A que nos ven enriba

Comeza o novo curso político e, unha vez máis, vou xogar a ser profeta, cousa que, co panorama de crise económica actual resultará doado.Non resulta tan doado atopar a un responsable e, de facelo, que asuma dita responsabilidade.

Primeiro a culpa foi da economía neoliberal. Tódolos gobernos do mundo (entendendo por tódolos gobernos do mundo unicamente os que conforman o G20) decidiron que xa era hora de apretarlle a corda aos Señores dos Mercados e cinguilos a unha lexislación estricta. Pouco lle durou a ansia de gobernalos a todos.

Así, aínda sen saír da crise económica, os Señores dos Mercados, recuperaron o poder sobre os homes libres, nós, que somos os que posuímos a liberdade de escoller entre quen nos desgoberna ou entre quen nos malgoberna, máis non podemos decidir sobre as políticas que desgobernantes e malosgobernantes aproban. Ese eido está reservado aos Señores dos Mercados.

Aínda así,  a pesares da pouca capacidade que teñen para decidir, xa sexan desgobernates ou malosgobernantes, lonxe de unirse contra os Señores escuros, permiten que as sombras do mal se extendan sobre nós, enfrontándonos, explotándonos, recortándonos dereitos, etc. en beneficio propio, nunca no de todos. Esta loita que abrangue a toda a poboación, non só aos desgobernantes e malosgobernantes, senón tamén aos ingobernables en Galiza, agrava a situación do pobo. Agora que se achegan as eleccións locais as tres forzas, alleas á ameaza das sombras adentraránse nunha cruenta liorta para rabuñar cada apoio que poida permitirlles manterse no poder a uns, sacalos e ocupalos a outros. Da guerra, coma na política, e viceversa, non poden agardarse prácticas limpas, mais a inocente poboación sucumbe en masa. unha e outra vez, pola necesidade de acadar o poder para seu grupo de pertenza. Acadalo permitiralles ter máis posibilidades de sobrevivir neste sistema esgotado, accedendo así aos recursos que se lle negarán logo aos perdodores e tamén, como non, aos que permaneceron neutrais.

As diferentes forzas dende a súas posición acumulan efectivos para a gran batalla, acumulan víveres e auga, negándollos a poboación -axudas, subvencións, servizos, infraestructuras,..-. O obxectivo agora é crear máis necesidade, así logo as esmolas serán máis valoradas. Estas, as axudas cando comecen a chegar serán custosamente anunciadas -quizais o custo da información supere ao da execución- para que o pobo famento se dispute por elas, entre si -haberá postos de emprego, que non traballo, para miles e miles de parados, en administracións e chiringuitos amigos de uns, amigos de outros e amigos de todos-.

Logo deste “momento Tolkien”, o certo é que pasada a batalla das municiapais todo quedará esgotado e todos, uns e outros, quedarán desamparados ante a crise que nos afecta,… ata as vindeiras eleccións, nas que, outra vez, nos tocará realizar a función de tontos útiles. Non están a salvo nin os que se consideran máis protexidos, pois aqueles traballadores laborais “fixos” poden ser os primeiros en perder o seu emprego coa simple perspectiva de perdas por parte da entidade a que pertence. Na maioría dos casos, as administracións públicas, todas en números vermellos, e co colapso destas caerán logo os seus chiringuitos (empresas públicas, entidades sen ánimo de lucro, fundacións, sindicatos,…) que grazas a “reforma laboral de ZP” poderán ser botados a rúa por un módico prezo de 20 días por ano traballado.

Só nos queda agardar que cando comece o adelgazamento forzado das administracións non queden ocupando os seus postos aquelas persoas máis ineptas e poñan na rúa aos máis traballadores. Si eses nunca entraran, probablemente, a situación actual sería ben diferente.

Señores e vasalos. A Galiza feudal. Aquí. Agora.

Veño de facer un repaso pola Idade Media para comprender un pouco mellor como funciona a Galiza Actual. Pouco cambiou o sistema dende entón. Os señores de agora, os da política, tamén prometen aos seus vasalos -os cidadáns libres, seica- protección económica a cambio da súa fidelidade (sic), dos seus impostos, da súa axuda cando fora precisa. O problema é que agora a cousa non da para todos, nin ningún “señor” ten a forza suficiente par sometelos a todos.

Divida como está a sociedade en seareiros -que non membros en igualdade de condicións- dos partidos políticos, aos únicos que se lles garante protección económica -traballo- e aos que pertencen ao mesmo grupo. Dos demais agárdase que renuncien a todo o que é seu e se vaian da súa terra para sempre. Limpeza étnica? Abofé. Cada vez que alguén se vai de aquí as posibilidades dos señores de perpetuarse no poder aumentan. Son as trampas da democracia: vanse, logo non votan.

Como se mantén a fidelidade dos vasalos: dándolle traballo. O traballo marca o status e, polo tanto, canto máis relevante é o posto de traballo maior será a súa influencia sobre aqueles outros cidadáns que non renden vasalaxe ao poderoso, ben por non someterse a ningunha outra tendencia, ben por facelo a forza perdedora, e obter aínda maior beneficio económico e social.

Un deses postos de traballo nos que se colocan a estes temorosos personaxes son os axentes e técnicos de emprego -e atreveríame a engadir tamén aos orientadores laborais, por tratarse tamén de figuras que, ao meu entender, deberían pertencer a administración pública e non a entidades privadas- aos que, ninguén aínda, responsabiliza das altas taxas de desemprego (con crise e sen ela); mentres tanto,  as empresas internacionais cústalles entrar neste territorio atrasado no tempo, precisamente polo dereito de pernada ao que tratan de sometelos os responsables políticos de quenda: colocar ao inútil do neto, sobriño, cuñado e demais familia, como rezaría unha necrolóxica, a da nosa tera. Si foran tan bos no seu, probablemente -que digo, seguramente-, non precisarían dos lazos políticos e familiares para atopar traballo. Pouco a pouco -pois ocúpanme outros quefaceres-, irei diseccionando a lista de “sucasas” e pescudar quen está detrás de cada e-mail e porqué, como e cando chegou ata aí. Ate agora sei como cheguei eu (pese ao intento do Concelleiro do PP en Castro Caldelas, Antonio González Amaro, Xefe do Servizo de Promoción e Emprego, e a súa administrativa, de colocar a María Jesús Feijóo Fernández quen, para ser unha candidata a postos de subalterno da Xunta de Galicia, acumulaba unha puntuación envexable na convocatoria, da cal, por suposto, desconfío que foi realizada de forma inxusta e a sabendas de que o era. Probablemente esta rapaza traballe hoxendía nalgún chitinguito da Xunta) e pouco máis.

Precisamente grazas á reportación que van facendo outros compañeiros vou coñecendo mellor quen é cada quen nesta profesión. Por suposto, non se pode meter a todos os AEDL no mesmo saco, pero si é certo que hai moito lixo, moito profesional inservible incapaz de rendibilizar nun ano un só día do seu salario.De todos depende facer unha boa limpeza.

Si no post anterior víamos a vergoñenta autocontratación do presidente dunha asociación, ou como se lles envía información a empresas privadas, hoxe voume referir a Ursula de la Barrera e a súa cuñada Sonia García Fiusa, ambas AEDL en FEDACEPE, a Federación Provincial de Asociaciones comarcales de Empresarias, profesionales y emprendedoras de A Coruña, presidida pola avoa da primeira, Angeles de la Iglesia Daviña, quen pese a estar xubilada e non contar con empresa algunha -que deixar a súa familia- preside esta organización empresarial. WTF…!

Noutra entidade ligada ao PP, FUNDEFO, traballa o fillo da Señora De la Iglesia, entidade que, xunto a outras relacionadas con Gerardo Crespo (Azetanet e Gecreri) ven de recibir máis de un millón de euros por parte da Consellaría que dirixe Ana Mato, segundo informa Xornal Galicia.

Acerca da “consulta” aos AEDL de Galicia

Os datos obxectivos da consulta foron os seguintes: 734 destinatarios; 82 correos rexeitados; 6 respostas automáticas, 5 delas indicando que o destinatario estaba de vacacións; e seis respostas á pregunta realizada. A partir de aquí todo é subxectivo, e poderá ser compartido ou non polo difuso colectivo de Axentes e Técnicos de Emprego.

A maioría dos e-correos rexeitados foron da Deputación de A Coruña (coa seguinte estrutura de enderezo: idaxente@nomeconcello.deputacionacoruna.es), 27 en total,  e de CCOO (idaxente@galicia-ccoo.es), 16 deles, por causas que descoñezo.

O acollemento da “consulta”

Unha das escusas máis concorridas para xustificar a “non resposta” a esta consulta foi que non me identificaba (?) Alguén o entende? Asinaba o e-correo con nome e apelidos, ese nome e apelidos estaba vencellado a unha páxina web (esta) e o dominio do enderezo de correo dende o que enviei a “pregunta” era @moendo.net. Podía existir algún tipo de dúbida sobre a autoría do emisor? Penso que non pero, si así fose, é obriga do axente pedir máis datos si os necesita. Que outros datos podían necesitar para responder ao que se lle pregunta? DNI, enderezo, CCC, tarxeta de crédito,…? Non, creo que se podía responder perfectamente sen estes datos. Ou, tal vez se refiran a estes outros? Sector profesional, situación laboral, finalidade, zona xeográfica,…? Tal vez, pero para iso contan co meu enderezo electrónico, para solicitarme cantos datos precisasen. Iso é o que fixeron cinco das seis persoas das 652 que recibiron a mensaxe.

É falso afirmar que esas 652 persoas non responderon estando no seu posto de traballo. Certo, moitas, ao estar en tempada estival, atoparíanse de vacacións, algunhas de baixa, e outras terían o día libre, como xa indico no primeiro artigo. Falsearía a realidade se indagase sobre datos que descoñezo. Aínda así, o número de respostas é desolador, máxime si temos en conta que unha delas, a da UPD Coordina Local foi para dicir que eles só están para informar aos axentes (deberían ler con detención a orde que regula as funcións dunha UPD).

Esta consulta resultou ser toda unha caixa de sorpresas: a primeira o resultado da mesma; a segunda a reacción das persoas directamente implicadas: os axentes. Polo xeral foi ben acollida, e dígoo polos comentarios que leo nas mensaxes recibidas a posteriori da publicación da mesma (isto evidentemente quedará suxeito a credibilidade que cada un de vos teña no que digo, o que non vou facer é publicar ditas mensaxes, posto que quen quere facelos públicos conta xa con este foro -onde eu, por suposto, tamén son libre de aceptar ou non certos comentarios,… pero xa vistes que deixei a man totalmente aberta-), como ben sinalaba un deles, máis números que trala crítica que logo da consulta. Prima a reactividade sobre a proactividade.

Outra das queixas foi a brevidade do prazo de resposta, unha xornada de traballo, 24 horas. Paréceme incrible que se poida crear unha empresa (SLNE) en 24 horas e un axente non poida responder a unha pregunta tan sinxela no mesmo prazo, cando para realizar tal cometido non se precisa máis que facer “clic” no botón “responder” e dicir o que se supón que xa sabes e, si queres ser preciso buscar a orden en Google e axuntala.

Tampouco me parece crible a carga de traballo que moitos alegades, pois o ritmo de creación de empresas é o máis baixo en anos e nunca houbo queixas do “colectivo” nese senso (no ano 2009 Galiza perdeu máis de 3000 empresas). Esa carga de traballo é irreal pois, evidentemente, nos casos que existe débese a realizar funcións que non lle corresponden ao axente.

Suponse que cando un Concello, universidade, asociación, fundación, deputación, mancomunidade, sindicato, cámara de comercio,… solicitan ter un AEDL é porque os seus obxectivos coinciden coas funcións que se lle asignan aos Axentes e Técnicos de Emprego (ver páxina 14 do Manual de Acollida para AEDL), e solicitan a axuda para realizar esas funcións, non para ter un empregado pagado con fondos públicos realizando tarefas que nada teñen que ver coas establecidas na convocatoria. Isto é un fraude ao traballador pero, sobre todo, é un fraude a toda sociedade, tan necesitada de emprego.

Nun caso, unha asociación de mulleres, dinme que non responderon a miña pregunta porque o meu nome se correspondía ao dun home e que ese colectivo está para atender outras necesidades, as das mulleres. Non repararon que detrás de quen fai esa pregunta podería estar un emprendedor ou empresario que pretendese realizar a contratación dunha muller -non?-, entre moitas outras explicacións posibles. E como si unha Asociación de Persoas con Discapacidade lle esixise aos empresarios un grao de minusvalía igual ou superior ao 33% para poder contratar.

Faltaba información? Por suposto, e dada a variedade do colectivo ao que me dirixín a información que faltaba era tamén moi variada, como xa vimos, pero non debemos esquecer que coas ferramentas das que dispomos, especialmente o correo electrónico, si existe vontade, é doado completala con tan só solicitala. Iso non sucedeu. Ao revés, a maioría lanzáronse a realizar buscas sobre a miña persoa en internet, como demostra o Analizador de Google respecto as entradas a moendo.net (xa o veredes máis adiante). Tan importante é a quen se lle responde? Tanto vos custa compartir uns coñecementos que todos, cos nosos impostos, pagamos? Alguén vos prohibe informar a determinados usuarios?

Máis sorpresas: leo un e-mail dun empresario, que está de vacacións e, aínda así, contesta ao meu correo. Non entende como alguén dende o seu posto de traballo non responde a súa correspondencia cando el, cada día, incluso en vacacións, responde centos de correos, aínda que só sexa para dicir “grazas”. Tamén me responde un Axente de Emprego e vello amigo, Jorge Pumar, AEDL do Concello de Coles, que estaba de vacacións, iso si, para pedirme que eu colla unhas vacacións. Pero si levo 8 meses! 😉

Soamente había que contestar e iso non require máis de 30 segundos na xornada dun Axente de Emprego. Non creo que, como aquel empresario, reciban centos de mensaxes diarias. Amais, as novas tecnoloxías, un elemento básico na comunicación entre axentes, emprendedores e recursos, facilitan esta tarefa; quen prescinde delas non debe ocupar o cargo de AEDL.

Outra das críticas que se fixo dese artigo é que as miñas conclusións eran precipitadas ao basearse nunha única mostra. Non é certo. É unha de tantas. Quizais esta se dirixía a un maior número de persoas o que, persoalmente, creo que lle confire máis credibilidade. Noutros casos dirixinme de xeito individual a diferentes axentes de distintas institucións ourensás: CIE de Ourense, CEO, UPTA Ourense, CIMO,… As súas aportacións foron nulas deica agora.

Especialmente ferinte resulta a “non resposta” de UPTA Ourense, con cuxa axente me disputei a principios de ano ese posto. Naquel momento sorprendeume que fose ela a persoa seleccionada pois, logo de presentarse a entrevista sen o CV, como se solicitaba, ao volver para traerllo ao entrevistador, Lisardo Domínguez, Presidente de UPTA Galicia, e logo de ter realizado a entrevista, pregúntanos aos que aínda agardábamos que “é iso dun Axente de Emprego”. Non tiña experiencia no posto, como si tiñamos outros nin, seguro, formación específica para o posto. Probablemente demostrou e probou a Lisardo que tiña as cualidades do perfil de persoa que buscaba: un comercial para facer socios para a asociación; e ambición persoal (pois a base de comisión -30 € por socio- podería máis que duplicar o salario que ofrecían -1200 €-). Máis tarde pasei polas que, supostamente, son as oficinas de UPTA en Ourense e estaban cerradas, así que acerqueime a empresa de Lisardo, que está xusto enfronte, e alí estaba esta axente de emprego: lucindo no despacho dunha empresa privada. É lamentable que certas persoas se presten a estes xogos sucios. Por suposto, as consultas dos socios e emprendedores quedan desatendidas.

A miña experiencia como Técnico de Emprego tamén me serve para chegar as conclusións que realizo, pois serviume para coñecer de preto a necesidade que teñen os axentes de información, neste caso ourensáns, ao ser este o ámbito xeográfico no que nos movíamos, xa que era asesor xurídico da UPD Integrou; cada día enviabamos alertas e logo unha publicación semanal recollendo todas as novas da semana. Moi ben debía estar realizado todo ou despertaba moi pouco interese, porque en seis meses tan só recibín dúas consultas de axentes de emprego, ambas de dúas asociacións e, de vez en cando, unha mensaxe de agradecemento dunha axente da CEO. Triste bagaxe.

Conclusións de Manual

Descoñezo cantos axentes tiveron a ben ler os manuais de BIC Galicia para AEDL Non o vou transcribir por completo, soamente algunhas das recomendacións que están relacionadas coas miñas conclusións, as que fan referencia ao Capítulo 3 do Manual de acollida, especialmente habilidades de comunicación e actitudes.

Amais das habilidades en novas tecnoloxías, moi deficientes polo que se viu, dentro das habilidades de comunicación o manual di que o AEDL debe transmitir rigor e confianza para que o usuario facilite a información requirida sobre a súa situación laboral. Isto implica que o usuario, de partida non ten porque dar toda a información, senón que é tarefa do AEDL buscar e gañar esa información. Non considero que non responder sexa unha técnica para lograr esa confianza.

Ao referirse as actitudes o manual sinala que o AEDL debe orientarse ao usuario, e non ao revés, para satisfacer as súas expectativas. Sobra sinalar a miña decepción -cousa que algúns confunden con frustración-. Fala o manual de empatía, de saber escoitar as formulacións do usuario. A maioría fixeron oídos xordos -quizais dicir “ollos cegos” fose máis exacto-. Cumpre ser asertivos e, polo tanto, abrir canles de comunicación. Ignorar ao usuario supón todo o contrario o cal pode dar lugar logo a malentendidos. Para saber máis sobre asertividade déixovos unha ligazón cara un mestre no tema: Bob Esponxa. Un bo AEDL debe ser respectuoso polos compromisos e obrigas adquiridos e non prexulgar nunca ao usuario entre outras actitudes que, como puido comprobarse nesta consulta, non se viron.

A UPD Coordina Local II

Non acabo de entender a mensaxe da UPD Coordina Local aos Axentes e Técnicos de Emprego. Porque negar a miña vinculación e a da “consulta” cando eu non afirmo ter relación algunha con eles? Explico aos diferentes destinatarios de onde saen os seus enderezos de correo, dunha mensaxe enviada por esta UPD, mensaxe que, por certo, viola a Lei de Protección de Datos (pero iso é outro problema, o seu), para que ninguén crese que o que infrinxe a lexislación son eu. Así, si alguén quere realizar unha demanda xa sabe a quen dirixirse.

Non entendo que problema lle pode supor a UPD Coordina Local que un ex-Técnico de Emprego manteña canles de comunicación abertas con outros Axentes e Técnicos de Emprego. Ou si. O que non queren é que os Axentes é Técnicos de Emprego se relacionen entre si fora da súa área de control. Non queren unha comunicación horizontal e libre senón unha comunicación xerárquica e dirixida dende o máis alto. Noutras palabras, queren que cada axente siga illado na cadeira da súa entidade, desconectado doutros, para que nunca xurda o “colectivo” nin a defensa do mesmo.

Non entendo, pola mesma razón, porque deberían aconsellarlle a un técnico que filtre as miñas mensaxes utilizando a utilidade de “correo non desexado”. Quen son eles para decidir por unha persoa adulta e libre que correo desexa ou non desexa recibir? Atreveríame a pedir o cese inmediato do Director da UPD Coordina Local II, Ángel Sucasas Peón, si non fose porque son consciente de que as irresponsabilidades no mundo en que este suxeito se move non ten prezo. E máis, a sensación que se percibe, é a contraria, aprécianse e prémianse.

Persoalmente, a UPD Coordina Local, como moitas outras, paréceme un chiringuito de carácter temporal -polo seu prazo de duración, dous anos-, a diferencia de outros, que se crean con carácter indefinido. A súa única e verdadeira función é o pago de favores electorais.

Como é posible que se confíe a coordinación de todos os Axentes e Técnicos de Emprego de Galiza a un ente de carácter temporal, cando parte, desgraciadamente unha minoría, dos Axentes e Técnicos de Emprego son persoal fixo? Sen dúbida foi unha brillante idea das mentes bipartitas que a nova Xunta non soubo emendar.

A inexistencia de colectivo

Reivindicar logo de suplicar e moi complicado e moitos dos profesionais dos que falo chegaron aos seus postos axeonllados. Esa é unha das principais barreiras cara a reivindicación da figura do AEDL e a súa adscrición as tarefas encomendadas. Moitos están condenados de por vida pola súa vinculación política.

A Rede de Técnicos de Emprego de Galicia e, ao meu entender, o ente perfecto para a coordinación e supervisión dos Axentes e Técnicos de Emprego de Galiza. Non son necesarios entes intermedios que, pola súa natureza, pasan a metade do tempo montando o chiringuito (selección, distribución de roles, páxina web, …) e a outra metade desmontando (volver a buscar emprego), xusto no intre en que todo estaba disposto para o seu funcionamento.

A interferencia da UPD Coordina Local II -e outras, que aparecen e desaparecen- serve para crear máis confusión na xa de por si heteroxénea natureza dos Axentes de Emprego, amplificando a indefinición das súas tarefas e complicando ao demandante dos seus servizos a elección do ente axeitado.

O meu estudo, considerado un ataque por aqueles que se senten acomodados na poltrona, sen facer nada e embolsando a súa nómina cada mes, sen que ninguén lles esixa resultados, algo que habitualmente se esixe a todo traballador, e que no desempeño desta profesión implica a creación de postos de traballo, si foi ben recibida por aqueles máis comprometidos coa creación de empresas e, por engadido, emprego. A eles -e aos que agardan nas listas do INEM- dirixo e confío a creación dunha Asociación de Axentes e Técnicos de Emprego, que dignifique, potencie e dea visibilidade ao colectivo, garanta a limpeza dos procesos selectivos, formando parte dos mesmos, e contribúa a definir as funcións dos AEDL rematando cos abusos das diferentes entidades.

Os problemas que afectan ao colectivo

Leo no manual ao que antes me refería que unha das eivas dos Axentes e Técnicos de Emprego (páxina 16) é o descoñecemento por parte das entidades para as que traballan, de cal é a súa labor. Este manual recoñece a existencia de extra-limitacións nas funcións dos AEDL e a asunción de tarefas que lle son alleas, sen embargo, Coordina Local II, non o censurou, ao revés, distribuíunos nas súas “espectaculares” -ao igual que inútiles- presentacións pola xeografía galega.

Coordina Local II é un problema. Non aporta nada extra, nada diferenciado ás outras UPD de carácter provincial (apoio, formación e información) ou comarcal. Asume de motu proio funcións que lle foron conferidas a outros facendo que os AEDL reciban cada día información solapada. Non cobre unha necesidade ou baldío existente, adoptando, respecto a outras UPD, unha posición hitleriana na procura de espazo vital.

Sen unidade non haberá estabilidade para o colectivo, perdurará a temporalidade e precariedade de moitos axentes e técnicos, onde moitas entidades pagan ao persoal contratado baixo estas subvencións o que lle ven en gana, triplicando o salario algúns axentes respecto a outros. Claro, isto a quen máis cobra non lle preocupa. Por exemplo, aos profesionais de Coordina Local, dos mellor pagados do Reino de Galiza, estas cousas tráenlle sen coidado.

Dilapídanse fondos en moitas UPD, como a do exemplo, e non se inviste en medios materiais para realizar a cabo as tarefas que corresponden, as que de verdade lle corresponden, aos AEDL, especialmente no que se refire as novas tecnoloxías. Probablemente algúns dos que non responderon a miña consulta foi porque non se atopaban xunto a un ordenador con conexión a rede, algo moi habitual no rural, máis si se atopa fora da oficina. Iso, cando non se da a circunstancia de ter que compartir con outra persoa mesa e PC, outra irregularidade moi común. Un portátil e unha conexión móbil son unha ferramenta indispensábel para realizar a función de Axente e Técnico de Desenvolvemento Local.

A soidade na que se atopa o Axente e Técnico de Emprego en moitas entidades afecta de xeito especial a súa autonomía. Depende, para realizar a súa labor, como vimos antes, dunha persoa que non entende a súa función, e que vai impedirlle realizar eficazmente a súa labor, ao non estar esta centrada entre catro paredes, senón aos territorios e sectores encomendados. Alguén que descoñece estas tarefas non pode impedir a flexibilidade horaria e mobilidade territorial necesarias, polo cal debe ser un ente superior, por exemplo a Rede de Técnicos de Galicia, quen debe autorizar esas saídas. Ou mellor, esixilas.

PDF

Prima a reactividade sobre a proactividade.

A que andan os Axentes e Técnicos de Emprego?

No día de onte xurdiu un debate no grupo sobre a eficacia dos traballadores, diferenciando entre o ámbito público e o privado. Claro, aquí sempre saen malparados os funcionarios, na sala non había ningún ;). Logo pola tarde ocorreuse este experimento que lle explico, logo de realizalo, aos seus destinatarios nesta carta:

“Unha vez máis, grazas a Patane (Ugacota), Mabel (Cámara Vigo), Isabel (ACODE Silleda) AEDL Concello de Cambre (non asina con nome), AEDL Concello de Caldas de Reis e UPD Coordina Local e (tampouco asinan cun nome). Fostes 6 as persoas que responderon a miña mensaxe dunha lista de máis de 730 persoas ás que a UPD Coordina Local nos mandou un e-mail o 4 de xuño sobre BIOTRAINING. Parabéns por estar ao voso traballo!

Certo que moitos de vos estaredes de vacacións (só 5 persoas deixaron o seu correo configurado para indicar esta situación nunha resposta automática), outros teriades o día libre, baixa por enfermidade, contrato rematado (foron varios os e-mails que viñeron de volta o cal indica que esa lista non está moi actualizada), outros, os que máis, realizando tarefas que nada teñen que ver coa finalidade para a que fostes contratados; máis, aínda así, a proporción entre “supostos” axentes aos que a UPD coordina Local se dirixe e os que finalmente responderon -só 6!- é preocupante, por usar un termo pouco ferinte. Son consciente que nesta lista non están tódolos axentes que son nin son (eu mesmo) todos os que están.

A pregunta era sinxela e ampla, para que dese posibilidade de moitas respostas, a interpelar ao demandante de información para que fose máis concreto, etc. Dicía:

Alguén coñece como afectarán os recortes anunciados polo goberno as políticas laborais, promoción do emprego, creación de empresas,…? Estanse atrasando a publicación de axudas dende a Consellería de Traballo e Benestar respecto a outros anos, ou segue o mesmo curso que os exercicios anteriores? Grazas!

A resposta era moi complexa, xa dixen; a que buscaba era a seguinte:

Orde do 10 de marzo de 2010 pola que se establecen as bases que regulan para o exercicio do ano 2010, as axudas e subvencións para o fomento do emprego a través dos programas de cooperación no ámbito de colaboración cos órganos e organismos das administracións públicas distintas da local, universidades e entidades sen ánimo de lucro e se procede á convocatoria para o ano 2010.

Modificada por esta outra:

Orde do 4 de xuño de 2010 pola que se fai pública a minoración do importe existente para a concesión das axudas e subvencións para o fomento do emprego, convocadas pola Orde do 10 de marzo de 2010, pola que se establecen as bases que regulan, para o exercicio do ano 2010, as axudas e subvencións para o fomento do emprego a través dos programas de cooperación no ámbito de colaboración cos órganos e organismos das administracións públicas distintas da local, universidades e entidades sen ánimo de lucro, e se procede á súa convocatoria para o ano 2010.

Este mesmo día, dog 14 de xuño producíronse outras modificación, pero esta era una delas e afecta especialmente aos axentes de emprego, co cal esperaba que estivésedes máis atentos polas novas que afectan ao voso colectivo.

Non traballo dende o 23 de decembro de 2009 en que finalizou a UPD Integrou-ASPANAS, máis sego atento a actualidade, incluso a publico nun blog (http://upede.blogspot.com/) porque o considero básico para acceder a un emprego de técnico ou axente de emprego. Moitos de vos, aínda traballando estas cousas impórtanvos “0”. Non valorades ter un traballo nin vos preocupa que outros non o teñan. Iso, salvo excepcións quedoume probado. A Moitos de vós só vos preocupaba saber quen era “xosé antón vázquez dorrío” , “moendo”, “moendo.net”, “sempre moendo”, … e, para verificalo, recorrestes a google, que vos levou ate o meu blog. Non facía falla, estaba vencellado na imaxe (o nome) de máis abaixo. Cun só ‘clic’ era suficiente.

Todo isto non responde a un xogo de alguén que se aburre ao non ter traballo, senón que é un experimento para aportar ao  traballo final do Máster de Axente de Emprego que estou realizando, aquela na que falo da eficacia dos Axentes de Emprego para solventar as dúbidas e problemas que xurdan a empresas, emprendedores e traballadores empregados e desempregados.

Non me alongo máis, resultaría aburrido e moitos de vos nin sequera o leriades só con ver a extensión da mensaxe. Serei máis extenso no meu blog e, sobre todo, no meu traballo final.

Saúdos!”

Nesta lista, unha das entidades que conta con máis representantes é a CEO (Confederación empresarial de Ourense), con ate 11 persoas. Ningunha respondeu e sei que non están todas de vacación porque é nesta entidade onde estou realizando un curso. Estarán revisando Curriculums Vitae, tamén o meu, mais,… imaxino que ao estar en galego irá directamente ao lixo. Tamén lles presentara un proxecto de empresa fai un mes, tamén en galego, e tampouco teño resposta algunha. Sei que na CEO se discrimina ao galego, sei de traballadores -da propia entidade- aos que se lle esixiu un Curriculum en castelán. Logo, iso si, os empresarios socios da entidade presumen de galeguistas abrazados a Baltar.

Con exemplos coma este non será doado desprenderse da fama de “enchufados” e “persoal contratado a dedo” que teñen os axentes de emprego. Iso é unha realidade manifesta. A primeira vez que lle comentei a alguén que era Técnico de Emprego, preguntóume: quen te colocou? A min ninguén, querían colocar a outra persoas, iso si. Os datos deste experimento reflicten que a estes profesionais o seu traballo non lles importa o máis mínimo, nin, seguro, son as persoas máis adecuadas para realizalo. E claro, si no contexto de crise no que os atopamos, os axentes potenciadores da actividade económica andan a rañala, que nos queda aos demais?

Que ocorre coa formación ocupacional e continua en Galiza?

Levo pouco máis de seis meses parados e acabo de comezar o terceiro curso de formación ocupacional (fixen “Introdución a Sistemas Operativos baseados en Software Libre, CNU/Linux”, “Introdución a Metodoloxía Didáctica” e agora o de “Formador Ocupacional”) compatibilizando con outros estudos. Elixín estes cursos porque me parecen especialmente útiles no desenvolvemento das nosas empresas, isto é, a implantación de software libre (que non gratis, que diría un amigo) nas empresas ao resultar máis económico e a capacitación dos traballadores, co gallo de que estes se adapten aos avances tecnolóxicos, adquiran novos hábitos, competencias,… coa consecuente mellora da produtividade, cuxos beneficiarios son tanto o empresario como o traballador.

Expliquei porque elixín eu estes cursos, agora porque o departamento de formación da Xunta decide que se impartan eses cursos? Suponse que é pola demanda de  profesionais coas cualificacións que se deben adquirir nestes cursos, sen embargo, trala súa finalización non hai tal demanda destes profesionais. Xamais coñecín un caso dunha empresa que se dirixise aos centros formadores na busca destes profesionais (seguramente eles vos dirán o contrario) e moito menos, na miña vida, a formación ocupacional ou continua foi un factor determinante na miña contratación. Esa formación, financiada por fondos europeos, coa que dende Europa agardan a nosa converxencia, parece máis ben estar destinada a manter unha ‘elite’ de formadores profesionais ou empresas privadas que reciben esta encomenda e se dedican en gran parte a estas tarefas. Estes son os beneficiarios indirectos.

Aos beneficiarios directos, as asociacións, especialmente de empresarios, academias, concellos,… e outros centros FPO, non se lles mide o éxito do curso pola ocupación final do traballador desempregado, que para iso se fan estas accións formativas, non para ir logo a darlle forma ao sofá, como debería ser, senón pola satisfacción do traballador polos coñecementos adquiridos. Iso está ben, pero de que vale un alumno satisfeito si ninguén demanda os seus servizos.

O terceiro responsable deste dilapidamento de fondos públicos é o sector empresarial. Pois estes cursos, destinados a formar cos impostos de todos a traballadores para o seu propio beneficio, para a mellora da competitividade e a produtividade das súas empresas, estes optan por contratar a outras persoas seguindo criterios moi diferentes aos de capacitación para o posto de traballo.

Hoxe puidemos ter un debate sobre este asunto que axudou a confirmar en parte as miñas sospeitas. A formación continua é un fraude. As empresas que organizan cursos a distancia para traballadores pouco máis fan que pasar a factura ao final. Non existe un proceso de ensinanza (a valoración da aprendizaxe basease no tempo conectado do alumno a web, aínda que mentres está conectado estea pasando o ferro) nin unha avaliación con garantías (test virtuais que se poden facer unha e outra vez ate acertar todas,… e iso cando dende o propio centro formador non che realizan a proba).

Quen gaña con este fraude? Un traballador mal formado non adquire novas competencias e polo tanto non vai aportar nada novo a súa empresa. Parece que ao traballador non lle importa, ao mellor cre que xa sabe suficiente, pero, e ao empresario? Non quere que súa empresa sexa máis competitiva? Non quere ter uns traballadores máis produtivos?

Cústame entender esta complicidade maliciosa entre empresarios e traballadores, un caso insólito no mundo empresarial, cuxo resultado podemos ver na economía galega: desaparición sos seus sectores produtivos tradicionais, deslocalización de empresas a países máis competitivos, falla de emprendemento, desenvolvemento e innovación das empresas galegas, … que aumentan de xeito exponencial os efectos da invasión de empresas foráneas, estas si con cadros de persoal máis cualificados, equilibrados e estruturados.

Tal e como funcionan as políticas de emprego en Galiza, incluída a formación dos profesionais, competir neste mundo global é imposible.

Iso, haberá quen nos siga véndeno a idea de que é posible ser compettiivos sen investir no desenvolvemento das persoas da empresa, respectando os dereitos dos traballadores, dos consumidores, de medio ambiente, etc. Farano dende as súas luxosas sedes, amplas, luminosas, con moito arborado,… mentred nun recuncho do mundo producen os seus produtos (China) e noutro levan todo o lixo que os seus produtos deixan (Ghana) unha vez esgotados, fabricados cada vez cun cliclo de utlización máis baixo.

Ghana, Vertedeiro Global

Galiza e o Índice de Distancia ao Poder

Neste post: “Outliers e o Índice de Distancia ao Poder”, Francisco Alcaide, facendo referencia ao libro ‘Foras de Serie’ (Outliers) fai fincapé nun dos parámetros que fan que unha persoa, unha organización ou mesmo unha sociedade, acaden o éxito. Tanto o autor do libro como o deste artigo coinciden en que existe unha relación directa entre o fracaso dunha misión e o Índice de Distancia ao Poder (IDP).

Para Geert Hofstede, “a distancia ao poder está relacionada coas actitudes cara a xerarquía, en concreto, con canto valora e respecta a autoridade unha cultura en particular”.

Penso que Galiza debe o seu atraso social e económico, en boa parte, ao elevado IDP. O noso IDP é elevando xa que nesta terra abundan os silencios e a escuridade nas comunicacións, facendo que a maior parte da nosa sociedade saiba das cousas que lle son do seu interese demasiado tarde, deixando sen marxe de manobra ao interesado. Existe medo a dicir as cousas claramente, existe temor a autoridade (xa sexa esta un empresario, un responsable político, …).

Contar con empregados que ten medo a dicir o que pensan ao seu xefe, especialmente cando está en desacordo, contar con veciños que ten o mesmo temor a trasladar as súas queixas e ideas a persoa que goberna o seu concello -ou calquera outra administración- supón un freo ao avance da nosa sociedade en tódalas súas vertentes (económica, social, cultural,…).

Si, como salienta Hofstede, nos países cun baixo IDP os responsables políticos case se ‘avergoñan’ do seu poder, renunciando a símbolos formais (andar en transporte público no lugar de coche oficial, por exemplo), aquí é algo que cada día che botan na cara. Non vou falar de audis, mais sería un bo exemplo, senón do que se lle dá en chamar publicidade institucional, a través da cal o goberno de quenda di todas esas cousas que fai por nós, cos nosos cartos, e polas cales lle debemos gratitude. Iso si, eles tampouco o fan de balde.

Nun país cun baixo IDP aos políticos caeríalles a cara de vergoña si tivesen que facer esta clase de campañas publicitarias, aquí, nembargantes, soportámolas a diario. Non hai moito, no III Encontro de Emprendedores Eduardo Barreiros, mentres Paco Vázquez, Alcalde de Ourense, piropeaba a José Luís Outeiriño, editor do xornal da cidade, unha moza -destas que aparecen nos actos de inauguración e clausura, non das que seguen o encontro integramente- que estaba sentada ao meu lado dicía sen disimulo, para que a oísen os que estaban diante: ‘Que joven está Paco, verdad?’  Por riba de todo a verdade.

Outro exemplo: ate non fai moito estiven traballando nunha asociación sen ánimo de lucro, ASPANAS, onde unha compañeira me recomendou que piropease a xefa, pois “encántalle ser alagada”. Confeso que non o fixen e probablemente esa sexa a razón de que non siga nesa entidade. Tamén digo que non me gustaría traballar nun entorno no que tivese que estar calado, silenciar o meu pensamento. Por iso me aledo de non seguir nesa entidade, a que nunca volverei, por varias razóns:

1.- Por non terme valorado como profesional.

2.- Por non ter tido en conta as miñas innovacións

3.- Porque non comparto os seus métodos (si os seus fins) caciquís.

4.- Porque, enlazando coa número 3, se despreza o talento e se sobrevaloran as relacións de amizade.

5.- Por non respectarme como persoa (dende o primeiro momento: así cheguei a entidade).

E, por último, porque existe dentro desta entidade un elevado IDP que fará, que máis tarde ou máis cedo xurdan problemas, ate agora evitados e silenciados grazas, precisamente, ao elevado IDP que moitos, eu incluído, profesamos a entidade, que non polas persoas que a dirixen.

Son dous exemplos illados pero que cada día se viven en cada empresa, en cada administración de Galiza. Somos unha sociedade totalmente sometida ao que ten máis poder. Falta algo de rebeldía. Ou mellor, cumpre non perseguir ao rebelde. Quizais con isto fose suficiente.

Non se albiscan alternativas ao capitalismo depredador

Comezou o “III Encontro Internacional de Emprendedores: Eduardo Barreiros” coa conferencia “Programas e liñas de axuda para emprendedores do MITYC” a cargo de Antonio Fernández Ecker, un tema que que ao empresariado, en palabras de Agustín Fernández, Concelleiro de Economía, Facenda e Promoción do Emprego, “chirría” un pouco.

Isto sucede porque son tantas as liñas de axuda, con presupostos cada vez máis limitados, para dar paso a outras novas, e son, cada vez máis, os organismos intermedios beneficiarios destas axudas. Cales son os organismos intermedios? Boa pregunta. Foi tema de debate. Son o que comunmente coñecemos como chiringuitos, isto é, poden ser unha asociación de ámbito social, empresarial, etc, unha fundación, unha cámara de comercio, un sindicato,… é dicir calquera entidade autónoma, pública ou privada, sen ánimo de lucro. Isto impide que organismos como os Concellos, Deputación, ou Xunta non podan ser beneficiarias directas destas axudas, e crear así postos de traballo de carácter público, e se vexan na obriga de fomentar eses detestables chiringuitos, verdadeiros gardiáns do emprego precario, temporal e moi dado ao enchufismo.

Antonio Fernandez falou de iniciativas moi interesantes para o emprendedor como CEVIPYME, INNOEMPRESA, RSE PYME, ENISA, CERSA, Bussines Angels, Microcréditos a mulleres emprendedoras, Programa Tutela,…e moita outra información, moitas veces descoñecida que se pode atopar nas páxinas de web de IPYME e CIRCE. Con toda esta información fómonos ao descanso.

Pensei que o encontro ía estar máis aburrido, así que me levei a revista WALKIN, unha revista trilingue (catalán, castelán e inglés) que edita a UOC. Leo unha entrevista a Susan George, presidenta de ATTAC, ao final da cal di algo que me obriga a tomar nota: “sempre pensei que cando a maioría está plenamente convencida de algo é porque, seguramente, se trabuca”. Ten que haber moita xente trabucada no mundo …

A volta da pausa a conferencia seguía a cargo de Ignacio Urdiales, Director Financeiro de Blu:sens, e Emilio Fernández Suárez, Profesor de Ecoloxía da Universidade de Vigo, un para falar de “Empresas TIC” e o outro sobre “Medio Ambiente e Enerxía” como “Oportunidades de actividade no marco da crise“. Anoto a cita que aparece na primeira páxina do Power Point: “se queres ir rápido, viaxa só. Se queres chegar lonxe, faino acompañado. Blu:sens Global Corporation”.

Ignacio fai referencia ao perfil emprendendor dos fundadores de Blu:sens (José Ramón García e Miguel Silva): compromiso e determinación, paixón polo proxecto e visión estrátéxica. Pídeselle moito a un emprendedor… amais, que teña cartos, porque hoxe non lle fían a ninguén. O Director Financeiro de Blu:sens cita algúns dos piares do éxito da compañía: innovación constante, consistencia, rapidez e anticipación, boa relación calidade prezo, alta calidade, practicidade e flexibilidade. Amais disto, adicar un 7% dos orzamentos ao marketing e un 5% a I+D+I.

Emilio Fernández comezou a súa intervención sinalando a principal fonte de contaminación: o ser humano,  comparando o crecemento demográfico da especie humana co do xurdimento dunha praga. A verdade é que estes gráficos dan medo. Máis, a miña pregunta é: é compatible o crecemento económico co respecto ao medio ambiente e aos dereitos humanos?

O certo é que os dous contertulios non conseguiron dar unha resposta convincente, cando menos que me convencese a min. Falar de políticas de Responsabilidade Social Corporativa respecto ao grupo de traballadores (135) que conforman a compañía Blu:sens na súa sede de Santiago de Compostela é moi bonito, incluso dicir que diante da sede da empresa se prantaron unhas árbores como mostra de respecto ao medio ambiente, insistir en que se cumpre toda a normativa CE nos productos finalizados, pero, que sucede na orixe?

Ben a miña opinión é que por máis que se trate de trasladar unha imaxe de respecto ao entorno, neste entorno, no noso, onde se comercializa o produto, erradicando as agresións ao traballador e a natureza, a realidade é que eses problemas non desapareceron, soamente cambiaron de lugar, para un lugar onde as esixencias medioambientais e os dereitos laborais están menos regulados: China. Como o que alí contaminan non o respiramos nós a contaminación non existe… mentres tanto, seguiremos prantando árbores nos nósos parques tecnóloxicos e ningún panel solar.

A miña conclusión destas dúas intervencións e das respostas as miñas preguntas é que non é posible o exito empresarial si se respecta totalmente ao medio ambiente. Aínda así hai que seguir loitando porque, como di Susan Georges, “eu razono en términos de optimismo e pesimismo. O que teño é esperanza. E dígoo dunha maneira moi racional. Temos probas históricas que demostran que as cousas cambian“.

Pala tarde, nun novo panel, “Novos perfis, novas necesidades do emprendedor” contamos coa presenza de dous bloggers. Como blogger afeccionado debo recoñecer que agardaba moito máis deles mais, claro, son emprendedores, son innovadores, si dalgo van falarche non é das súas ideas de futuro, senón das pasadas; as futuras seguramente as acaben pondo eles en práctica, máxime cando nos referimos a un mundo tan cambiante como o das TIC.

Isto é ao que o comunity manager Marc Vidal, blogger e Director Xeral de Cink, chama “emprendeduría dínamica” e que esixe unha actitude de constante adaptación ao cambio que obriga a desbotar calquera plan de empresa tanto a curto, medio, como longo prazo. No sector das TIC os plans reinventanse cada día. Algunhas das claves do éxito, para Marc, están en saber cometer erros, ter a capacidade de transformalos en know how, e no traballo en rede: compartir, proxectar globalmente e aprobeitar o traballo colectivo e desinteresado que millóns de persoas aportan cada día a web. Ou, como el dixo, cumpre comportarse como secoias (o nome ao galego inventeimo, admítense correccións), a árbore viva máis grande do mundo, acadando os 125 metros de altura cunhas raices de pouco máis ou menos medio metro.

Iso si, a diferencia das secoias que se axudan unhas a outras para sobrevivir, o comportamento das empresas é ven diferente, é competitivo, e o que se busca sempre e superar, e si se pode eliminar, a competencia.

Jaime Estévez, periodista, blogger e Director da Axencia de noticias Agoranews, comezou a súa intervención facendo unha crítica ao sistema de subvencións. Efectivamente, si un emprendador quere realizar unha inversión no eido das TIC non pode estar agardando por unha axuda ou subvención da administración porque esta móvese con outros tempos. Probablemente para cando che concedan esas axudas a vida útil do proxecto xa rematou, no peor dos casos, ou se tivo que reformular, cando mellor. Insistiu, como Marc, na importancia que ten as redes sociais na creación de valor da empresa (iso que na vida real chamamos boca-orella e que aquí ben podíamos chamar man-ollo); tamén coinciden en que os “bussines plan non serven para nada” neste eido.

Menos interesantes resultaron as intervencións, con perdón, que se referiron ao “Cambio xeracional nas empresas familiares locais” e a “Actividade exportadora como oportunidade“, nuns casos, o dos nosos empresarios locais, por carecer de contidos innovadores (estratexias, tecnoloxía, RSE, visións,…); noutros, no caso da exportación, por referirse a un modelo de exportación propio do século pasado: pesado (por volumen), lento, pouco flexible e caro (impostos, aranceis, intereses e taxas por servizos bancarios), con nula referencia a comercilización virtual, pago electrónico,… moito máis áxil e accesible para un novo emprendedor.

A última xeira destas xornadas para emprendedores chamada “Emprendendo e entornos urbáns” tivemos a oportunidade de coñecer o desenvolvemento de tres localidades ben distintas: Ureña, da man do seu Alcalde, Manuel Pérez-Minayo Reguera, a Cidade Histórica Vitoria-Gasteiz, Gonzalo Arroita Berenguer, e de Barcelona, para falar do proxecto 22@barcelona, Jaume Amill Miralles, tres casos paradigmáticos de xeración de riqueza recuperando patrimonio en ruinas, esquecido ou inservible. Quizais polas súas similitudes con Ourense, o modelo máis aplicable aquí sexa o de Vitoria-Gasteiz, creando actividade comrcial no casco vello da cidade, en torno aos oficios, si, pero tamén ao arredor da súa historia. Para iso cumpre investigar moito sobre ela, para o cal se precisan axudas, e saber proxectala a través das redes sociais, como non, para que o turista perciba unha cidade distinta e máis atractiva.

O modelo de Ureña pódese aplicar en moitos núcleos poblacionais do rural, onde temos tanto patrimonio esquecido e aínda agochado (ducias de castros) e, cada vez máis, abandonado polo avellentamento e despoboamento dos pobos.

Mais difícil é atopar compromiso das administración e financiamento privado para por en marcha proxectos como 22@barcelona. Aos nosos políticos fáltalles visión e os nosos empresarios só perseguen a acumulación (aínda están nese proceso que sociedades máis avanzadas como a catalana fai séculos superaron, priorizando a construción de país sobre os intereses individuais duns poucos).