Outras fórmulas para distraer a atención pública. O racismo.

O movemento conservador está promovendo na sociedade unha actitude intolerante cos inmigrantes e, dalgún xeito está calando nela. Dende o PP criticouse no seu momento as regulacións de traballadores estranxeiros, denunciouse certa permisividade na súa entrada e, constantemente, acúsase este colectivo de reducir as potencialidades do mercado laboral ou de consumir os nosos recursos sociais (hospitais, comedores,…) sen aportar nada -o cal non é certo, pois non todos os inmigrantes traballan sen papeis e os que o fan, cando menos, consumen e no consumo todos pagamos unha importante cantidade de impostos. Pagamos impostos ata por comer e iso é algo que facemos todos-, responsabilízannos de quitarlle o traballo ós de aquí,…

Unha vez máis a isto préstanse os medios de comunicación conservadores pois, cada vez que un estranxeiro delinque alí están para contalo, van a captura do inmigrante sempre que dan unha noticia sobre servizos sociais, entrevistándoos a eles para que a cidadanía vexa onde van parar os nosos cartos. Isto tamén se pode ver cando se informa sobre o coñecido “Plan E” amosándonos sempre traballadores estranxeiros nas obras,… como si eles foses os únicos que sacan proveito do fondo estatal. A súa maquinaria electoral está sempre en marcha, non descansa, traballando continuamente  no subconsciente da xente para, chegado o momento das eleccións, soltarlle unha descarga emocional que os identifique co seu ideario. Nunca falla.

Vivimos nunha sociedade cargada de hipocrisía, unha sociedade que ve ben apadriñar a un neno africano por un euro ó día pero que non tolera que un subsahariano vaia comer a un dos comedores sociais da súa localidade ou, moito menos, compartir unha habitación con el nun hospital público. Por iso, cando un cidadán se atopa ante a disxuntiva de elixir entre un partido que defende a universalización dos servizos sociais a tódalas persoas ou aquel que se amosa intolerante co inmigrante, quédase con este último. Neste eido o BNG tamén ten moito que dicir, pois socialmente o nacionalismo, ó reivindicar os valores sociais, culturais ou económicos do país, é confundido co racismo. Urxe aclarar posicións.

Existe unha falsa percepción social de que co PP gobernando viviríamos nunha sociedade na que primaría a raza, e dicir, garantiríaselle o traballo -cando menos os mellores traballos- ós nacidos no país e, só para os de fora, si sobrase; terían acceso só a sanidade pública os que cotizasen para ela; e expulsaríase do estado a aqueles que non teñan recursos suficientes para a súa supervivencia. Aínda que o PP estivo oito anos dirixindo a política do estado -e en ningún caso levou a práctica ningunha destas accións- existe no imaxinario colectivo a crenza de que, de chegar o caso, si alguén está disposto a levar a cabo políticas represoras cos foráneos ese será o partido conservador.

Por iso, nun momento de crise como o actual, a cidadanía estase inclinando cara a dereita. A esta sociedade non lles preocupa perder dereitos socias adquiridos durante largos anos de loita social, dóelle máis telos que compartir cos de fora… e antes perderán do seu que permitir que uns recén chegados a nosa sociedade se aproveiten dos logros acadados.

A utilización do pobo como instrumento lexitimador da corrupción política

Hai uns días Julio Anguita dicía que a corrupción política é o resultado “dunha época na que o enriquecemento fácil víase como algo normal”, situación na que “os cidadáns son corresponsables” porque, en moitos casos, “apoiaron e votaron a políticos corruptos”. Isto sucede porque, afirma o ex dirixente de IU, “hai unha parte da cidadanía que vive desta conduta dos políticos para xustificar a súa propia falta de ética”.

Imos ver uns exemplos: a semana pasada Mariano Rajoy rexeitou a dimisión de Federico Trillo porque, di o mandatario popular, logo do accidente do Yakovlev 42, o pobo volveu a depositar a súa confianza no político almeriense, non nunha, senón en dúas ocasións.

Hoxe podemos ver a Francisco Camps afanado na campaña do PP na comunidade valenciana, como si a trama corrupta do caso Gürtell non fose con el, pese a estar imputado. Busca nas urnas unha absolución que pode que non atope nos tribunais. Ten todo o apoio do presidente do seu partido e, como non, da súa base social.

Pero non fai falla ir tan lonxe, na Deputación de Ourense, presidida por José Luis Baltar, e en moitos concellos desta provincia –como o meu– a corrupción política está a orde do día, sen embargo, eleccións tras eleccións eses responsables políticos son ratificados pola maioría dos cidadáns.

Son os mesmos cidadáns que logo esixirán legalidade, decencia, integridade, honestidade, transparencia,… non o partido político que eles apoian, senón a tódolos demais. Pedirlle eses valores ós membros do seu propio partido sería como pedilos para si mesmos e, sabedores de que non os reúnen, calan, miran para o de enfronte e acúsano.

A corrupción política dos nosos dirixentes non é máis que o reflexo da propia corrupción do pobo, un pobo decidido a apoiar a un ou a outro partido a espera dalgún beneficio individual (emprego, axudas, permisos,… poder). Vivimos nunha sociedade que non vota por ideoloxía senón por interese. A desidealización dos partidos a que fan referencia numerosos politólogos obedece a tendencia marcada pola propia sociedade, por iso tampouco é moi acertado falar de corrupción política, máis ben habería que falar de corrupción social ou socialización da corrupción. A xente non quere vivir mellor, quere farolas!

Mais, hai esperanza para esta sociedade? Si a hai, esa esperanza está precisamente nos desaliendos, nos desafectados, está fora dos partidos, nese grupo de xente que ten o poder de cambiar o status político dominante a nada que se organicen e decidan actuar activamente na area política. Os dirixentes actuais son sabedores desta circunstancia, por iso adican boa parte dos seus recursos en resaltar as súas diferencias, para que nunca teñan a tentación de fornecer unha alianza que remate co seu dominio. Refírome, como non, os Novos Movementos Sociais.

Europa e a lingua

Vimos de vivir unha xornada de exaltación da lingua, no día das Letras Galegas, na que o pobo galego manifestou os seus desexos de igualdade de dereitos para a lingua galega fronte o apartheih que promove o actual goberno dende a Xunta. Agora é o momento de pasar do dito ó feito e pórse a defender a lingua dende unha institución, a europea, que ten feito polas linguas das pequenas nacións, como a nosa, máis que o propio estado ó que pertencemos.

A futura Unión Europea composta polos vintesete Estados membros, os países candidatos (Croacia, Turquía,…) e a comunidade turcochipriota forman unha colectividade de máis de trescentas rexións, con sesenta comunidades lingüísticas e uns corenta millóns de falantes das preto de corenta linguas consideradas rexionais ou minoritarias. Na actualidade son vintetrés as linguas oficiais máis a Unión Europea aplica os principios de diversidade lingüística e de non discriminación por razón de lingua (artigos 21 e 22 da Carta dos Dereitos Fundamentais da UE) non só a estas senón tamén as linguas rexionais ou minoritarias faladas por diversos grupos de poboación, permitindo o seu uso nas institucións europeas, feito que ata hoxe se nos ten negado nas institucións españolas.

Tamén é certo que todos estes datos apuntan a unha dobre problemática. Por un lado, subliñan a necesidade de considerar a diversidade cultural que atesoura Europa. A UE non se pode converter nunha nova ferramenta de imposición cultural sobre as minorías. Polo tanto, será necesario crear os instrumentos precisos para respectar esta realidade e permitir que se manifeste tamén no enramado institucional europeo. Neste sentido, por exemplo, é imprescindible que tódalas linguas recoñecidas como oficiais nalgún territorio dos países membros poidan ser tamén lingua oficial da UE, para que as dimensións dos países non xeren inxustizas, e posiblemente tamén sería necesario reformar o Consello das Rexións, actualmente cun papel moi secundario.

Por outro lado, hai que garantir a eficiencia das institucións que non se poden ver paralizadas pola variedade lingüística europea. Unha posible solución podería consistir en distinguir entre linguas oficiais e linguas de traballo, e limitar moito estas últimas. Hai quen propuxo que soamente se recoñezan seis linguas de traballo, das cales dúas poderían ser romances, dúas saxonas e dúas eslavas.

Forma parte da política da UE protexer e fomentar o respecto, a apertura e a tolerancia cultural e lingüística. Conforme o Tratado de Lisboa, asinado en decembro de 2007, a UE debe respectar a riqueza da súa diversidade cultural e lingüística e velar pola conservación e o desenrolo do patrimonio cultural europeo. Para que a Unión Europea non se converta nun crisol redutor das diferencias, senón un espazo que aprecie a diversidade como fonte de riqueza é preciso que as forzas políticas minoritarias máis identificadas con estas culturas, as forzas nacionalistas, gañen máis representatividade na eurocámara para frear iniciativas como a recentemente presentada polo PP na que lle pedía ós Estados membros da Unión Europea que garantisen o dereito dos pais a escoller a lingua na que se educa ós seus fillos.

A culpa é dos bancos!

Primero foron os bancos e as subprime, uns créditos concedidos polos bancos ós ninja, os responsables orixinais da crise financeira gobal; e agora voltan ser os bancos os responsables do agravamento por non prestar cartos a quen non lle ofrece suficientes garantías; primeiro por dar de máis e agora por non dar. Se non estivesen os políticos polo medio pensaría que me están tomando por parvo, como o están, queda confirmado. A modo de reflexión foi ese o asunto proposto no día de hoxe a Núñez Feijóo, Pérez Touriño e Anxo Quintana.

Non todo será culpa dos bancos, nin da crise financiera internacional… digo eu que algunha culpa de todo o que está pasando aquí será dos responsables políticos daquí porque, penso eu, si vostedes non poden facer nada para solventar os problemas que aquí nos afectan por unha crise que ven de fora, para que os queremos? Andamos por ahí berrando: queremos máis autogoberno! Para que, si non saben que facer por Galiza hoxe co pouco que ten? Para que máis autogoberno si logo estamos expostos as crises de fora e somos incapaces de reaccionar ante elas?

Non nego que nos afecte a coxuntura internacional, nin a codicia dos bancos pero, e as caixas? As caixas son entidades públicas, propiedade de tódolos cidadáns, gobernadas polos seus amigos fieis, máis amigos e máis fies que capaces, sen dúbida; as mesmas caixas que inverten en fondos de alto risco asiáticos ou ianquis pero que se negan a darlle financiación a un porxecto galego… porque lles parece moi arriscado!

No fondo o problema está aí. O problema está na clase política, si, vostedes que dende os seus partidos promoven elites de ineptos pero fieis dirixentes, primando a lealdade ou, mellor dito, a sumisión, sobre a capacidade; primando a aquel que asinte sempre, e que é doce no falar, crea poucos problemas –porque lle falta iniciativa ata para iso-, … o cacique de toda a vida, sobre aquel que sabe decir que “non” e o di cando así o cre -porque ten calidade persoal- e aporta ideas diferentes.

Que ocorre agora? Os seus partidos están dirixidos por uns individuos feitos todos co mesmo patrón, políticos “monoidea”, políticos que están esperando a ver que se lle ocorre ó xefe para decirlle que ten razón –e de paso o fermoso que é- … é para o que se lle paga, non? Como iso “é o que hai” -nuns e outros partidos-; ós cidadáns só nos queda esperar que a crise amaine sóa, non?, esperar que as grandes potencias poñan freo a esta situación da que, a bo seguro, serán unha vez máis, as grandes beneficiadas. Supoño que é o que todos están agardando, non?

Resulta difícil dixerir esta crise cando a un se lle presentan tantas dúbidas e non atopa ningunha resposta. Cada día esculco nos xornais a ver si algún candidato tivo en conta as dúbidas que eu lle plantexo e, creo, comparto con moitos cidadáns, e dan algunha resposta através dos mass media. Nin chio! Eles seguen o seu… a convencer ó indeciso, el é o obxectivo. Como? Si non resolven nada, non responden nada,…

Ler máis

Inxustiza e desigualdade

Si algo ten que primar nunha sociedade civilizada é a xustiza e a equidade e, sobre todo, a igualdade de tódalas persoas,físicas e xurídicas, ante a lei. É un principio fundamental en todo estado de dereito, por iso me sorprendeu o mensaxe que onte colgou no seu muro de facebook o candidato nacionalista, Anxo Quintana. É lóxico que eu, un simple cidadán, diga o que el dixo, pero non el que, entre as súas responsabilidades está a de facer que se cumplan os preceptos lexislativos. Foi esa reflexión de Quintana a que deu orixe a pregunta que lle formulei hoxe ós tres candidatos:

Anxo Quintana pensa que non pode ser que para os cidadáns haxa leis de obrigado cumprimento e para os bancos haxa recomendacións e boas palabras!”

Sorprendéume atopar esta mensaxe no muro do candidato nacionalista. Como se pode facer tal afirmación? Sr. Quintana vostede é Vicepresidente da Xunta de Galiza, non un cidadán común, vostede forma parte dun poder executivo, como é a Xunta de Galiza, con mecanismos dabondo para facer que os bancos -e outras empresas- cumpran coas súas obrigas e, onde non lle sexa posible, presentar as demandas correspondentes ante a xustiza.

Pero claro, unha cousa é falar e outra actuar. Verdade? Toda a sociedade galega coñece os seus ditos e os seus feitos e, asegurollo, están cheos de incoherencias –e refírome os tres cadidatos-. Algo non cadra.

Si me puxera a enumerar os delitos que dende os respectivos gobernos se lle tolera as empresas acabaríaos aburrindo –ainda máis- : delito de publicidade falsa (destes tamén sufrín un, levo tres anos anos na xustiza), delitos de facturación (non sei porqué véuseme a mente FENOSA -desvarío-), delito de detracción de materias primas e productos de primeira necesidade (lémbranse da crise alimentaria do primeiro trimestre de 2008?), maquinacións para alterar os prezos que resultarían da libre concurrencia, abuso de información privilexiada, blanqueo de bens (agora estou pensando en moitas constructoras –e bancos- as que é imposible comprarlle unha vivenda sen pagar unha –boa- parte en negro), delitos contra a facenda –moi relacionado co anterior- e a seguridade social, delitos contra os dereitos dos traballadores –dos que non se libra nin a propia administración-, delitos contra o patrimonio histórico e o medio ambiente –non podo evitar pensar en Xunqueira de Ambía-,… e, con esta, pecho o libro, pero podería seguir.

Díganme, cantas empresas, a iniciativa súa -ou dos seus partidos- foron condeadas por algún destes delitos? Estou seguro que ningunha, e máis, posiblemente estén contratando dende a Xunta de Galicia, Deputacións, Concellos,… con empresas que violan eses dereitos.

Existe outra figura xurídica que hoxe en día, si realmente se fixese uso dela dende as institucións públicas, ateigarían –ainda máis- tódolos xulgados galegos e do mundo: o enriquecemento inxusto, unha figura fundada, precisamente, en razóns de equidade, e a que pouco gasto se lle da nesta era de desigualdades. Miren, no ano 2007 as empresas cotizadas no IBEX-35 batían tódolos seus records de beneficios, no 2008 por medo a perdas, non polas perdas en sí, despedían a milleiros de persoas… e no 2009 continúa a mesma dinámica. E ninguén intervén. Non ven vostedes o enriquecemento inxusto? Non lles parece inxusto non compartir beneficios con aqueles que os producen –os traballadores- e si as perdas? Como diría Gila “alguén roubou a alguén”

Díganme, non o que pensan facer ó respecto sobre este asunto no futuro, que si lles apetece tamén –son todo oidos- senón o que ten feito ata o de agora, si é que fixeron algo.

Densenrolar lexislativamente a figura do enriquecemento inxusuto é algo fundamental na sociedade moderna, unha prioridade, para frear a codicia duns poucos que non acaban de ver que a acumulación de capital, en poucas máns, leva a pobreza colectiva e, finalmente, a súa propia.

Enquisas e estatísticas

Nunhas eleccións, e nas galegas non ía ser menos, tódolos partidos viven pendentes das enquisas e as estatísticas. As enquisas, ó tratarse dun estudio representativo da sociedade, poden estar suxeitas a erros, pois non se publican crúas, senón cociñados en laboratorios, aplicando diferentes fórmulas correctoras (a proba do xis cuadrado, a corrección de Yates, corrección de continuidade asimétrica,…) que ten en conta tanto a conducta observada como a conducta teórica.

A conducta observada é o resultado da mostra recollida nun momento determinado circunscrito a un lugar determinado e sobre un asunto específico, por exemplo, eleccións galegas 2009. A conducta teórica refirese o comportamento histórico da sociedade dese mesmo lugar sobre ese mesmo asunto: tódalas eleccións galegas celebradas en Galiza.

Utilizar os resultados históricos axuda a que cada vez que se produce o mesmo feito, os resultados dos estudos sexan máis exactos, ó dispor, a medida que transcurre o tempo, dunha base de datos máis ampla, sempre e cando ese feito se produza en circunstancias normales.

Cada vez que hai unhas eleccións vemos que existen pequenas diferencias entre unhas enquisas e outras (ver as de Xornal, La Razón, La Voz de Galicia, La Región, Público,…) e acostumamos a culpar desas diferencias ós intereses que uns medios ou outros teñen en influir e dirixir a opinión pública nun ou outro sentido. O certo é que non ten por que ser así. Uns e outros consultan a unha parte representativa da sociedade e non ten porque ser precisamente a mesma e logo, cada un deles, pode usar diferentes técnicas correctoras. Iso explicao… logo cada quen é libre de ceibar as súas maquinacións e moito máis facelas públicas.

Agora, hai que ter en conta que as enquisas non serven de nada -ou de moi pouco- cando se dan circunstancias especiais, como ocorreu o 14-marzo-2004 cando Rodríguez Zapatero gañou as xerais contra todo pronóstico. Incluso si fose posible realizar e publicar unha enquisa o día anterior das eleccións, esta non se achegaría ó resultado final, porque as correccións non teñen en conta situacións anormais, senón que se basan en todo o contrario, na conducta social histórica ponderada.

Na actualidade estamos vivindo unha situación excepcional, unha crise económica de gran calado, que está destruindo cada día milleiros de postos de traballo, unha crise na que os gobernantes non ten a máis minima idea de como solventar, nin como afrontala,… Dinnos dende o goberno central que se pode chegar ata catro millóns de parados no estado ó mesmo tempo que nos queren convencer que a partir de marzo a cousa vai mellorar –casualidade?-. A ver, como se fai compatible eses dous argumentos? Iso só podería ser certo si os catro millóns de parados se acadasen en febreiro e a partir dese momento as estadísticas de emprego comezasen a mellorar. É iso posible? Non! Logo dende o goberno estannos enganando, pois despois de marzo, despois das eleccións galegas e vascas, o paro seguirá aumentando.

Ademais, dicese que o paro sube menos en Galiza, e isto si que me parece unha broma de mal gusto. Cantos galegos hai traballando en todo o territorio español? Cando estas persoas, xeralmente temporais, que son os primeiros dos que prescinden as empresas, son despedidos, en que comunidade autónoma son rexistrados? En Galiza? Non! Na comunidade na que estaban traballando. Tampouco se dicía, cando o desemprego baixaba, que moitos galegos estaban marchando da terra, coma sempre. Espero que moitos destes galegos teñan a ben acercarse por aquí o día 1 de marzo para recordarlle ó Sr. Touriño que existen.

É, por todo isto, polo que creo que os resultados das eleccións galegas 2009 poden ofrecer grandes sorpresas. As enquisas desta vez van errar, seguro.

A Crise Financeira Global.

Globalización: defensores e críticos. A Crise Financeira Global.

O debate da globalización trata, en realidade, sobre as vantaxes ou desvantaxes da implantación das políticas económicas neoliberais a escala mundial, coincidindo a súa vez, co clásico debate entre dereitas -a favor da globalización- e esquerdas -en contra-. Estas novas políticas promoven a desregulación (o termo máis correcto sería re-regulación, xa que o que se fai e unha regulación a medida das multinacionais, non unha eliminación daquela) dos mercados internacionais para permitir o trafico de mercancías e empresas –non de persoas- con total liberdade polos diferentes países do mundo. Para Manuel Castells [1] “a interdependencia dos mercados financeiros é a expresión máis determinante da globalización, permitida polas novas tecnoloxías da comunicación e favorecida pola desregulación e a liberalización dos mercados”. A crise financeira que afecta o mundo na actualidade está directamente relacionada coa globalización da economía.

A orixe do problema

A orixe desta crise está en EEUU. Alí, os bancos, que ven reducido o seu negocio pola caída de tipos de xuro, o pasar nun período moi corto do 6.5% ó 1%, deciden dar préstamos máis arriscados polos que cobrar máis xuros. Os beneficiarios deste tipo de préstamos van ser os NINJA (no income, no job, no assets; ou sexa, persoas sen ingresos fixos, sen emprego fixo, sen propiedades) [2]. Estas persoas ían ser beneficiarios de hipotecas por encima do valor das suas casas porque “os bancos pensaron que o perigo quedaba mitigado pol feito de que o prezo das súas vivendas estaba subindo: si algún día teñen problemas, pensaron, as familias poderán vender a casa a un prezo superior ó da hipoteca, o que lles permitirá devolver o diñeiro” [3]. Os bancos concederon tantas hipotecas que o seu número chegou a alcanzar o límite estipulado pola convención de Basilea, que restrinxe os créditos concedidos a unha determinada proporción do seu capital. Para solucionar esta situación os bancos crean uns fondos de inversión -solución permitida pola regulación de Basilea- que comprarán os seus propios créditos, estes empaquetarannos -tecnicamente: titularizarannos- xuntando nun mesmo paquete hipotecas prime (as boas) e subprime (as hipotecas lixo), para logo vendelas a outros inversores por todo o mundo como produtos seguros e altamente rendibles, produtos que, previamente, obtiveran ratios de calificación elevados polas Axencias de Rating. O problema chegou cando o prezo de la vivenda, de forma inesperada, empezou a caer, e o titular dunha hipoteca encontrouse ante a disxuntiva de ter que pagar unha hipoteca de 100.000 dólares para quedarse cunha casa que vale 60.000 ou deixar de pagar a hipoteca e devolver a casa ó banco. A decisión habitual dos NINJA foi esta última disparando os índices de morosidade entre os posuidores de hipotecas subprime. Os activos que contiñan este tipo de hipotecas foron declarados tóxicos pero cambiaron de mans tantas veces que ninguén sabía cantos habían no mercado ni quen os tiña, de modo que as entidades financeiras empezaron a desconfiar unhas das outras, deixando de prestarse diñeiro entre elas. Isto provocou a repentina subida dos índices interbancarios, en Europa o Euribor, que son a referencia para a actualización de xuros hipotecarios, o cal repercutirá nas familias ó aumentar a cota mensual da sua hipoteca e, por conseguinte, o aumento da morosidade entre os titulares de hipotecas prime en todo o mundo. É así como a ambición duns bancos estadounidenses acabou nunha crise de dimensión mundial.

Defensores y críticos

Os axentes defensores dunha e outra posición obedecen a identidades moi diferenciadas. Os que defenden a globalización solen ser institucións internacionais patrocinadas polos estados máis poderosos do planeta, como o Banco Mundial (BM), a Organización Mundial do Comercio (OMC) ou o Fondo Monetario Internacional (FMI), partidos políticos de dereitas ou fundacións ligadas a estes -por exemplo, FAES, estreitamente ligada ó PP- e as grandes multinacionais; mentres que os que se posicionan en contra solen ser os novos movementos sociais constituídos en forma de organizacións non gobernamentais ou asociacións, xeralmente de carácter local e/ou temático, cuxos recursos son aportados polos membros do grupo, persoas individuais. Mentres que os que se mostran a favor da globalización forman un conxunto de actores homoxéneo con vocación internacional, aqueles que están en contra son unha diversidade de movementos que defenden intereses variados -económicos, climáticos, biolóxicos, pacifistas, feministas, etc.- unhas veces con carácter local e, outras, internacional. Entre os movementos máis representativos pódese citar Acción Global dos Pobos, ATTAC, Fitty Years is Enough, Marcha Mundial das Mulleres, Black Bloc o Anticapitalista Bloc. Moitos destes movementos estanse unindo actualmente entorno ó Foro Social Mundial. En Galicia celebrouse recentemente, días 5, 6 e 7 de decembro, o I Foro Social Galego (FSGal).

A FAES cre na liberdade económica e defende a propiedade privada, a economía de mercado e o libre comercio como elementos indisociables da liberdade e motores de prosperidade e progreso. José María Aznar, na clausura do Curso FAES 2007 dicía: “aquí defendeuse unha economía aberta nunha España aberta. Reclamáronse leis claras, sinxelas e iguais para todos. Denunciáronse arbitrariedades que tanto danaron a competencia e tanto crédito restaron a España no exterior” [4]. Defende o Pte. da FAES no seu discurso a política económica liberal do seu goberno, unha política aberta ó mundo, privatizadora e re-regularizada contrapóndoa coas políticas que o precederon, segundo el, máis cerradas, dominadas pola empresa pública e intervencionista na privada.

A pesar da súa marcada ideoloxía liberal, a FAES recoñece que as medidas intervencionistas realizadas por distintos gobernos son necesarias para evitar o colapso financeiro, se ben advirte ós goberno sobre os perigos de tratar de dirixir a política inversora dos bancos; “son os bancos os que se dedican a prestar e os que o saben facer mellor” conclúe [5]. Non se advirte nos traballos que puiden ler crítica algunha ó sistema regulatorio dos diferentes estados.

Para o FSGal [6] a orixe da actual crise é a regulación neoliberal dominante no mundo, un sistema que impulsa a concentración de riqueza nas mans dunha minoría de persoas, en detrimento das retribucións dos traballadores; un sistema que rebaixa o poder adquisitivo dos traballadores o mesmo tempo que trata de manter o consumo mediante un endebedamento continuado no tempo. Consideran que fronte ó discurso ideolóxico do neoliberalismo “existen alternativas posibles, alternativas elaboradas dende unha teoría democrática e socialista que aposte polo progreso social, a soberanía dos pobos e a defensa ecolóxica da natureza”.

Entre os pensadores que se posicionan a favor ou en contra da globalización financeira ou, dicho doutro modo, os que se amosan a favor ou en contra dunha regulación máis ou menos estrita para os operadores internacionais dos mercados financeiros encóntranse Xavier Sala i Martín [7] e Paul Krugman [8], este último premio Nobel de Economía de 2008.

X. Sala i Martín alerta sobre os perigos das intervencións que os estados están realizando para salvar a actual crise financeira. Defende que xa existía unha regulación suficiente para evitala á vez que admite a existencia dunha regulación financeira, en referencia a Convención de Basilea, que permite a práctica da enxeñería financeira por estas entidades; aquí encontro certa incoherencia no seu discurso: ou existe unha regulación restritiva -non aplicada polas administracións- ou existe una permisiva; as dúas á vez non ten sentido. O autor pon de manifesto as virtudes do actual sistema regulatorio en EEUU fronte ás restricións existentes en España para levar a cabo inversións máis arriscadas. Fala dos fondos de capital risco que, a diferenza dos fondos que contiñan hipotecas lixo, si se sabe o que contén, son transparentes, e os que inverten neles son coñecedores do risco ó que se están expondo. O colapso dun destes fondos xamais afectaría á confianza entre entidades financeiras. Sen embargo, non se pode dicir o mesmo dos fondos que deron orixe esta crise, pois ninguén coñecía en realidade lo que contiñan, é máis, as hipotecas –prime e subprimeeran “empaquetas” en paquetes que se fan chamar MBS (Mortgage Backed Securities, ou sexa, Obrigacións garantizadas por hipotecas) […] rebautizados como CDO (Collateralized Debt Obligations, Obrigacións de Débeda Colateralizada), como se lles podía dar outro nome exótico [9]. Este engano deu orixe á desconfianza entre entidades financeiras, freando o negocio interbancario e, posteriormente colapsando o mercado financeiro.

Paul Krugman, ó igual que X. Sala i Martí, realiza una mirada retrospectiva para sinalar a orixe desta crise; apuntando directamente á crise das puntocom, intre no que debería terse regulado un sistema financeiro que empezaba a dar mostras de fraxilidade en lugar de optar por solucións a curto prazo. P. Krugman acusa ós dirixentes políticos de estar excesivamente preocupados por sair desta crise ó mesmo tempo que intúe que, unha vez superada, todos -políticos, economistas, inversores,…- estarán demasiado eufóricos para acordarse de adoptar medidas para evitar a seguinte crise, como xa pasara no pasado. Considera que é agora, cando hai que dar os primeiros pasos para evitar novas turbulencias financeiras. O que se deduce das palabras do Nobel é que ós reguladores dos mercados lles interesa esta flutuación dos mercados, pois non amosan o máis mínimo interés en crear un novo marco regulatorio.

“…chegamos á convición de que hoxe máis que nunca hai que “virar a mesa”, darlle a volta ao taboleiro, porque levamos moitos anos soportando burbullas e burbullas que ao final o único que xeran é o enriquecemento dunha fracción moi pequena da poboación e un distanciamento cada vez maior dos dous polos da poboación, dos ricos e dos pobres” [10].

[1] El País, Manuel Castells, 24/07/2001, Globalización e antiglobalización.
[2] Leopoldo Abadía, A Crise Ninja, 2008
[3] La Vanguardia, Xavier Sala i Martí, 13/10/2008, Crise (1): que pasou.
[4] FAES,Intervención de José María Aznar no Campus FAES 2007
[5] FAES, A crise financeira: orixes e solucións, octubre 2008.
[6] FSGal, Alfredo I. Diéguez, O neoliberalismo ten alternativas.
[7] La Vanguardia, X. Salas i Martín, 17/11/2008, Crise (3): neointervencionismo
[8] El País, Paul Krugman, 30/11/2008, Para que non esquezamos
[9] Leopoldo Abadía, A crise Ninja, 2008
[10] Xavier Vence, A crise do sistema neoliberal, 2008