Un exemplo de mala dirección

Na seguinte lista vou detallar as características do que é unha mala dirección (ou boa, segundo Nuria Bueno Aizpuru, xa que é a que ela practica), sobre fondo branco, e o que eu entendo que debe ser unha boa dirección (seguramente ignorada por aquela), sobre fondo gris. Podedes coller estas características e identificalas co funcionamento da dirección da vosa empresa, asociación, partido, concello,… para coñecer si formades parte dunha organización sa ou, polo contrario, enferma.

  • O persoal non traballa para lograr os obxectivos da empresa

Os obxectivos son amplamente compartidos polos membros da organización e están comprometidos en levalos a cabo.

  • A xente ve que as cousas van mal e non fai nada para evitalo. A xente fala informalmente dos erros e fallos con persoas non implicadas neles.

A xente séntese libre para sinalar as dificultades. Confían en que os problemas se resolverán

  • A xente trátase mutuamente de forma ficticia. Enmascáranse os asuntos e os problemas, especialmente fronte ao/a xefe/a.

Os problemas resólvense con pragmatismo e sen complexidades, de xeito directo e oficialmente. Tolerase moito a conduta inconforme.

  • Quen dirixe a organización controla o maior número de decisións.

A toma de decisións determínase pola habilidade, o sentido de responsabilidade, de información, a importancia do traballo, o tempo e o desenvolvemento xerencial. O nivel xerárquico non é considerado como determinante.

  • Os/as directores/as actúan pola súa conta provocando que non se opere conforme aos plans da organización.

Hai sentido de equipo na planificación, o desempeño e a disciplina. Hai responsabilidade compartida.

  • Non son importantes para o director/a as necesidades e os sentimentos persoais dos traballadores.

Os problemas que se abordan inclúen as necesidades persoais e as relacións humanas.

  • A xente compite cando se necesita colaborar. Buscar ou aceptar axuda é signo de debilidade. Ofrecela é algo que non ocorre.

Existe un alto grado de colaboración. Hai disposición para colaborar e a competencia é mínima.

  • En momentos de crise a xente evádese ou incúlpanse mutuamente.

En momentos de crise a xente coopera ata que a situación se supera

  • Os conflitos persoais xeralmente ocúltanse e hai un claro incremento de xenreira e contas por cobrar entre o persoal.

Existe moito aprendizaxe no traballo baseado na vontade de dar. Búscase a retroalimentación e o consello.

  • A retroalimentación e a crítica é evitada.

A crítica considerase inherente ao traballo e é aceptada como parte do cotiá.

  • A xente séntese soa e falta de preocupación polos demais.

As relacións son honestas, a xente preocúpase polos demais e non se sente soa.

  • A xente séntese prisioneira do traballo e a rutina, está aburrida, anquilosada e considerase obrigada a permanecer nel por necesidade. A súa conducta é indiferente e dócil. Non se sente nun ambiente agradable.

A xente está motivada, moi involucrada voluntariamente. O seu lugar de traballo é importante e divertido.

  • O/a director/a é o “pai/nai” que da ordes na organización.

O liderado é situacional.

  • O/a director/a controla esaxeradamente. Da pouca liberdade para permitir erros.

Hai un alto grado de confianza entre a xente, un profundo sentido de liberdade con responsabilidade. A xente sabe o que é importante para a organización e o que non o é. Tense a convicción de que se pode aprender dos erros.

  • Ten un gran valor minimizar o risco.

Acéptase o risco como unha condición do crecemento e unha oportunidade.

  • O desempeño deficiente é disfrazado ou manipulado arbitrariamente.

Afróntase o desempeño deficiente e búscase a solución pertinente.

  • A estrutura, política e procedementos da dirección son unha “camisa de forza” para a empresa. A xente refuxiase nas políticas e procedementos e xoga coa estrutura da organización.

A estrutura, política e procedementos da dirección, están orientados a axudar a xente a protexer permanentemente o bo funcionamento da organización. Non hai unha resistencia excesiva a cambiar a estrutura, política ou procedementos da dirección.

  • Ten plena validez o lema “viva a tradición”. Rexeitase de plano calquera idea innovadora.

Existe un sentido de orden e un alto grado de innovación.

  • A innovación non abrangue, especialmente, en quen ten o poder de dirección.

A dirección e o persoal do grupo adáptanse rapidamente aos cambios e anticípase o futuro.

  • A xente “come” as súas frustracións.

As frustracións son un signo que chama a atención.

Querido Paco:

Logo de meses espertando, cada mañá, a túa beira, quería confesarche o pracer que me produce oír a túa ronca voz anunciando cada día un feixe de boas novas. Moitas veces agardo esperto e con ansia o intre en que soltas tódalas excelencias do excelentísimo nese breve pero intenso minuto de radio. Outras durmo, máis esperto con pesadelos, pensando que xa te fuches. Non debería, sei que si algún día iso sucede podo atoparte logo nas páxinas do xornal da nosa cidade. Que sorte temos de vivir nesta gran cidade, que sorte terte de Alcalde.

Esta cidade e os seus cidadáns deberían amosarche o seu agradecemento porque soamente se lles vai subir a taxa do lixo un 18%. Ao escoitalo da túa venerable boca dan ganas de pagar o vinte, para contribuír, cando menos, a sufragar os gastos que ao Concello lle supón o teu ‘número’ diario na radio e prensa local.

Si estivese parado, como o están miles de cidadáns nesta cidade, tranquilizaríame saber que o meu Alcalde xera emprego: noventa persoas traballan grazas a túa benevolencia, noventa amigos, e non son máis porque á cidadanía ten o deber de sabelo. Isto é, cumpre pagar a prensa e radio locais para que nos informen das bondades do noso benfeitor. Estes non son tan altruistas coma ti.

Debo recoñecer que es ben fino, fino coma un allo! Entras na miña casa pola mañá cedo, ben cediño (igual o fas máis veces mais logo xa non nos encontramos), cando aínda estou coa garda baixa. Fas que cada día saia da miña casa crendo que vivo na cidade máis limpa, máis segura e máis atenta coa súa cidadanía, atenta cos que máis o necesitan e tamén, como non, cos que menos o necesitan. No intre que poño o pé na rúa sei que non fallará nada. Aí todo é perfecto, unha máquina de precisión suíza da que ti te encargas de dar corda.

Ao mesmo tempo, os medios de comunicación a que me refiro, o xornal máis lido da cidade e a radio máis escoitada, amósanse condescentes coa túa túa labor e a do teu goberno. Que van facer? Criticar o excesivo gasto en publicidade? Non se atreverán. De feito, os beneficios anuais que aquel xornal anuncia son inferiores aos gastos que o excelentisímo fai en propaganda nel. Grazas a estas partidas os traballadores que se verán prexudicados polo ERE serán tan só 35. Deberías apuntarte tamén ese tanto.

Sen máis, despídome, nesta carta aberta, coa tranquilidade que me dá saber que mañá, ben cedo, ti estarás aí para darme folgos, quen sabe si, seguindo a miña recomendación, coa seguinte mensaxe: O Concello de Ourense informa: “a maioría do cadro de persoal do ‘xornal da nosa cidade’ conservará o seu posto de traballo grazas as achegas realizadas polo goberno progresista da cidade de Ourense”. Sería unha boa nova! Abofé que si!

Unha forte aperta progresista!

Propiedade, terra e traballo

Esta semana tocoume dar un módulo de creación de empresas a un obradoiro no Concello de Os Blancos (Ourense), unha materia nova para min, pois non son economista, en substitución dun compañeiro que está de vacacións e si o é. Como non pretendo pasar por especialista nunha materia na que non o son plantei o módulo dun xeito totalmente diferente ó que viña sendo habitual [explicar como se elabora un balance e como crear unha empresa a partir dunha franquicia: BEEP (sic)], comezando cun tanque de ideas, logo madurando e analizando esas ideas para rematar facendo un plan de empresa, sen pasar por alto a importancia de realizar estes tres pasos antes de por en marcha calquera proxecto empresarial.

Teño que destacar a participación de todos na reportación de ideas que, amais de numerosas eran acordes coas potencialidades da zona e, case todas, coas posibilidades dos participantes. O problema xorde en forma de desconfianza, coma sempre, cando finalmente falamos de crear sociedades e realizar reportacións ós proxectos. Falamos abertamente desa barreira psicolóxica máis non logramos derrubala aínda que si, recoñecela. Hai tempo que lin un estudo que falaba da confianza que as persoas teñen nos seus socios de empresa nas diferentes comunidades. Segundo este, os cataláns son os que máis confianza depositan e os galegos os que menos. Non fai falla que engada nada máis.

Máis este post non ía por aí. Quería falar de riscos, o outro medo que nos atenaza a hora de crear unha empresa: perder o diñeiro invertido. Preguntei ós compoñentes do obradoiro por que si estarían dispostos a arriscarse a hora de comprar unha vivenda e, sen embargo, non o están para crear unha empresa. A resposta máis usual é que todos necesitamos unha vivenda na que vivir -o que eu respondín que tamén necesitamos un traballo para pagala… e para vivir- e que, de ter que pagar por ela é mellor comprala que alugala, pois así terían algo que deixarlle ós seus fillos.

Aquí comezou un novo debate. Que é o que os país deberían deixarlle ós seus fillos? Propiedades ou traballo? Estando como estabamos nun entorno rural pregunteilles a todos si tiñan terras, ó que responderon afirmativamente e logo enlacei a súa resposta con outras dúas preguntas: que credes que vos estaban deixando os vosos antergos cando invertían en terras? Unha propiedade ou un medio de vida, isto é, traballo?

Coido que aquí é onde comprendemos todos, incluído eu, cal era a verdadeira importancia da terra para os nosos antecesores: era o medio que nos garantiría traballo no futuro. A propiedade da terra era a ‘empresa’ que un cidadán galego, nunha sociedade baseada nunha economía primaria, podía deixar ós seus descendentes.

Nalgún intre da evolución da nosa sociedade, tan preocupada sempre por deixar algo, esquecemos que era o mellor para deixar ós nosos descendentes [propiedade (vivenda, diñeiro,…) ou traballo (empresa)], porque no pasado unha cousa -propiedade (terra)- e a outra -traballo (terra)- eran o mesmo.

A máis paro… máis impostos.

Un goberno verdadeiramente progresista debería ter referenciado os impostos polos que tributan as sociedades ós seus gastos en políticas sociais. Soamente así é posible cumprir co mandato constitucional que obriga a achegar recursos suficientes para cubrir os anteditos gastos.

Un dos parámetros fundamentais para facer posible esa esixencia do pobo soberano (?) é o tipo impositivo sobre o que tributan as sociedades privadas, entidades que reúnen e gobernan ó seu antollo a maior parte das riquezas do país, máis que, lles guste ou non, esa riqueza non debería estar ó seu servizo particular, senón ó de todos. Iso é, cando menos, o que di a constitución actual.

Ó fio do que sinalaba no post anterior, é unha necesidade que se poña fin a chantaxe continua coa que o capital ameaza ó estado do benestar. Urxe establecer un marco normativo no que se responsabilice ó sector privado dos gastos sociais que se deriven da súa boa ou mala praxis empresarial, premiándoos ou castigándoos, segundo o caso.

A miña proposta é que o Imposto de Sociedades debería estar referenciado a Taxa de paro. Así, ós tipos impositivos legalmente previstos engadiríaselle a Taxa de paro existente en cada momento de xeito que si esta sobe -e con ela o gasto social-, auméntanse os impostos, e si baixa, veríanse reducidos.

Así pois, nestes intres ó Tipo xeral actual (30%), ó igual que os demais Tipos específicos, sumariámoslle a Taxa de paro actual (17,92%) para calcular o Tipo Impositivo final (47,92%).

De levarse a práctica esta medida remataría dunha vez por todas a ameaza do empresariado de dar nos fuciños ó Goberno de quenda a base de máis despedimentos, para acadar melloras para os seus intereses particulares, porque facelo custaríalle cartos. Por outra banda, deste xeito tódolos actores sociais se verían involucrados na consecución do pleno emprego, expresión esta que, pese a ser unha esixencia constitucional, non pasa de ser un elemento decorativo en todo programa electoral.

Artículo 40.1 CE

Os poderes públicos promoverán as condicións favorables para o progreso social e económico e para una distribución da renda rexional e persoal máis equitativa, no marco dunha política de estabilidade económica. De maneira especial realizarán una política orientada ó pleno emprego.

Mais, a suba de impostos anunciada por Rodríguez Zapatero non vai por aí, pois ven de anunciar que o Imposto de Sociedades non se vai tocar e, si se fai, será para rebaixalo aínda máis. Elevará o Imposto sobre as rendas de capital e con iso castigará por igual tanto ó grande capital como o pequeno aforrador. U-lo socialismo?

Ti non tes por que pagar os erros do neoliberalismo. A crise que a pague o capital!

Con este lema, ‘Por un novo modelo económico e social. A crise que a pague o capital‘ a CIG enfrontou a situación económica derivada da crise financeira global que estamos a padecer. É un anhelo lóxico xa que foi o capital, as grandes multinacionais, nun contexto de economía excesivamente agresiva e especulativa, o que nos levou esta situación.

Resulta lamentable, pola contra, ver como moitos estados, a maioría dos estados occidentais -disque civilizados-, en lugar de castigar a quen deu orixe a esta situación, premiounos inxectando fondos públicos para reflotar as súas empresas. Iso é o libre mercado.

Mais non todo queda aí. Estas empresas para aliviar a súa situación despediron a milleiros de traballadores, xerando unha espiral crecente de desempregados por todo o mundo e en tódolos sectores económicos. A máis despedimentos, menos consumo, a menos consumo menos ingresos nas empresas, a menos ingresos, máis despedimentos,… un siloxismo que ben podería entender un neno de tres anos pero que aínda lles custa comprender a esa caste de políticos e empresarios ultraliberais.

Cando os gobernos, entre eles o español e o galego, destinan miles de millóns de euros a salvar empresas privadas en crise, ninguén do Partido Popular dixo nada. Mutis polo foro. Agora, si. Ó goberno ocórreselle socorrer a eses milleiros de parados que deixa a crise, coa conseguinte subida de impostos para afrontalo e entón, como non, sae Rajoy a escena a dicir que se opón a esa subida de impostos, e nun acto puro de demagoxia dinos que os cidadáns non poden pagar “os erros e as gracietas” de Rodríguez Zapatero.

Recordan que os impostos máis baixos sobre as rendas máis altas e a liberalización que deu renda solta á “maxia do mercado” ían levar supostamente a uns resultados mellores para todo o mundo? Pois ben, non foi así.

Paul Krugman, premio Nobel de Economía, El País

Un queda pasmado. Onde estaba Rajoy cando tocaba criticar os erros e ‘gracietas’ das empresas? Onde cando con fondos públicos se salvaba os seus balances económicos? Xa esqueceu que todos eses millóns de parados son o resultado dos erros e ‘gracietas’ desas empresas? Das empresas e da permisividade gobernamental, claro. Si se salvou a esas empresas debería agora deixarse ‘tirados’ ós traballadores vítimas desa mesma economía especulativa ultraliberal?

Si a crise deixou millóns de parados, deixou tamén millóns e millóns de euros nesa clase empresarial inconsciente e devastadora de economías tradicionais. Parece xusto logo que os gobernos adopten as medidas necesarias para tentar restablecer a situación de equilibrio anterior (isto é unha fantasía persoal. Mil escusas! Non existía unha situación de equilibrio previa). Non? Poi non, xa que son como unha praga de langostas que van devorando todo o seu paso, sen ver máis alá do que alcanza a súa vista. Non entenden que a medida que van esgotando recursos, país a país, se acercan ó seu propio fin.

Que teñen pensado facer estes seres, que a veces semellan extraplanetarios, para cando teñan acumulada tódalas riquezas do mundo nas súas mans? A onde irán para cando xa nos teñan ‘limpado’ todo o que temos? Seguirannos explotando a cambio dunhas cuncas de caldo ó final de cada xornada? En fin…

Sen embargo, e pesares da situación creada, resulta que a culpa de que nos suban os impostos é dos gobernantes que malgastan os fondos públicos en medidas sociais, e non dos que os gastan en engordar ó capital. Moitas veces, os que actúan dun xeito e doutro coinciden, incriblemente, na mesma persoa. Así que tratarán de convencernos que está ben facerse cargo da débeda da banca ou subvencionar a compra de coches (dirán que lle dan 2.000 € ó usuario por cada coche, cando en realidade estanlle dando eses cartos as empresas automobilísticas. E  iso pagarémolo todos, tamén os que non os compremos), por exemplo, mentres que axudar a familias sen ingresos significará malgastar recursos públicos. A maquinaria mediática ultraliberal xa está en marcha e serán moitos os que ‘tragarán’.

Esquecen, estes que moitas veces babean en nome da ‘constitución española’, que o capital ten un fin social e está predeterminado constitucionalmente ó interese xeral de tódolos cidadáns. De feito que si as empresas non cumpren con ese mandato o Estado está no obriga de intervilas e polas ó servizo da cidadanía. Non valen chantaxes e ameazas como a que acaba de lanzar Rajoy: “a máis impostos, máis paro”. Non, debe ser ó revés; é o Goberno quen ten que facer uso do seu poder coercitivo e deixar ben clariño que “a máis paro, máis impostos“. E si non muda a situación haberá que acudir a nacionalización e intervención de empresas para que a acumulación de capital cumpra cos fins sociais polos que se admite a súa existencia. Mirade senón:

Artigo 128.1 CE

Toda a riqueza do país nas súas distintas formas e sexa cal fose a súa titularidade está subordinada ó interese xeral.

Ou fixádevos no que di estoutro:

Artigo 41 CE:

Os poderes públicos manterán un réxime público de Seguridade Social para tódolos cidadáns, que garanta a asistencia e prestacións sociais suficientes ante situaciones de necesidade, especialmente en caso de desemprego. A asistencia e prestacións complementarias serán libres.

Mentres tanto, eu seguirei desfollando a margarida: Rajoy non quere que se suban impostos, Rajoy non quere que se inverta en políticas sociais; Rajoy non quere que se suban impostos, Rajoy non quere que se inverta en políticas sociais,…

A xustiza como elemento lexitimador da inxustiza social

Si existise unha regra de ouro para ser un bo xuíz, ben podería ser esta: nunca des por probado un feito que poida comprometer o sentido que lle queiras dar a unha sentenza. Imos ver un exemplo de boa aplicación desta regra no caso dun emisorista contra SEAGA.

Sentenza do Xulgado do Social nº 2 de Ourense

Nesta sentenza a xuíza non introduce na relación de feitos probados dous deles que poderían resultar determinantes para resolver a favor da demandanda ou do demandante: primeiro, o que se refire a actividade normal da empresa e, segundo, as actividades que habitualmente desenrola o traballador.

Así evita mollarse sobre a posible existencia de fraude de lei ó realizar un contrato por obra ou servizo para realizar actividades normais e habituais da empresa. A empresa escudase para a realización deste tipo de contratos na existencia dunha contrata cun terceiro, a Xunta de Galiza. Esta posibilidade tamén habería que estudala moi a fondo pois, é realmente a Xunta de Galiza un terceiro contratante? Verémolo.

O contrato por obra e servizo e moi restrictivo coa actividade que o traballador debe desempeñar, tendo que limitarse este a realización, única e exclusivamente, daquelas actividades para as que foi contratado. Realizar outras actividades diferentes supón, inexcusablemente, incorrer en fraude de lei e polo tanto, obriga a empresa a transformar o contrato temporal en indefinido.

Esta xuíza, respecto a proba das actividades que o traballador realiza, manifesta na sentenza que

unicamente consta acreditado que nalgunha ocasión, realizaba funcións tales como recoller incidencias no libro diario, anotaba datos nas persoas no control de entradas e saídas, redactaba modelos de partes accidentais, e algunha outra función administrativa, pero ditas funcións eran esporádicas, e facíanse sempre baixo a supervisión e control do técnico da base”.

Como se pode afirmar que estas funcións son esporádicas? Esas funcións son diarias o que resulta esporádico son os incidentes (que non o son tanto, pois todos os días se reflexan varios), as visitas, os accidentes, etc. Amais fixádevos na contradición que xera por na mesma frase a expresión “libro diario” con “funcións esporádicas”; funcións, entre as que se atopa tamén o parte diario de traballo que, como calquera pode imaxinar, se cumprimenta cada día, e que a xuíza evita nomear. Que pretende sinalar con que a actividade se fai baixo supervisión dun técnico? Significa iso que quen supervisa unha actividade é quen realmente realiza a actividade? Non, máis é o que a xuíza parece dicir, confundindo a actividade dun, o que a realiza, na doutro, o que a supervisa.

o feito de que este tipo de traballo constitúa a actividade normal da empresa non determina a conversión do contrato en indefinido […] xa que o esencial é o carácter temporal da actividade para quen asume a posición empresarial, e no presente caso existe para a demandada unha necesidade temporal de traballo limitada e obxectivamente definida como é a provincia, vixilancia e defensa contra incendios forestais”.

Coido que a xuíza se confunde ó identificar a actividade normal de SEAGA coa que puidese ter, por exemplo, unha axencia de publicidade na contratación dunha campaña de marketing, actividade esta que non ten porque ter un carácter repetitivo no tempo. A actividade a desenrolar por SEAGA, a prevención e defensa contra o lume, é un servizo que se pon en marcha tódolos anos, independentemente de que a Xunta de Galiza o contrate cunha empresa ou outra ou o ofreza directamente. Iso non debe servir de escusa para que os traballadores que prestan ese servizo estean suxeitos ós caprichos que os responsables da administración teñan en cada momento. Como sucede noutro tipo de servizos -públicos (servizo de limpeza) ou privados (seguridade privada)- cando estes son contratados con outras empresas os traballadores da primeira contrata pasan a formar parte do plantel daquela que a sustitúe. Así, os traballadores de SEAGA que realizan ese servizo deben ter a condición de fixos-discontinuos e, si no futuro a Xunta de Galiza asume eses servizos de forma directa ou os contrata con outra empresa, os traballadores terán dereito a optar entre seguir ou non desenrolando a actividade do seu posto de traballo.

Sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Galiza

A primeira Sentenza foi recorrida en suplicación solicitando a introdución de dous feitos considerados probados pola parte demandante e ignorados en Primeira Instancia: un relativo a actividade da empresa, que foi admitido, e outro relativo as tarefas desenroladas polo traballador, rexeitado. Efectivamente, aceptar este feito como probado implicaría, automaticamente, aceptar a existencia de fraude de lei e obrigaría ó Tribunal a resolver de xeito favorable ó traballador. Imos ver como o evitan.

Non procede acceder á adición do feito probado sexto -durante a vixencia do contrato o actor foi ocupado con carácter habitual, amais das funcións de emisorista, en tarefas administrativas e de limpeza do centro de traballo-, toda vez que os documentos invocados en amparo -como o mesmo recoñece no motivo do recurso-, non gozan da consideración de documentos auténticos ós efectos da revisión pretendida. Igualmente debe sinalarse que a testifical non é medio hábil ós efectos revisorios, o remitir directamente o texto legal a documentos auténticos ou periciais.

As probas que se presentan para demostrar as tarefas realizadas polo traballador son copias do traballo realizado por este. Como é posible que un traballador presente copia do seu propio traballo como proba e non llela admitan por ser, precisamente, elaboradas por el mesmo? Como si non vai probar que realiza ese traballo? Amais, as testemuñas, técnico da base e técnico provincial, testemuñas que achega a parte demandada, non o traballador, confirman que eses traballos foron realizados polo traballador e, iso sí, engaden que “supervisados polo técnico”. A xuíza de instancia deulle máis importancia a isto último que o feito de que a empresa non teña contratada persoa algunha para realizar tarefas de limpeza nas bases –nin en ningún outro lado– ou o feito de que o técnico recoñecese uns cuadrantes de limpeza que obrigaba a tódolos traballadores da base independentemente da categoría que tivesen.

E aquí o máis relevante non é que o traballador demostrase ter realizado esas funcións, pois non tiña porque facelo. Era a empresa quen debería probar que non o facía e, non só non o probou senón que tan sequera o intentou. Nos procesos por despedimento rexe a regra de inversión da proba, co cal sería SEAGA quen debería demostrar que eran outras persoas as que realizaba esas tarefas -administrativas e de limpeza-. Non aparece nos feitos probados que SEAGA ocupase a outras persoas nesas tarefas co cal non contradí a demanda do traballador e, polo tanto a sentenza debería ser favorable.

Como o TSXG si aceptou como probada a actividade normal da empresa tivo que explicar porque se lle admite a SEAGA realizar este tipo de contratos. Como era de esperar escúdanse no feito de que se trata dunha contrata.

Estudando algunhas das derradeiras sentencias sobre fraude de lei na contratación atopeime cunha na que se admite a existencia de fraude na contratación por obra ou servizo derivada dunha contrata cando existe un fraude interpositorio (ver sentencia en PDF). Seguindo a pista desta última dei coa definición que o TS fai de fraude interposesorio (ver sentencia en PDF) co cal se chega a conclusión de que en realidade un emisorista en SEAGA e un traballador cedido fradulentamente a Xunta de Galicia.

Segundo a Sentenza do Tribunal Supremo de 4 de outubro de 2007 “no marco das contratas e de empresas auxiliares, rectificando o criterio restritivo inicial, a vixente doutrina unificada admite a celebración de contrato para obra ou servizo cuxo obxecto sexa a realización da actividade contratada con un terceiro por tempo determinado,…

A figura de terceiro e máis que dubidosa. A Xunta de Galiza, a instancia da Consellaría de Medio Rural crea unha empresa, SEAGA, SA, para externalizar un servizo que ela mesma viña prestando de forma directa en colaboración con diferentes concellos. A Xunta de Galicia é o único socio capitalista de SEAGA, SA e o Conselleiro de Medio Rural é, a súa vez, o Presidente de SEAGA,SA. A consellaría, e dicir o Conselleiro é quen encomenda a obra a empresa que el mesmo preside. No suposto concreto das bases aéreas, estas seguen sendo propiedade da Xunta, con tódolos aparellos, emisora, ordenador, luz, Internet,… e. por suposto, quen contrata o helicóptero e a Xunta de Galiza, non SEAGA, SA. E, por último, sinalar que o avogado que defendeu a empresa demandada pertencía a Consellaría de Medio Rural. U-lo terceiro?

… estendéndose a súa duración polo tempo que abarca a contrata, aínda que a súa celebración non estea expresamente prevista no convenio colectivo, pero sempre que non medie fraude interpositorio;…

Segundo o fundamento CARTO da sentenza do Tribunal Supremo de 14 setembro de 2001 “o que contempla o artigo 43 do ET é un suposto de interposición no contrato de traballo. A interposición é un fenómeno complexo, en virtude do cal o empresario real (neste caso a Consellaría do Medio Rural), que incorpora a utilidade patrimonial do traballo e exerce efectivamente o poder de dirección (o conselleiro e a súa vez presidente de SEAGA, SA), aparece substituído no contrato de traballo por un empresario formal (SEAGA, SA). Isto implica, como sinalou a doutrina científica, varios negocios xurídicos coordinados:

1) Un acordo entre os dous empresarios -o real e o formal (a encomenda)- para que o segundo (SEAGA. SA) proporcione ó primeiro (Consellaría do Medio Rural) traballadores que serán utilizados por quen, sen embargo, non asume xuridicamente a posición empresarial;

2) Un contrato de traballo simulado entre o empresario formal e o traballador; e

3) Un contrato efectivo de traballo entre este e o empresario real, pero disimulado polo contrato de traballo formal.

A finalidade que persegue o artigo 43 ET é que a relación laboral real coincida coa formal e que quen é efectivamente empresario asuma as obrigas, que lle corresponden, evitando así que se produzan determinadas consecuencias que solen asociarse á interposición, como son a degradación das condicións de traballo, cando a regulación profesional vixente para o empresario formal é menos beneficiosa para o traballador (non existe convenio colectivo en SEAGA, nin se admite a aplicación do da Xunta de Galicia ó tratarse dunha SA, aínda que propiedade da Xunta de Galicia) que a que rexe no ámbito do empresario real (Convenio Colectivo da Xunta de Galiza), ou a diminución das garantías cando aparecen empregadores ficticios insolventes”.

Pero iso non implica que toda cesión sexa necesariamente fraudulenta ou teña que perseguir un perxurio dos dereitos dos traballadores e de aí a opción que concede o artigo 43 do ET. Así o recoñeceu a Sala nas sentenzas de 21 Marzo de 1997 e 3 Febreiro de 2000, que sinalan que no artigo 43 do ET baixo o concepto común de cesión regulase en realidade fenómenos distintos e entre eles, ós efectos que aquí interesan, debe distinguirse entre cesións temporais de persoal entre empresas reais que non ten necesariamente a finalidade de crear una falsa aparencia empresarial para eludir as obrigas e responsabilidades da lexislación laboral a través dunha empresa ficticia insolvente e as cesións nas que o cedente é un empresario ficticio. O fenómeno interpositorio pode producirse, polo tanto, entre empresas reais no sentido de organizacións dotadas de patrimonio e estrutura produtiva propios.

O problema máis importante de delimitación do suposto do artigo 43 do ET prodúcese en relación coas contratas, cuxa licitude recoñece o artigo 42 do ET. Cando a contrata se concreta nunha prestación de servizos que ten lugar no marco da empresa principal ou arrendataria, non é fácil diferencialas da cesión, o que se agrava porque na práctica recorrese ás contratas como medio formal de articular o acordo interpositorio de facilitación de traballadores entre o cedente e o cesionario e é difícil recoñecer nas circunstancias de cada caso o límite entre un mero subministro de traballadores e unha descentralización produtiva lícita. Por iso, a doutrina xudicial recorreu á aplicación ponderada de diversos criterios de valoración que non son excluentes, senón complementarios, e que ten un valor indicativo ou orientador

1.- Xustificación técnica da contrata:

Unha sentenza do TSXG avala a Consellaría de Medio Rural para externalizar estes servizos. Agora ben, cumpre analizar pausadamente a mellor forma de facelo e ver si a adoptada é a correcta. Imos ver si se dan as demais condicións.

2.- Autonomía do seu obxecto:

Evidentemente non existe autonomía. Os traballadores de SEAGA poranse a disposición de Medio Rural dende o primeiro día de traballo ata o último. Non se trata dunha actividade que SEAGA poida realizar por si soa sen a coordinación externa de Servizo de Incendios, dependente de Medio Rural.

3.- Aportación de Medios de produción propio

Nas brigadas de terra SEAGA aporta tódolos medios (coche, batelumes, portófonos, EPI’s,…). Nas brigadas helitransportadas as instalacións son propiedade da Xunta de Galicia, quen se fai cargo tamén da luz, internet, emisora, ordenadores, Helicóptero,…

4.-Exercicio dos poderes empresariais:

A empresa non ten capacidade para ordenar os seus traballadores que acudan a un incendio ou a realizar tarefas forestais. Iso correspóndelle en exclusiva a Medio Rural que da as ordes pola emisora de radio a cada brigada.

5.- Realidade Empresarial:

Este punto tamén deixa en evidencia a SEAGA. Creada pola Xunta, socio único, e quen encomenda a contrata. Está presidida polo Conselleiro que é, ademais, quen propón ó Director-Xerente para ser aprobada logo polo consello de administración de empresa.

Amais esta sentenza afirma que “a cesión pode actuar completamente a marxe da realidade das empresas”  admitindo a posibilidade de que se trate “de dúas empresas reais”. Tamén estou de acordo co que afirma a sentenza alí citada de 19 de Xaneiro de 1994 pois, ó igual que SEAGA, SA, na campaña de incendios, limita a súa actividade “o subministro de man de obra ou forza de traballo.

É por todo isto que que a administración de xustiza, lonxe de despexar calquera dúbida sobre a contratación irregular que se produce en SEAGA -e que tódolos traballadores que forman parte da empresa poden constatar-, non fai máis que, con estas dúas sentenzas, ampliar dubidas sobre a contración irregular da empresa, primeiro, e, finalmente, sobre as súas propias resolucións xudiciais.

Unha desconcertante oferta de emprego

Recentemente recibín unha oferta de emprego. Nos tempos que corren estas cousas non pasan a miúdo e menos si quen xestiona a oferta é o Servizo Público de Emprego de Galicia (en adiante SPEG). Trátase da oferta nº 12/2009/7132

para a ocupación de TECNICO/A DA UPD, coa formación regrada de licenciado/a en Dereito tal e como especifica na devandita Oferta de Emprego presentada na data do 26 de maio de 2009.

O primeiro que fixen foi mirar en internet, para ver si había máis información sobre esta oferta. Nada. Nin no DOG, nin so SPEG,… en ningures. Preséntome no Servizo de Promoción e Emprego no día e horas sinalados, como me mandaran, para entregar o meu Curriculum Vitae e toda a documentación acreditativa. Pregunto onde podo atopar máis información sobre a oferta ou si hai algún website na rede onde informen sobre as regras que rexen o proceso. A súa resposta é que toda a información relativa esta e outras ofertas están no taboleiro da Consellería de Traballo e que, alí mesmo, se me informará da data e hora da entrevista -i eu que pensaba que todo ía rematar neste día!-.

No taboleiro había máis ofertas semellantes para obradoiros de diferentes concellos (Monterrei, Laza, Cualedro, San Cibrao, Castro Caldelas,…) e para UPD (Unidades de Promoción e Desenrolo), nunha asociación de Ourense (UPD IntegrOU). Tiven que ir dúas veces ata a Consellería para ver a data para entrevista xa que non o fixeran no día indicado. Cando colgaron -no taboleiro, non na rede- a data leveime unha sorpresa. Só nove persoas foron chamadas para esa oferta. Nun principio ben, non? Canto menos competencia mellor. Amais resulta que desas persoas tres non presentaron os seus Curriculums e a unha non lle interesa. Aumentan as posibilidades. Logo fixeime que aparecen unhas puntuacións e instintivamente busco o meu nome: 3,15. Que será iso, un suspenso? Comparando vexo que ‘suspendemos’ todos menos unha persoa que ten un 9,95, case matrícula. En fin, seguramente esa nota se refire a outra cousa: méritos curriculares.

premer na imaxe para agrandar

Hoxe, esta mañá, é a entrevista, bordaándoo acadei os 7 puntos máximos que vale. Teño que acudir a Consellería de Traballo por cuarta vez por unha oferta de traballo que dubido sexa para min. No Servizo Público de Emprego deben pensar que como un está no paro non ten nada mellor que facer, pois equivócanse. Teño tanto ou máis que cando traballo pois aproveito este tempo para estudar, para mellorar a miña formación, sen embargo, teño que andar dando voltas dun lado ó outro porque dende a Consellería non se habilita un servizo telemático para entregar a documentación e mesmo para informar.

Hai ano e medio recibira unha oferta semellante. Tamén se trataba de ASPANAS e pedían a mesma titulación. Só tiven que ir unha vez e entregar o Curriculum no intre da entrevista. Antes dixen que me sorprendera ver que só había nove persoas na lista. E non me ía sorprender, daquela vez eramos máis de trinta persoas o primeiro día da entrevista -ó dia seguinte estaban citados outros tantos para o mesmo posto-. Juan José Rodríguez Fernández foinos despachando un a un en breves entrevistas para quedarse coa persoa que xa tiñan designada paro o posto pola Delegada de Traballo en Ourense, Carmen Rodríguez Dacosta. Desta vez será a Dona de Juanjo a encargada de facelo propio: Rosa Carrera Carballo, seica, a pesar dos seus nulos coñecementos nestaárea, Directora de Formación e emprego.

Remato dicindo, por si alguén non o notara, que non me gustan este tipo de procesos: falta publicidade, o cal menoscaba a competitividade, a información non está a disposición de tódalas persoas, e dicir, na rede, porque colgala nun taboleiro nun lugar por onde só pasan os que son chamados non é suficiente. Non me gusta que sexamos escollidos previamente polo SPEG, nin os criterios que siguen para a súa elección, en lugar existir a posibilidade de inscripción previa. Imaxinades que collesen do SPEG a oito persoas a sabendas que ten menos méritos que unha novena e deixasen de chamar a aquelas que puidesen ter máis e, estes si, tivesen posibilidades reais de disputar o posto a esa novena? Cando se trata de emprego público, ou como é o caso, financiado por unha institución pública, non se pode dar lugar, mediante estes feitos, ese tipo de conxeturas.