlamentaria, lesionando dereitos persoais e propiciando, nesta ocasión con total fundamento, a exaltación martirolóxica que constitúe o alimento básico dun modelo de nacionalismo.

Fai xa tempo que a Xustiza española mantén criterios nada obxectivos ante feitos semellantes. Queimar un contedor nunha manifestación en Sevilla sáldase cunha multa económica; si ese feito se produce no País Vasco, Galicia ou Catalunya no contexto dunha manifestación de carácter político, o mesmo feito punible convértese en delito ligado á guerrilla urbana ou kale borroka con sancións que inclúen reclusión carcelaria. No asistimos, acaso, a unha desobediencia grave por parte da Comunidade autónoma de Madrid negándose a implantar a Educación Para a Cidadanía, lei de obrigado cumprimento, ante a inhibición máis absoluta do estamento xudicial?. A ecuanimidade da Xustiza e a igualdade ante ela estiveron frecuentemente en entredito, pero é nos últimos tempos e debido ás mutuas inxerencias político-xudiciais e a voracidade polo voto ante unhas eleccións que se dirimirán por escaso marxe cando o déficit democrático aflora con máis intensidade.

Con todo, a imputación ó Lehendakari Ibarretxe, persoa que no figura no meu devocionario, a Patxi López e Rodolfo Ares da comisión dun delito de desobediencia grave por reunirse con representantes de Batasuna ao largo do intento de proceso de paz, é, dende o meu punto de vista e co debido respecto, unha aberración xurídica que espero que no se manteña por moito tempo.

A lei de Partidos Políticos non impón ningunha sanción persoal como consecuencia da decisión de proscribir ou ilegalizar a unha formación política. Os membros dunha organización ilegalizada non son privados dos seus dereitos políticos e civís, polo que Otegui, Barrena e Petrikorena os conservaban intactos, incluído o dereito de reunión. Esta decisión xudicial tomouna o Tribunal Superior de Xustiza, en contra da Fiscalía e en contra, tamén, dunha resolución do Supremo que non considerou delitivas tales reunións. No caso de Ibarretxe, ademais, non se produciu ningunha comunicación advertindo que tal reunión non podía celebrarse, polo que falta un elemento esencial para imputarlle unha desobediencia grave, aínda que sexa no grado de cooperación necesaria, como o é a ausencia de advertencia previa de ilegalidade.

Es posible que poidamos vivir nun contexto social determinado, nun tempo en que non sexa delito falar con ETA e si falar con antigos membros de Batasuna?. É esta unha contradición insalvable si aplicamos o sentido común, o cal, ao parecer, non é compartido polo Tribunal Superior de xustiza do Pais Vasco que considera delito reunirse con dirixentes de Batasuna non tido xamais ningún problema xudicial quen directamente mantiveron a interlocución con ETA dende a representatividade dos sucesivos gobernos do Estado.

Todos estes aspectos e algúns de maior enxunlla están sendo analizados nos máximos organismos da xudicatura europea e congratulareime que o seu ditame axude a reconducir a parámetros de normalidade democrática as actuacións da Xustiza e do Goberno en materia de temas de transfundo político, porque o noso actual modelo de funcionamento non alcanza os mínimos de calidade nin de exportación nin de consumo interior.

Ti non tes por que pagar os erros do neoliberalismo. A crise que a pague o capital!

Con este lema, ‘Por un novo modelo económico e social. A crise que a pague o capital‘ a CIG enfrontou a situación económica derivada da crise financeira global que estamos a padecer. É un anhelo lóxico xa que foi o capital, as grandes multinacionais, nun contexto de economía excesivamente agresiva e especulativa, o que nos levou esta situación.

Resulta lamentable, pola contra, ver como moitos estados, a maioría dos estados occidentais -disque civilizados-, en lugar de castigar a quen deu orixe a esta situación, premiounos inxectando fondos públicos para reflotar as súas empresas. Iso é o libre mercado.

Mais non todo queda aí. Estas empresas para aliviar a súa situación despediron a milleiros de traballadores, xerando unha espiral crecente de desempregados por todo o mundo e en tódolos sectores económicos. A máis despedimentos, menos consumo, a menos consumo menos ingresos nas empresas, a menos ingresos, máis despedimentos,… un siloxismo que ben podería entender un neno de tres anos pero que aínda lles custa comprender a esa caste de políticos e empresarios ultraliberais.

Cando os gobernos, entre eles o español e o galego, destinan miles de millóns de euros a salvar empresas privadas en crise, ninguén do Partido Popular dixo nada. Mutis polo foro. Agora, si. Ó goberno ocórreselle socorrer a eses milleiros de parados que deixa a crise, coa conseguinte subida de impostos para afrontalo e entón, como non, sae Rajoy a escena a dicir que se opón a esa subida de impostos, e nun acto puro de demagoxia dinos que os cidadáns non poden pagar “os erros e as gracietas” de Rodríguez Zapatero.

Recordan que os impostos máis baixos sobre as rendas máis altas e a liberalización que deu renda solta á “maxia do mercado” ían levar supostamente a uns resultados mellores para todo o mundo? Pois ben, non foi así.

Paul Krugman, premio Nobel de Economía, El País

Un queda pasmado. Onde estaba Rajoy cando tocaba criticar os erros e ‘gracietas’ das empresas? Onde cando con fondos públicos se salvaba os seus balances económicos? Xa esqueceu que todos eses millóns de parados son o resultado dos erros e ‘gracietas’ desas empresas? Das empresas e da permisividade gobernamental, claro. Si se salvou a esas empresas debería agora deixarse ‘tirados’ ós traballadores vítimas desa mesma economía especulativa ultraliberal?

Si a crise deixou millóns de parados, deixou tamén millóns e millóns de euros nesa clase empresarial inconsciente e devastadora de economías tradicionais. Parece xusto logo que os gobernos adopten as medidas necesarias para tentar restablecer a situación de equilibrio anterior (isto é unha fantasía persoal. Mil escusas! Non existía unha situación de equilibrio previa). Non? Poi non, xa que son como unha praga de langostas que van devorando todo o seu paso, sen ver máis alá do que alcanza a súa vista. Non entenden que a medida que van esgotando recursos, país a país, se acercan ó seu propio fin.

Que teñen pensado facer estes seres, que a veces semellan extraplanetarios, para cando teñan acumulada tódalas riquezas do mundo nas súas mans? A onde irán para cando xa nos teñan ‘limpado’ todo o que temos? Seguirannos explotando a cambio dunhas cuncas de caldo ó final de cada xornada? En fin…

Sen embargo, e pesares da situación creada, resulta que a culpa de que nos suban os impostos é dos gobernantes que malgastan os fondos públicos en medidas sociais, e non dos que os gastan en engordar ó capital. Moitas veces, os que actúan dun xeito e doutro coinciden, incriblemente, na mesma persoa. Así que tratarán de convencernos que está ben facerse cargo da débeda da banca ou subvencionar a compra de coches (dirán que lle dan 2.000 € ó usuario por cada coche, cando en realidade estanlle dando eses cartos as empresas automobilísticas. E  iso pagarémolo todos, tamén os que non os compremos), por exemplo, mentres que axudar a familias sen ingresos significará malgastar recursos públicos. A maquinaria mediática ultraliberal xa está en marcha e serán moitos os que ‘tragarán’.

Esquecen, estes que moitas veces babean en nome da ‘constitución española’, que o capital ten un fin social e está predeterminado constitucionalmente ó interese xeral de tódolos cidadáns. De feito que si as empresas non cumpren con ese mandato o Estado está no obriga de intervilas e polas ó servizo da cidadanía. Non valen chantaxes e ameazas como a que acaba de lanzar Rajoy: “a máis impostos, máis paro”. Non, debe ser ó revés; é o Goberno quen ten que facer uso do seu poder coercitivo e deixar ben clariño que “a máis paro, máis impostos“. E si non muda a situación haberá que acudir a nacionalización e intervención de empresas para que a acumulación de capital cumpra cos fins sociais polos que se admite a súa existencia. Mirade senón:

Artigo 128.1 CE

Toda a riqueza do país nas súas distintas formas e sexa cal fose a súa titularidade está subordinada ó interese xeral.

Ou fixádevos no que di estoutro:

Artigo 41 CE:

Os poderes públicos manterán un réxime público de Seguridade Social para tódolos cidadáns, que garanta a asistencia e prestacións sociais suficientes ante situaciones de necesidade, especialmente en caso de desemprego. A asistencia e prestacións complementarias serán libres.

Mentres tanto, eu seguirei desfollando a margarida: Rajoy non quere que se suban impostos, Rajoy non quere que se inverta en políticas sociais; Rajoy non quere que se suban impostos, Rajoy non quere que se inverta en políticas sociais,…

Feijóo non decepciona a ninguén

Ó contrario do que fixeron outros. Aínda resoa nos meus oídos o piano, piano co que respondían os responsables do bipartito ó fronte da Xunta de Galiza cando dende sectores afíns se lles metía presión para executar os seus programas (pensaban, tal vez, que tiñan 16 anos por diante. Algúns, de feito, estaban totalmente convencidos de que así sería). Decepcionaron a todos: ós seus propios votantes e mesmo a oposición, que tivo que buscar polémicas artificiais, como a da lingua, o gasto, …, para poder facer o seu papel, dada a política continuísta de PSOE e BNG.

Sen embargo, o PP non decepciona a ninguén. Está facendo exactamente o que se esperaba que fixese, levar a práctica todas aquelas cuestións que incidiron de xeito máis ou menos determinante na súa vitoria electoral: a enquisa da lingua no ensino, a venda do coche de Touriño, a derrogación do Plan eólico, a depuración de nomes e símbolos identitarios de Galiza, como as Galescolas (aínda que o da Galiña Azul a min non deixa de parecerme un acrónimo de ‘escoliña galega’), a proliferación de licenzas para novas e ampliación de vellas piscifactorías e minicentrais, a subvención de entidades privadas que operan no ámbito social, a vez que reduce custos de marcado carácter social dende o sector público -gratuidade de libros, eliminación das ‘peonadas’ na sanidade, paralización de axudas a dependentes, …-, ou a subvención de grupos ultracatólicos que,  entre outras medidas polémicas adoptadas que, nos gusten ou non, entran dentro do que se podía esperar.

E por suposto, tampouco renunciou este goberno a ampliar as axudas aqueles fieis colaboradores, maila política de redución de gastos da que presume, como son os grandes grupos mediáticos de Galiza, outorgando outro millón de euros, dos de tódolos galegos, para o Grupo de La Voz de Galicia -o equivalente a 5 coches de Touriño-, pouco máis do que lle viña dando o bipartito, iso si, pero que, dado o contexto socioeconómico e a liña pregoada polo novo goberno, resulta incoherente e incomprensible pois, digo eu, que si os recursos son escasos, estes deben concentrarse nos servizos sociais -que, amais, son unha fonte fundamental para a creación emprego- e non na prensa escrita, un sector abocado a unha reconversión para afrontar os efectos que sobre eles ten as novas tecnoloxías da información. Estas axudas resultan tan incoherentes como subvencionar a industria automobilística para a fabricación de coches de gran cilindrada en plena crise enerxética. Podería agora referirme a algún suposto ficticio, mais sobran exemplos reais (sobre a estupidez humana recomendo o artigo de Michael Moore, Adeus General Motors). Non sei si se está cometendo a mesma estupidez ou, simplemente, mantendo con recursos públicos a unha caste afín politicamente.

Amais, o PP está actuando con intelixencia ó afrontar dende un principio as políticas máis controvertidas socialmente, pois ten por diante catro longos anos para que se vaian calmando os ánimos. A outros, pola contra, ocorréuselles a última hora ir molestar ós poderes fácticos de Galiza (promovendo un xornal que competise co máis lido, o concurso eólico, …), así como continuar cos ataques a sectores afíns, defensores dunha economía produtiva tradicional e menos agresora co noso entorno, sectores que, por outra banda, eran o auténtico caladoiro de votos da esquerda galega. Estupidez ó cadrado. Un erro de cálculo do que, sen dúbida, o equipo de Feijóo tomou boa nota.

Para estar por estar, mellor non estar

Esta semana veño de solicitar a miña baixa como militante do BNG. Fai moito tempo que ronda na miña cabeza esta idea e, de seguir coa mesma teima, corría o risco de caer na paranoia. Non quería. Unha persoa non pode levantarse cada día e preguntarse “que pinto aquí?”. Cando alguén se prantexa isto a diario é que non está a gusto e, nese caso, o mellor é non estar.

Considérome unha persoa activa, alguén que necesita aportar algo ó grupo do que forma parte, e non soporto ollar de brazos cruzados, moitas veces caidos, o estado estanco no que se atopa o BNG. Iso mátame. Dicía Beiras, nun excelente diagnóstico, que o BNG estaba esclerosado. Non ía nada errado. Coñezo ben a que se refire.

Seguirei formando parte do Encontro Irmandiño, un dos poucos redutos onde aínda prima o idealismo sobre o pragmatismo curtopracista que rexe a vida cotiá da meirande parte dos partidos políticos, iso si, agora a esa outra veira da ponte a que se refire Beiras na súa derradeira entrevista. Agardarei deste lado.

Haberá quen diga que o fago porque non cheguei onde esperaba, porque non teño enchufe… chamaranme inadaptado, dirán que son pouco fiable, que estou fora do sistema…. Ese cinismo acabará co BNG. Pensar ou escribir que as cousas deben cambiar convértete nun apestado, di o escritor italiano Roberto Sabiano, nunha recente entrevista.

Que dende xa estea fora do BNG non significa que deixe de ser nacionalista, de esquerda e, porque non, soberanista. Seguirei loitando polo que creo, dende onde queira que sexa e, contra os que van contra eses ideais, tamén, quen queiran que sexan.

A súa xovialidade algo pesada, que ocultaba noutros tempos unha auténtica bondade, non pasa agora dunha rutina vulgar; a súa firmeza converteuse en obstinación; as súas aptitudes para o inmediato e o practico, nunha total negativa a pensar”.

Quen nestes termos se expresa é Adriano sobre Trajano en Memorias de Adriano, de Margarite Yourcenar. Moitos poderíamos dicir o mesmo do Bloque. Noutra reflexión a autora di, en boca do mesmo protagonista, que “o esencial é que o home chegado o poder demostre logo que mereceu exercelo”. Os resultados do 1M demostraron que non foi así, sen embargo, non se asumiron tódalas responsabilidades que deberían porque os dirixentes do BNG están posuídos pola ambición do poder e paralizados polo temor a súa propia mediocridade.

Da utopía a distopía

Hoxe, nin nos pensamentos máis útopicos dun galego nacionalista queda espazo para unha concepción imaxinaria dunha Galiza gobernada polo BNG. Hoxe, máis que nunca, temos a certeza de que os nosos compañeiros nacionalistas, os dirixentes e tamén a militancia, son capaces de renunciar ese anhelo para coller atallos de calidade inmunda con tal de chegar ó poder.

“A visualización dunha alternativa democrática ao PP debe conlevar unha dialéctica política -en referencia a PSOE e BNG- propia de Galiza”, di o documento político aprobado pola militancia na pasada Asemblea Nacional. “Temos que abordar abertamente os pactos co PSOE sobre a base de estratexias políticas comúns”, engade. Que ocorreu nos derradeiros anos no BNG para que xa, nin tan sequera no imaxinario do Bloque, quede un oco para un goberno nacionalista?

Que se pode agardar dun partido político que renuncia a máis arraigada das súas utopías? A que non renunciaría para obter unhas migallas de poder? Renunciará a todo, sen dúbida, renunciará a unha economía máis xusta e distributiva, renunciarán a unha sociedade máis democrática e participativa; renunciaran a unha Galiza na que a cultura dominante sexa a súa propia,… renunciará a soberanía.

A renuncia desta utopía acabou por converterse nunha distopía, nunha utopía negativa onde a realidade transcorre en términos antitéticos ós da nosa sociedade ideal. Esta realidade, que se nos amosa de xeito máis manifesto co goberno do Sr. Feijóo, tivo o seu comezo durante o bipartito, onde dende o BNG se apoiaban -e facían- políticas contrarias o seu ideario. Non fai falla enumeralas outra vez.

Si o BNG renunciase a gobernar en 2005 e deixase o PP gobernar en minoría hoxe o partido non estaría pagando o prezo de renunciar ó seu proxecto de Galiza. Amais, tería unha extraordinaria influencia sobre ese hipotético goberno popular que se vería na obriga de achegarse a posicións máis galeguistas e de esquerda -ollo, non falo de gobernar co PP, senón de ser oposición dun goberno do PP en minoría, situación moi distinta a actual-. Isto non defraudaría a masa social nacionalista, todo o contrario, a renuncia ó poder é a mostra de dignidade e honestidade máis elevada que pode realizar a clase política.

Resulta difícil adiviñar que pasaría nas pasadas eleccións do 1-M ou do 7-X si o BNG partise desta situación… Seguramente serían PP e PSOE os que pagasen a factura da crise. O PP, de conservar a súa maioría, non estaría tan enfrontado coas posturas nacionalistas e non trataría de impor, como está facendo, políticas opresoras da nosa identidade cultural, económica ou social. O BNG tería a oportunidade de por en práctica moitas das súas iniciativas dende o Parlamento galego e hoxe seguiría sendo visto como un partido concienzudo que actúa conforme ó que esixen as súas crenzas, conservándoas integramente, e sería merecedor do respecto e a estimación de toda a sociedade galega, incluída a non nacionalista.

Hoxe a realidade non pode ser máis oposta ó noso imaxinario, a realidade galega e a realidade do BNG. Abandonamos a utopía, acadamos a distopía.